Compendium voor monsterneming en analyses van afvalstoffen en bodem (CMA)

Hieronder kan u het compendium voor de monsterneming en analyse (CMA) terugvinden dat vanaf 1 september 2022 moet toegepast worden in het kader van Vlaamse milieuwetgeving. Dit compendium, goedgekeurd bij ministerieel besluit van 28 oktober 2022 (BS 13 januari 2023), moet toegepast worden tot de volgende ministeriële goedkeuring van het compendium. In CMA-updates krijgt u een overzicht van de wijzigingen t.o.v. de versie van 16 december 2020.

Het CMA wordt jaarlijks geüpdatet. De grijze kolommen bevatten ontwerpmethoden. 
Deze methoden moeten pas toegepast worden indien ze een definitieve status krijgen via het Ministerieel Besluit of vanaf de inwerkingtredingsdatum, indien die gegeven wordt.
 
De voorgestelde wijzigingen vindt u terug in onderstaande documenten: 

  • Kolom "ONTWERP MB 2023": Wijzigingen tov MB 2022
    De nieuwe versie van deze methoden treedt in werking op 15/01/2023.
    De officiële publicatie in het Belgisch Staatsblad volgt nog. Er is een retroactieve werking voorzien.
     
  • Kolom "ONTWERP": Wijzigingen tov Ontwerp MB 2023
    Deze methoden zijn in voorbereiding.
     

Via de gearchiveerde versies vindt u een overzicht van de vorige versies van het CMA.
 

Monsterneming | Anorganische analysemethoden | Organische AnalysemethodenMicrobiologische Analysemethoden | Monstervoorbehandeling | Validatie | Analysemethoden voor bodemsaneringswerken

 

DEEL 1. MONSTERNEMING

ONTWERP MB 2023

(i.w.tr. 15/01/2023)

ONTWERP

Bodem
   
CMA/1/A.0

Bodem - Inleiding

11/2018    
CMA/1/A.1 Vaste deel van de aarde 05/2020 Ontwerp 04/2022  
CMA/1/A.2 Grondwater 12/2018 Ontwerp 03/2022  
CMA/1/A.3 Passieve staalnametechnieken voor grondwater 11/2015 Ontwerp 03/2022  
CMA/1/A.4 In-situ staalname van waterbodem 10/2021 Ontwerp 03/2022  
CMA/1/A.5 Bodemvocht 03/2001    
CMA/1/A.6 Bodemlucht, binnenlucht, omgevingslucht en emissies bij saneringen 12/2018    
CMA/1/A.7 Monsterneming voor bepaling van asbest in bodemlagen 12/2018 Ontwerp 04/2022  
CMA/1/A.8 Staalname van hopen/partijen bodemmaterialen 10/2020 Ontwerp 03/2022 Ontwerp 04/2023
CMA/1/A.9 Staalname bentonietslib   Ontwerp 03/2022 Ontwerp 04/2023
Water
   
CMA/1/A.10 Drinkwater 08/2013 Ontwerp 03/2022  
CMA/1/A.11 Oppervlaktewater 08/2013 Ontwerp 03/2022  
Afvalstoffen/grondstoffen    
CMA/1/A.13 Inleiding, definities en referenties 03/2019    
CMA/1/A.14 Algemene richtlijnen monsterneming 11/2021 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/1/A.15 Monsternemingstechnieken vaste materialen 10/2021 Ontwerp 04/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/1/A.16 Monsternemingstechnieken vloeistoffen 09/2021 Ontwerp 04/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/1/A.17 Monsternemingstechnieken (vloeibare) pasteuze materialen 11/2021 Ontwerp 04/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/1/A.18 Monstervoorbehandeling ter plaatse 09/2021 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/1/A.19 Monsterneming voor bepaling van asbest in gerecycleerde granulaten 10/2020    
CMA/1/A.20 Monsterneming voor bepaling van asbest in verhardings- en funderingslagen 11/2018 Ontwerp 04/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/1/A.21 Monstername van eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten 10/2019   Ontwerp 05/2023
Algemeen
   
