Compendium voor monsterneming en analyses van afvalstoffen en bodem (CMA)

Hieronder kan u het compendium voor de monsterneming en analyse (CMA) terugvinden dat vanaf 15 januari 2024 moet toegepast worden in het kader van Vlaamse milieuwetgeving. Dit compendium, goedgekeurd bij ministerieel besluit van 9 februari 2024 (publicatie in Belgisch Staatsblad 26/02/2024), moet toegepast worden tot de volgende ministeriële goedkeuring van het compendium. In CMA-updates krijgt u een overzicht van de wijzigingen t.o.v. de versie van 31 augustus 2023.

Het CMA wordt jaarlijks geüpdatet. De grijze kolommen bevatten ontwerpmethoden die pas moeten toegepast worden na een volgende ministeriële goedkeuring.  
De voorgestelde wijzigingen vindt u terug in onderstaande documenten: 

  • Kolom "MB 2025" : Wijzigingen tov MB 2024
    De nieuwe versie van deze methoden treedt in werking op 15/01/2025.
    De officiële publicatie in het Belgisch Staatsblad volgt nog. Er is een retroactieve werking voorzien.
     
  • Kolom "ONTWERP": Wijzigingen tov MB 2025
     

Via de gearchiveerde versies vindt u een overzicht van de vorige versies van het CMA.
 

Monsterneming | Anorganische analysemethoden | Organische AnalysemethodenMicrobiologische Analysemethoden | Monstervoorbehandeling | Validatie | Analysemethoden voor bodemsaneringswerken

 

DEEL 1. MONSTERNEMING

MB 2025

(i.w.tr. 15/01/2025)

ONTWERP

Bodem
   
CMA/1/A.0

Bodem - Inleiding

11/2018    
CMA/1/A.1 Vaste deel van de aarde 04/2022 Ontwerp 10/2024  
CMA/1/A.2 Grondwater 03/2022 Ontwerp 10/2024  
CMA/1/A.3 Passieve staalnametechnieken voor grondwater 03/2022 Ontwerp 11/2023  
CMA/1/A.4 In-situ staalname van waterbodem 03/2022 Ontwerp 05/2024  
CMA/1/A.5 Bodemvocht 03/2001    
CMA/1/A.6 Bodemlucht, binnenlucht, omgevingslucht en emissies bij saneringen 12/2018    
CMA/1/A.7 Monsterneming voor bepaling van asbest in bodemlagen 04/2022 Ontwerp 11/2023  
CMA/1/A.8 Staalname van steekvaste partijen bodemmaterialen 06/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/1/A.9 Staalname van niet-steekvaste partijen bodemmaterialen 06/2023 Ontwerp 06/2024  
Water
   
CMA/1/A.10 Drinkwater 03/2022 Ontwerp 11/2023  
CMA/1/A.11 Oppervlaktewater 03/2022 Ontwerp 11/2023  
Afvalstoffen/grondstoffen    
CMA/1/A.13 Inleiding, definities en referenties 03/2019 Ontwerp 02/2024  
CMA/1/A.14 Algemene richtlijnen monsterneming 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/1/A.15 Monsternemingstechnieken vaste materialen 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/1/A.16 Monsternemingstechnieken vloeistoffen 05/2023    
CMA/1/A.17 Monsternemingstechnieken (vloeibare) pasteuze materialen 05/2023    
CMA/1/A.18 Monstervoorbehandeling ter plaatse 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/1/A.19 Monsterneming voor bepaling van asbest in gerecycleerde granulaten 10/2020    
CMA/1/A.20 Monsterneming voor bepaling van asbest in verhardings- en funderingslagen 05/2023    
CMA/1/A.21 Monstername van eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten 05/2023    
Algemeen
   
CMA/1/B Monsterconservering en -bewaring 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/1/C Veiligheidsmaatregelen 04/2023    
CMA/1/D Referenties 04/2023    

DEEL 2. ANORGANISCHE ANALYSEMETHODEN

   
I. WATER (inclusief ELUATEN, DESTRUCTIEVLOEISTOFFEN)
   
A. Algemene testen    
CMA/2/I/A Methoden voor algemene anorganische testen 08/2015    
CMA/2/I/A.1 Zuurtegraad 10/2018    
CMA/2/I/A.2 Elektrische geleidbaarheid 05/2021    
CMA/2/I/A.3 Droogrest in water en eluaten 10/2018    
CMA/2/I/A.6.1 Ontsluiting voor de bepaling van geselecteerde elementen in water - aqua regia ontsluiting 10/2018    
CMA/2/I/A.6.3 Ontsluiting voor de bepaling van geselecteerde elementen in water - salpeterzuurontsluiting 10/2018    
CMA/2/I/A.7 Opgeloste zuurstof 06/2010    

