Principeschema
 |
 |
| Figuur: zeef/rooster | Figuur: zeefbocht |
Bron: ESEP Milieutechniek
Principe- en installatiebeschrijving
Het doel van roosters en zeven is het verwijderen van grove delen uit afvalwater. Dit kan door middel van een zeef (zeefbocht, een trommelzeef of trilzeef) of een rooster. Het verschil tussen een rooster en een zeef berust op het feit dat:
- een zeef bestaat uit een geperforeerde metalen plaat waar het afvalwater langs stroomt (parallelstroom);
- een rooster bestaat uit verticale staven waar het afvalwater doorheen stroomt (dwarsstroom).
Een rooster wordt vaak toegepast voor de grove afscheiding en/of grotere hoeveelheden afvalwater. De grove bestanddelen worden achtergehouden door de staven met 15-40 mm maaswijdte. Om verstopping te voorkomen wordt het rooster periodiek gereinigd. Dit kan manueel of machinaal met behulp van een hark die het rooster afgeschraapt.
Een speciaal type rooster is het snijrooster. Hierbij wordt de vervuiling die doorheen de zeef gaat onderwater verder fijngesneden. Dit resulteert meestal in een verhoging van de organische belasting.
Meerdere uitvoeringsvormen van roosters zijn beschikbaar, bv. roosters met een kleinere doorlaat (vanaf 0,5 mm) of zelfreinigende systemen.
Onder zeven zijn verschillende types beschikbaar afhankelijk van de maaswijdte. Deze varieert van 2,5 mm tot 50 µm.
- Een zeefbocht is een licht kromgebogen geperforeerde metalen plaat waardoor, bij voldoende helling, de afgescheiden deeltjes vanzelf omlaag glijden in een opvangbak.
- Een trommelzeef bestaat uit een roterende trommel van geperforeerd metaal waarbij het afvalwater aan het ene uiteinde de trommel ingaat. Het water valt door de trommel naar beneden en de vaste deeltjes worden naar het andere uiteinde getransporteerd, waar ze in een opvangbak verzameld worden.
- Een trilzeef bestaat uit een (vaak) horizontaal geperforeerde metalen plaat die heen en weer beweegt. Het water valt door de plaat heen en de vaste deeltjes worden door de trillende beweging naar een ander uiteinde getransporteerd. De trilzeef kan op verschillende manieren schuin opgesteld worden om de werking te verbeteren. Soms wordt vacuüm toegepast om de afscheiding van grove delen te bevorderen.
Specifieke voor- en nadelen
Zeven is een relatief goedkope en snelle techniek. Vooral bij organische vervuiling kan gemakkelijk geuroverlast ontstaan.
Toepassing
Rooster- of zeefbewerkingen worden in alle sectoren waar grof vuil in het afvalwater kan voorkomen, uitgevoerd. Het kan bijvoorbeeld gaan om verpakkingsmateriaal, vodden, bladeren en takken. Het rooster of de zeef beschermt alle stroomafwaartse mechanische onderdelen.
Zeefbochten en zeeftrommels worden o.a. gebruikt bij de behandeling van afvalwater van slachthuizen, aardappelverwerking, visverwerking, groenteverwerking, textielwasserijen en serreteelt.
Randvoorwaarden
Het afvalwater mag 10-50% aan grove delen bevatten. Bij te grote belasting kunnen de zeven niet snel genoeg gereinigd worden. In dat geval kunnen zeven ook in serie toegepast worden, van grof naar fijn.
Werkingsgraad
De verwijdering van organische stoffen (bv. BZV) bedraagt 5 tot 20%. De verwijdering van zwevende stoffen bedraagt 5 tot 25%.
Hulpstoffen
Geen
Milieu-aspecten
Als reststof komen grove, vaak organische, bestanddelen vrij. Eventueel kunnen maatregelen tegen geuroverlast nodig zijn.
Kosten
De investering in een manueel reinigbaar rooster met een capaciteit tussen 10 – 100 m3/d wordt geraamd op 1700 tot 3000 €. Voor debieten 500 – 5000 m³/d bedraagt dit 5000 tot 10000 €. De operationele kosten worden geraamd tussen 0,005 (voor niet geautomatiseerde systemen) tot 0,15 €/m³ (voor geautomatiseerde systemen).
Investeringskosten voor een zeefbocht wordt geraamd tussen 8500 en 25000 € voor een debiet van 50 tot 500 m³/d. Operationele kosten bedragen tussen 0,01 – 0,35 €/m³.
Opmerkingen
Geen
Complexiteit
Zeven en roosters zijn uiterst eenvoudige apparatuur.
Automatiseringsgraad
De automatiseringsgraad is laag vanwege de eenvoud van de apparatuur. Mogelijk kan het reinigen van de roosters geautomatiseerd worden.
Referenties
- AEA Technology, Manual of Effluent Process Technology, Environmental & Process Engineering Department, Harwell (GB), 1991.
- Baeyens J., Hosten L. en Van Vaerenbergh E., Afvalwaterzuivering, Stichting Leefmilieu - Kluwer Editorial, 1995
- EIPPCB, Reference Document on BAT in Common Waste Water and Waste Gas Treatment / Management Systems in the Chemical Sector, draft februari 2009 (herziening in uitvoering)
- Koot A.C.J. Behandeling van afvalwater, 2nd edition, Uitgeverij Waltman, Delft. 1980.
- TNAV, leverancierbevraging, 2008
- VITO-SCT, herwerking technische fiches WASS, 2009
Versie : februari 2010