CMA/1/B Monsterconservering en -bewaring 12/2021   Ontwerp 05/2023
CMA/1/C Veiligheidsmaatregelen 03/2001   Ontwerp 04/2023
CMA/1/D Referenties 03/2001   Ontwerp 04/2023

DEEL 2. ANORGANISCHE ANALYSEMETHODEN

   
I. WATER (inclusief ELUATEN, DESTRUCTIEVLOEISTOFFEN)
   
A. Algemene testen    
CMA/2/I/A Methoden voor algemene anorganische testen 08/2015    
CMA/2/I/A.1 Zuurtegraad 10/2018    
CMA/2/I/A.2 Elektrische geleidbaarheid 05/2021    
CMA/2/I/A.3 Droogrest in water en eluaten 10/2018    
CMA/2/I/A.6.1 Ontsluiting voor de bepaling van geselecteerde elementen in water - aqua regia ontsluiting 10/2018    
CMA/2/I/A.6.3 Ontsluiting voor de bepaling van geselecteerde elementen in water - salpeterzuurontsluiting 10/2018    
CMA/2/I/A.7 Opgeloste zuurstof 06/2010    

B. Bepaling van elementen

   
CMA/2/I/B Methoden voor bepaling van elementen 10/2019    
CMA/2/I/B.1 Elementen met inductief gekoppeld plasma atomaire-emissiespectrometrie (ICP-AES) 10/2019    
CMA/2/I/B.2 Elementen met atomaire absorptie spectrometrie met grafietoven (ET-AAS) 09/2012    
CMA/2/I/B.3 Kwik 08/2015    
CMA/2/I/B.5 Elementen met inductief gekoppeld plasma massa spectrometrie (ICP-MS) 10/2019    
CMA/2/I/B.6 Antimoon, arseen en seleen met hydride atomaire absorptie spectrometrie (Hydride AAS) 09/2021    

C. Bepaling van anionen

   
CMA/2/I/C Methoden voor bepaling van anionen 08/2015   Ontwerp 04/2023
CMA/2/I/C.1.1 Fluoride met ion selectieve electrode 10/2010 Ontwerp 05/2022  
CMA/2/I/C.1.2 Fotometrische bepaling van fluoride mbv een doorstroomanalysesysteem (CFA) 10/2010 Ontwerp 05/2022  
CMA/2/I/C.2.1 Fotometrische bepaling van het totale cyanidegehalte na manuele destillatie 11/2011    
CMA/2/I/C.2.2 Totaal cyanide met behulp van continue doorstroomanalyse 09/2015    
CMA/2/I/C.2.3 Vrije cyanide met behulp van continue doorstroomanalyse 09/2015    
CMA/2/I/C.3 Opgeloste anionen - bromide, chloride, fluoride, nitraat, nitriet, orthofosfaat en sulfaat - door vloeistofchromatografie 11/2014    
CMA/2/I/C.6 Nitrietstikstof en nitraatstikstof en de som van beide met behulp van doorstroomanalyse 11/2016    
CMA/2/I/C.7 Opgelost chroom VI door vloeistofchromatografie 09/2015   Ontwerp 04/2023
CMA/2/I/C.8 Ionen met een discreet analysesysteem en spectrofotometrische detectie – ammonium, chloride, nitraat, nitriet, orthofosfaat en sulfaat 10/2015    

D. Bepaling van somparameters

   
CMA/2/I/D Methoden voor bepaling van somparameters 08/2015    
CMA/2/I/D.7 Totaal organische koolstof (TOC), opgeloste organische koolstof (DOC) en niet-purgeerbare organische koolstof (NPOC) 11/2014    
CMA/2/I/D.8 Fenolindex  04/2021    