B. Bepaling van elementen

   
CMA/2/I/B Methoden voor bepaling van elementen 10/2019    
CMA/2/I/B.1 Elementen met inductief gekoppeld plasma atomaire-emissiespectrometrie (ICP-AES) 10/2019    
CMA/2/I/B.2 Elementen met atomaire absorptie spectrometrie met grafietoven (ET-AAS) 09/2012    
CMA/2/I/B.3 Kwik 08/2015    
CMA/2/I/B.5 Elementen met inductief gekoppeld plasma massa spectrometrie (ICP-MS) 10/2019    
CMA/2/I/B.6 Antimoon, arseen en seleen met hydride atomaire absorptie spectrometrie (Hydride AAS) 09/2021    

C. Bepaling van anionen

   
CMA/2/I/C Methoden voor bepaling van anionen 04/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/I/C.1.1 Fluoride met ion selectieve electrode 05/2022    
CMA/2/I/C.1.2 Fotometrische bepaling van fluoride mbv een doorstroomanalysesysteem (CFA) 05/2022    
CMA/2/I/C.2.1 Fotometrische bepaling van het totale cyanidegehalte na manuele destillatie 11/2011    
CMA/2/I/C.2.2 Totaal cyanide met behulp van continue doorstroomanalyse 09/2015 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/I/C.2.3 Vrije cyanide met behulp van continue doorstroomanalyse 09/2015 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/I/C.3 Opgeloste anionen - bromide, chloride, fluoride, nitraat, nitriet, orthofosfaat en sulfaat - door vloeistofchromatografie 11/2014    
CMA/2/I/C.6 Nitrietstikstof en nitraatstikstof en de som van beide met behulp van doorstroomanalyse 11/2016    
CMA/2/I/C.7 Opgelost chroom VI door vloeistofchromatografie 04/2023    
CMA/2/I/C.8 Ionen met een discreet analysesysteem en spectrofotometrische detectie – ammonium, chloride, nitraat, nitriet, orthofosfaat en sulfaat 10/2015 Ontwerp 05/2024  

D. Bepaling van somparameters

   
CMA/2/I/D Methoden voor bepaling van somparameters 08/2015    
CMA/2/I/D.7 Totaal organische koolstof (TOC), opgeloste organische koolstof (DOC) en niet-purgeerbare organische koolstof (NPOC) 11/2014    
CMA/2/I/D.8 Fenolindex  04/2021    

E. Bepaling van kationen

   
CMA/2/I/E Methoden voor bepaling van kationen 08/2015 Ontwerp 06/2024  
CMA/2/I/E.1 Ammonium stikstof door manuele spectrofotometrie 02/2013    
CMA/2/I/E.2 Ammonium stikstof met behulp van doorstroomanalyse 02/2013    
CMA/2/I/E.3 Ammonium stikstof door destillatie en titratie 02/2013    
CMA/2/I/E.4 Ammonium stikstof met behulp van ion chromatografie 02/2013    
II. VASTE STOFFEN (inclusief PASTEUZE STOFFEN)
   
A. Algemene testen    
CMA/2/II/A.1 Watergehalte en droogrest 05/2023    
CMA/2/II/A.2 Asrest 10/2019    
CMA/2/II/A.3 Ontsluitingsmethode voor de bepaling van elementen in bodem, vaste en pasteuze materialen 05/2021    
CMA/2/II/A.4 Steekvastheid 05/2022    
CMA/2/II/A.5 Stookwaarde bij constante druk 11/2018    

CMA/2/II/A.6 (versie ISO11277 2020)