E. Bepaling van kationen

   
CMA/2/I/E Methoden voor bepaling van kationen 08/2015    
CMA/2/I/E.1 Ammonium stikstof door manuele spectrofotometrie 02/2013    
CMA/2/I/E.2 Ammonium stikstof met behulp van doorstroomanalyse 02/2013    
CMA/2/I/E.3 Ammonium stikstof door destillatie en titratie 02/2013    
CMA/2/I/E.4 Ammonium stikstof met behulp van ion chromatografie 02/2013    
II. VASTE STOFFEN (inclusief PASTEUZE STOFFEN)
   
A. Algemene testen    
CMA/2/II/A.1 Watergehalte en droogrest 04/2021   Ontwerp 05/2023
CMA/2/II/A.2 Asrest 10/2019    
CMA/2/II/A.3 Ontsluitingsmethode voor de bepaling van elementen in bodem, vaste en pasteuze materialen 05/2021    
CMA/2/II/A.4 Steekvastheid 10/2020 Ontwerp 05/2022  
CMA/2/II/A.5 Stookwaarde bij constante druk 11/2018    

CMA/2/II/A.6

Kleigehalte (pipetmethode van Robinson-Köhn) 11/2013  Ontwerp 07/2022  

CMA/2/II/A.6 (versie ISO11277 2020)

Kleigehalte (pipetmethode van Robinson-Köhn) 09/2021 Ontwerp 05/2022 Ontwerp 03/2023
CMA/2/II/A.7 Totaal organisch koolstofgehalte (TOC) 10/2019   Ontwerp 05/2023
CMA/2/II/A.8 Wateroplosbaar gedeelte 07/2005    
CMA/2/II/A.9.1 Uitloging van anorganische componenten met de kolomproef voor bouwstof 09/2021    
CMA/2/II/A.9.2 Uitloging van anorganische componenten uit vormgegeven en monolithische materialen met de diffusieproef 01/2018    
CMA/2/II/A.9.3 Maximale beschikbaarheid voor uitloging van anorganische componenten 12/2009    
CMA/2/II/A.9.4 Uitloging van anorganische componenten met de tweestapsschudtest 10/2018    
CMA/2/II/A.9.5 Uitloging van anorganische componenten met de kolomproef voor stortplaats 10/2020    
CMA/2/II/A.11 Stenen en bodemvreemde materialen in uitgegraven bodem 10/2018    
CMA/2/II/A.12 Uitloging van anorganische componenten uit granulaire materialen en slib met de enkelvoudige schudtest 11/2020    
CMA/2/II/A.13 Analysemethoden voor afvalstoffen op stortplaatsen 12/2015    
CMA/2/II/A.14 Analysemethoden voor houtafval 02/2013    
CMA/2/II/A.16 Kjeldahlstikstof 02/2013    
CMA/2/II/A.19 Uitloging van anorganische componenten uit bodemmaterialen met de enkelvoudige schudproef  11/2020    
CMA/2/II/A.20 pH in bodem en waterbodem 10/2017    
CMA/2/II/A.21 Geleidbaarheid in bodem 10/2007    
CMA/2/II/A.22 Vlottende, niet-vlottende verontreinigingen en glas op granulaire materialen 09/2021 Ontwerp 03/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/2/II/A.23 Vlottende, niet-vlottende verontreinigingen en glas op fijnkorrelige granulaire materialen 11/2021 Ontwerp 03/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/2/II/A.24 Chroom(VI) in bodem en vaste afvalstoffen  09/2021    

B. Bepaling van anionen

   
CMA/2/II/B.1 Fluoride na hydropyrolyse 10/2012    
CMA/2/II/B.2 Zwavel en halogenen na zuurstofverbranding in gesloten bom 10/2018 Ontwerp 05/2022  

C. Bepaling van vezels

   
CMA/2/II/C.2 Asbest in gerecycleerde granulaten en bodem 12/2019    
CMA/2/II/C.3 Asbest in verhardings-, funderings- en bodemlagen 12/2019    
III. AFVALOLIE
   