Kleigehalte (pipetmethode van Robinson-Köhn) 03/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/II/A.7 Totaal organisch koolstofgehalte (TOC) 05/2023    
CMA/2/II/A.8 Wateroplosbaar gedeelte 07/2005    
CMA/2/II/A.9.1 Uitloging van anorganische componenten met de kolomproef voor bouwstof 09/2021    
CMA/2/II/A.9.2 Uitloging van anorganische componenten uit vormgegeven en monolithische materialen met de diffusieproef 01/2018    
CMA/2/II/A.9.3 Maximale beschikbaarheid voor uitloging van anorganische componenten 12/2009    
CMA/2/II/A.9.4 Uitloging van anorganische componenten met de tweestapsschudtest 10/2018    
CMA/2/II/A.9.5 Uitloging van anorganische componenten met de kolomproef voor stortplaats 10/2020    
CMA/2/II/A.11 Stenen en bodemvreemde materialen in uitgegraven bodem 10/2018 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/II/A.12 Uitloging van anorganische componenten uit granulaire materialen en slib met de enkelvoudige schudtest 11/2020    
CMA/2/II/A.13 Analysemethoden voor afvalstoffen op stortplaatsen 12/2015    
CMA/2/II/A.14 Analysemethoden voor houtafval 02/2013    
CMA/2/II/A.16 Kjeldahlstikstof 02/2013    
CMA/2/II/A.19 Uitloging van anorganische componenten uit bodemmaterialen met de enkelvoudige schudproef  11/2020    
CMA/2/II/A.20 pH in bodem en waterbodem 10/2017 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/II/A.21 Geleidbaarheid in bodem 10/2007    
CMA/2/II/A.22 Vlottende, niet-vlottende verontreinigingen en glas op granulaire materialen 05/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/II/A.23 Vlottende, niet-vlottende verontreinigingen en glas op fijnkorrelige granulaire materialen 05/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/II/A.24 Chroom(VI) in bodem en vaste afvalstoffen  09/2021    
CMA/2/II/A.25 Cyaniden in bodem, waterbodem en vaste afvalstoffen   Ontwerp 05/2024  

B. Bepaling van anionen

   
CMA/2/II/B.1 Fluoride na hydropyrolyse 10/2012 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/II/B.2 Zwavel en halogenen na zuurstofverbranding in gesloten bom 05/2022 Ontwerp 05/2024  

C. Bepaling van vezels

   
CMA/2/II/C.2 Asbest in gerecycleerde granulaten en bodem 12/2019    
CMA/2/II/C.3 Asbest in verhardings-, funderings- en bodemlagen 12/2019    
III. AFVALOLIE
   
CMA/2/III/A Sedimentgehalte 10/2018    
CMA/2/III/C Vlampunt 10/2018    
CMA/2/III/D Zwavel en halogenen 10/2018    
CMA/2/III/E Watergehalte (volgens Karl Fischer) 12/1991    
CMA/2/III/F Ontsluitingsmethode voor olie 09/2021    
CMA/2/III/G Analysemethoden voor opgewerkte afvalolie 12/2021    
IV. MESTSTOF EN BODEMVERBETEREND MIDDEL
   
CMA/2/IV/1 Vocht- en droge stof gehalte 05/2023    
CMA/2/IV/3 Organische stof en koolstofgehalte 10/2019    
CMA/2/IV/4 Totale stikstof 10/2019    
CMA/2/IV/6 Bereiding van extracten en analyseoplossingen 05/2022    
CMA/2/IV/7 Ammonium- en nitraatstikstof 10/2019 Ontwerp 06/2024  
CMA/2/IV/10 Kiemkrachtige zaden 09/2021    
CMA/2/IV/11 Gehalte aan steentjes en onzuiverheden 05/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/2/IV/13 Zuurtegraad en elektrische geleidbaarheid 03/2023    
CMA/2/IV/19 Elementen 05/2022    
CMA/2/IV/20 Kwik 10/2020    
CMA/2/IV/21 Fijnheid 09/2012    
CMA/2/IV/22 Rijpheidsgraad (zelfverhittingstest) 11/2014    
CMA/2/IV/24 Volumedichtheid 11/2014    
CMA/2/IV/25 Stabiliteit met gesloten respirometer 10/2019    