CMA/2/III/A Sedimentgehalte 10/2018    
CMA/2/III/C Vlampunt 10/2018    
CMA/2/III/D Zwavel en halogenen 10/2018    
CMA/2/III/E Watergehalte (volgens Karl Fischer) 12/1991    
CMA/2/III/F Ontsluitingsmethode voor olie 09/2021    
CMA/2/III/G Analysemethoden voor opgewerkte afvalolie 12/2021    
IV. MESTSTOF EN BODEMVERBETEREND MIDDEL
   
CMA/2/IV/1 Vocht/droogrest 10/2018   Ontwerp 05/2023
CMA/2/IV/3 Organische stof en koolstofgehalte 10/2019    
CMA/2/IV/4 Totale stikstof 10/2019    
CMA/2/IV/6 Bereiding van extracten en analyseoplossingen 10/2018 Ontwerp 05/2022  
CMA/2/IV/7 Ammonium- en nitraatstikstof 10/2019    
CMA/2/IV/10 Kiemkrachtige zaden 09/2021    
CMA/2/IV/11 Gehalte aan steentjes en onzuiverheden 12/2018 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/2/IV/13 Zuurtegraad en elektrische geleidbaarheid 11/2018    
CMA/2/IV/19 Elementen 10/2020 Ontwerp 05/2022  
CMA/2/IV/20 Kwik 10/2020    
CMA/2/IV/21 Fijnheid 09/2012    
CMA/2/IV/22 Rijpheidsgraad (zelfverhittingstest) 11/2014    
CMA/2/IV/24 Volumedichtheid 11/2014    
CMA/2/IV/25 Stabiliteit met gesloten respirometer 10/2019    

DEEL 3. ORGANISCHE ANALYSEMETHODEN

   
CMA/3/A Polychloorbifenylen in oliën 07/2019    
CMA/3/B Polycyclische aromatische koolwaterstoffen 09/2019   Ontwerp 05/2023
CMA/3/C TCE extraheerbare (apolaire) stoffen met IR 11/2013 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/3/D Per- en polyfluorverbindingen (PFAS) 11/2021 Ontwerp 07/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/3/E Oplosmiddelen specifiek 09/2019    
CMA/3/F Polychlorodibenzo-p-dioxines en polychlorodibenzofuranen in bodem en afvalstoffen 11/2015   Ontwerp 05/2023
CMA/3/G Polychlorodibenzo-p-dioxines en polychlorodibenzofuranen in bodem en waterbodem met GC-MS/MS 10/2017    
CMA/3/H Organofosforpesticiden en triazine-type herbiciden met GC/MS 09/2019    
CMA/3/I Organochloorpesticiden, polychloorbifenylen en hogere chloorbenzenen 09/2019 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/3/J Formaldehyde met LC-UV   Ontwerp 10/2017  
CMA/3/K Fenol en fenolische koolwaterstoffen 09/2019    
CMA/3/L Tributyltin in bodem, waterbodem, sediment, bagger- en ruimingsspecie 10/2017    
CMA/3/M Medicijnresten en hormonen in luiermateriaal   Ontwerp 03/2022  
CMA/3/N Extraheerbare organische halogeenverbindingen in vaste en pasteuze stoffen en olie 10/2021   Ontwerp 05/2023
CMA/3/O Per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS) in bodemverbeterende middelen   Ontwerp 11/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/3/P Fenolen in bodemverbeterende middelen     Ontwerp 05/2023
CMA/3/Q Oplosmiddelen aspecifiek 12/2012    
CMA/3/R.1 Minerale olie met GC/FID 09/2021 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/3/R.2 Minerale olie met GC/MS 10/2020 Ontwerp 06/2022  
CMA/3/R.3 Petroleumkoolwaterstoffen 06/2014    
CMA/3/R.4 Biogene/petrogene oorsprong van minerale olie verontreinigingen in waterbodem 12/2011 Ontwerp 06/2022  
CMA/3/R.5 Vluchtige minerale olie 09/2015    
CMA/3/R.6 Controle bij overschrijding minerale olie in waterbodem en veen     Ontwerp 10/2020
CMA/3/S Vluchtige organische componenten in bodemverbeterende middelen     Ontwerp 05/2023
CMA/3/T Polyaromatische koolwaterstoffen, organochloorpesticiden, polychloorbifenylen en hogere chloorbenzenen met gaschromatografie-tandem massaspectrometrie (GC-MS/MS) 11/2018    
CMA/3/U Organische screening met GC/MS 10/2016    
CMA/3/V Pentachloorfenol en benzo(a)pyreen in houtafval 09/2019    
CMA/3/W Polycyclische aromatische koolwaterstoffen en minerale olie in bodemverbeterend middel en meststof 09/2021 Ontwerp 06/2022  
CMA/3/X Polychloorbifenylen en chloorbenzenen in bodemverbeterend middel en meststof 10/2019    
CMA/3/Y Organochloorpesticiden in bagger- en ruimingsspecie 11/2018 Ontwerp 06/2022  
CMA/3/Z Gel permeatie chromatografie (GPC) voor de zuivering van monsterextracten 12/2011    