DEEL 3. ORGANISCHE ANALYSEMETHODEN

   
CMA/3/A Polychloorbifenylen in oliën 07/2019    
CMA/3/AA Bepaling van gebromeerde brandvertragers in bodem en sediment   Ontwerp 03/2024  
CMA/3/B Polycyclische aromatische koolwaterstoffen 05/2023    
CMA/3/C TCE extraheerbare (apolaire) stoffen met IR 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/3/D Per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS) in bodem en sediment 07/2023 Ontwerp 01/2025  
CMA/3/E Oplosmiddelen specifiek 09/2019    
CMA/3/F Polychlorodibenzo-p-dioxines, polychlorodibenzofuranen en dioxineachtige PCB in bodem en afvalstoffen 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/3/G Polychlorodibenzo-p-dioxines en polychlorodibenzofuranen in bodem en waterbodem met GC-MS/MS 10/2017    
CMA/3/H Organofosforpesticiden en triazinetype herbiciden met GC/MS 09/2019    
CMA/3/I Organochloorpesticiden, polychloorbifenylen en hogere chloorbenzenen 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/3/J Formaldehyde met LC-UV   Ontwerp 10/2017  
CMA/3/K Fenol en fenolische koolwaterstoffen 09/2019    
CMA/3/L Tributyltin in bodem, waterbodem, sediment, bagger- en ruimingsspecie 10/2017    
CMA/3/M Medicijnresten en hormonen in luiermateriaal  03/2022    
CMA/3/N Extraheerbare organische halogeenverbindingen in vaste en pasteuze stoffen en olie 05/2023    
CMA/3/O Per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS) in bodemverbeterende middelen 07/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/3/P Fenolen in bodemverbeterende middelen 05/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/3/Q Oplosmiddelen aspecifiek 12/2012    
CMA/3/R.1 Minerale olie met GC/FID 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/3/R.2 Minerale olie met GC/MS 06/2022    
CMA/3/R.3 Petroleumkoolwaterstoffen 06/2014    
CMA/3/R.4 Biogene/petrogene oorsprong van minerale olie verontreinigingen in waterbodem 06/2022    
CMA/3/R.5 Vluchtige minerale olie 09/2015    
CMA/3/R.6 Controle bij overschrijding minerale olie in waterbodem en veen   Ontwerp 10/2020  
CMA/3/S Vluchtige organische componenten in bodemverbeterende middelen 05/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/3/T Polyaromatische koolwaterstoffen, organochloorpesticiden, polychloorbifenylen en hogere chloorbenzenen met gaschromatografie-tandem massaspectrometrie (GC-MS/MS) 11/2018    
CMA/3/U Organische screening met GC/MS 10/2016    
CMA/3/V Pentachloorfenol en benzo(a)pyreen in houtafval 09/2019    
CMA/3/W Polycyclische aromatische koolwaterstoffen en minerale olie in bodemverbeterend middel en meststof 06/2022    
CMA/3/X Polychloorbifenylen en chloorbenzenen in bodemverbeterend middel en meststof 10/2019    
CMA/3/Y Organochloorpesticiden in bagger- en ruimingsspecie 06/2022    
CMA/3/Z Gel permeatie chromatografie (GPC) voor de zuivering van monsterextracten 12/2011    

DEEL 4. BACTERIOLOGISCHE ANALYSEMETHODEN

   
CMA/4/A

Bacteriologische analyses van eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten

11/2020    
CMA/4/B Bacteriologische analyses op teruggewonnen grondstoffen na de recyclage van wegwerpluiers  11/2021    
CMA/4/C Bepaling van de gevaarlijke eigenschap HP14 ‘Ecotoxisch’ van een afvalstof 06/2023    

DEEL 5. MONSTERVOORBEHANDELING

   

A. Algemeen

   
CMA/5/A.1

Inleiding, definities en referenties

06/2014    
CMA/5/A.2 Homogeniseren 11/2020    
CMA/5/A.3 Fasescheiding 09/2005    
CMA/5/A.4 Drogen 06/2022    
CMA/5/A.5 Verkleinen deeltjesgrootte 09/2005    
CMA/5/A.6 Verkleinen monstergrootte en deelmonstername 05/2023    
CMA/5/A.7 Apparatuur en technieken 09/2005    
CMA/5/A.8 Schema's en praktijkvoorbeelden 09/2021    
CMA/5/A.9 Minimale monstergrootte voor heterogene stoffen 09/2005    

B. Specifiek

   
CMA/5/B.1

Meststof en bodemverbeterend middel

05/2023 Ontwerp 05/2024  
CMA/5/B.2 Houtafval 11/2018    
CMA/5/B.3 Waterbodem 03/2023    
CMA/5/B.4 Bodem 03/2023    
CMA/5/B.5 Shredder 07/2021    
CMA/5/B.6 Granulaten/as en slakken 07/2021 Ontwerp 06/2024  
CMA/5/B. Olie en vetten 12/2011    
CMA/5/B.8 Luier- en incontinentiematerialen 03/2022    

DEEL 6. VALIDATIE

   
CMA/6/A Prestatiekenmerken 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/6/B Meetonzekerheid 10/2020    
CMA/6/C Rekenvoorbeelden 03/2016    
CMA/6/D Kwaliteitseisen voor analysemethoden 05/2023 Ontwerp 06/2024  
CMA/6/E Voorwaarden voor rapportering van monsternamegegevens en analyseresultaten door een erkend laboratorium 05/2023 Ontwerp 06/2024  

DEEL 7. ANALYSEMETHODEN VOOR BODEMSANERINGSWERKEN

   
CMA/7/A Analysemethoden ter ondersteuning van bodemsaneringswerken 10/2012    
CMA/7/A.1 Acid volatile sulfide (AVS) - simultaneously extracted metals (SEM) - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.2 Verzadigde hydraulische geleidbaarheid - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.3 Vochtkarakteristiek (pF curve) - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.4 Ionenbalans - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.5 Redoxpotentiaal (veldmeting) 01/2009    
CMA/7/A.6 Methaan, ethaan en etheen in grondwater 10/2012 Ontwerp 06/2024