DEEL 4. MICROBIOLOGISCHE ANALYSEMETHODEN

   
CMA/4/A

Bacteriologische analyses van eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten

11/2020    
CMA/4/B Bacteriologische analyses op teruggewonnen grondstoffen na de recyclage van wegwerpluiers   Ontwerp 11/2021  

DEEL 5. MONSTERVOORBEHANDELING

   

A. Algemeen

   
CMA/5/A.1

Inleiding, definities en referenties

06/2014    
CMA/5/A.2 Homogeniseren 11/2020    
CMA/5/A.3 Fasescheiding 09/2005    
CMA/5/A.4 Drogen 09/2005 Ontwerp 06/2022  
CMA/5/A.5 Verkleinen deeltjesgrootte 09/2005    
CMA/5/A.6 Verkleinen monstergrootte en deelmonstername 10/2017   Ontwerp 05/2023
CMA/5/A.7 Apparatuur en Technieken 09/2005    
CMA/5/A.8 Schema's en praktijkvoorbeelden 09/2021    
CMA/5/A.9 Minimale monstergrootte voor heterogene stoffen 09/2005    

B. Specifiek

   
CMA/5/B.1

Meststof en bodemverbeterend middel

05/2021 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/5/B.2 Houtafval 11/2018    
CMA/5/B.3 Waterbodem 09/2021   Ontwerp 03/2023
CMA/5/B.4 Bodem 10/2021 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 03/2023
CMA/5/B.5 Shredder 07/2021    
CMA/5/B.6 Granulaten/as en slakken 07/2021    
CMA/5/B.7 Olie en vetten 12/2011    
CMA/5/B.8 Luier- en incontinentiematerialen 11/2021   Ontwerp 03/2022  

DEEL 6. VALIDATIE

   
CMA/6/A Prestatiekenmerken 06/2021   Ontwerp 05/2023
CMA/6/B Meetonzekerheid 10/2020    
CMA/6/C Rekenvoorbeelden 03/2016    
CMA/6/D Kwaliteitseisen voor analysemethoden 10/2021 Ontwerp 06/2022 Ontwerp 05/2023
CMA/6/E Voorwaarden voor rapportering van monsternamegegevens en analyseresultaten door een erkend laboratorium 10/2021   Ontwerp 05/2023

DEEL 7. ANALYSEMETHODEN VOOR BODEMSANERINGSWERKEN

   
CMA/7/A Analysemethoden ter ondersteuning van bodemsaneringswerken 10/2012    
CMA/7/A.1 Acid volatile sulfide (AVS) - simultaneously extracted metals (SEM) - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.2 Verzadigde hydraulische geleidbaarheid - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.3 Vochtkarakteristiek (pF curve) - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.4 Ionenbalans - Ontwerp 12/2006    
CMA/7/A.5 Redoxpotentiaal (veldmeting) 01/2009    
CMA/7/A.6 Methaan, ethaan en etheen in grondwater 10/2012