Concept: Transport
Techniekbeschrijving
Er kunnen 3 types transport van verontreinigde grond onderscheiden worden, per vrachtwagen, per spoor of per schip.
Transport per vrachtwagen
Bij wegtransport wordt de grond in waterdichte bakken vervoerd. De belading van de vracht-wagens vindt direct plaats op de locatie door een graafmachine. Na belading wordt de laadbak gesloten, hetzij middels hydraulische kleppen dan wel door het afdekken van de lading (bijvoorbeeld met zeil), om verspreiding van verontreinigde stoffen door morsen en/of verdamping tegen te gaan. De beladen vrachtwagens passeren bij het verlaten van het terrein een wasplaats waar ze worden schoongespoten. Hoeveelheidsbepaling van de afgevoerde grond vindt meestal daarna plaats door middel van weging in het transportmiddel op een weegbrug.
Transport per spoor : ACT-Systeem
In dit systeem worden containers op de locatie beladen met verontreinigde grond, afgezeild en met vrachtwagens naar het dichtstbijzijnde laadstation gebracht. Hier worden de containers op de treinwagon geschoven. De grond wordt per rail verder getransporteerd. De containers worden van de treinwagons op de vrachtwagens getrokken waarna deze naar de grondverwerker, opslaginrichting of stortinrichting rijden en daar de grond deponeren.
Het netto laadvermogen per afzetcontainer is 15 ton, het maximaal netto treingewicht per lading is 1200 ton.
Railtransport in bulk
Het is ook mogelijk de grond in bulk per spoor af te voeren. Hiervoor worden zogenaamde zijlossers (Fals) gebruikt. Deze wagons hebben een netto laadvermogen van 55 ton en zijn in wagongroepen van 25 wagons beschikbaar met een maximum capaciteit van 1375 ton per trein-lading. Het laden en lossen van deze wagons vereist speciale voorzieningen. Men staat niet toe de wagons met een shovel te laden vanwege het risico van schade aan de wagons.
Het lossen is in principe alleen mogelijk boven een zogenaamde 'losbunker'. Hiervoor zal of het spoor omhoog moeten worden gebracht of de ontvangende locatie zal een dergelijke 'losbunker' moeten aanleggen.
Transport per schip
Afhankelijk van de maximaal toegelaten diepgang en breedte, kunnen schepen met tonnage van 600 ton tot 1650 ton gebruikt worden. Op grotere vaarwateren kan de meerbaksduwvaart worden ingezet met de daarbij behorende logistieke en schaalvoordelen. Een motorvrachtschip is echter minder storingsgevoelig in het vervoersproces, met betrekking tot stilliggen door teveel wind of ijsgang.
Toepassingsvoorwaarden
Vrachtwagen
Bij het transport van grond over de weg moet rekening gehouden worden met de betreffende vergunningen en meldingen.
Spoor
Bij afvoer van partijen kleiner dan een complete treinlading wordt geen optimaal gebruik gemaakt van deze vervoersmethode en stijgen de transportkosten per ton aanzienlijk. Deze vervoersmethode is alleen dan te overwegen indien de vervuilde locatie zich in de nabijheid van een spoorverbinding bevindt, en de afvoerbestemming ook per spoor bereikbaar is.
Gezien de intensieve dienstregeling is de flexibiliteit sterk beperkt en dient vooraf een goede planning te worden gemaakt. In het algemeen zal het laden van de treinwagons overdag gebeuren en het transport via het spoor 's nachts.
Schip
Bij het beladen van het schip dient rekening te worden gehouden met een zo'n evenwichtig mogelijk verdeling van de lading. Hiertoe kan gebruik worden gemaakt van zowel een stortponton, als wel door het schip zelf te manoeuvreren. Bij het natransport wordt de lading met behulp van graafmachines en/of kranen uit het schip geladen in vrachtwagens die het verdere transport naar de eindbestemming verzorgen.
Een snel en efficiënt lossysteem van de vrachtwagens in het schip is noodzakelijk, hierbij dienen zorgvuldig maatregelen te worden genomen tegen het morsen van verontreinigde grond tijdens de laad- en loswerkzaamheden.
Lange voor- en natransporten zijn meestal gebruikelijk door het ontbreken van voldoende laad- en losfaciliteiten.
Resultaten
Niet van toepassing
Kosten
Vrachtwagen
De kosten van transport over de weg zijn afhankelijk van de hoeveelheid af te voeren grond en de door voor het project specifieke omstandigheden, zoals transportafstand, bereikbaarheid en eventueel extra te nemen veiligheidsvoorzieningen en maatregelen ter voorkoming van mors.
Transport per vrachtwagen (afhankelijk van transportafstand): 0,07 tot 0,15 EUR per ton per km
Inrichten wasplaats bij saneringslocaties: 6950 tot 8675 EUR
Spoor
Transport via het spoor is financieel een aantrekkelijk alternatief bij bodemsaneringsoperaties welke zich op grote afstand bevinden van een grondverwerkingsbedrijf of de stortinrichting waar de grond naar toe wordt afgevoerd. Transport over het spoor is alleen dan financieel aantrekkelijk wanneer de afstand afgelegd per spoor 160 km (voortransport 0-5 km) of 200 km (voortransport 15-20 km) of meer bedraagt.
De kosten per ton zijn als volgt:
Voortransport 0 - 10 km 1 tot 1,85 EUR per ton
ACTS transport 200 - 250 km 400 tot 500 BEF per ton
Natransport 0 - 10 km 40 tot 75 BEF per ton (exclusief laden uit depot en lossen op eindbestemming)
Schip
De kosten voor deze transportmethode is globaal 75 BEF per ton per km, afhankelijk van de vaarcapaciteit. De uiteindelijke hoogte van dit bedrag is afhankelijk van de laad/lossnelheid, vaartijden, efficiënt gebruik van het schip en bewerkelijkheid van de lading.
De kosten voor schoonmaken van het schip zijn afhankelijk van het tonnage van het schip en liggen tussen de 3 BEF per ton en 12 BEF per ton.
Milieurendement
In het algemeen kunnen er emissies van geur (stank) en verontreinigingen plaatsvinden zowel bij het laden als het lossen van verontreinigde grond bij de verschillende transportmiddelen. Tijdens het transport kan de verontreinigde grond indien noodzakelijk afgedicht worden om verwaaiing en vervluchtiging tegen te gaan.
Vrachtwagen
Transport over de weg is redelijk veilig. De grond wordt na het laden in waterdichte bakken afgedekt om verspreiding van de verontreinigende stoffen door mors of verwaaiing tijdens het transport tegen te gaan.
Door wegtransport is er sprake van verkeersoverlast (het transport over de weg legt een enorme druk op de infrastructuur, vooral in drukbevolkte gebieden, waar ook juist de meeste veront-reinigde locaties te vinden zijn), geluidsoverlast en uitstoot van verbrandingsgassen door het transportmaterieel.
Spoor
Door toenemende treinverkeer kan een grote overlast ontstaan voor aanwonenden. De geluids-hinder is over het algemeen groter dan bij wegtransport, omdat veel transport 's nachts plaats vindt en vaak door steden heen gaat.
Schip
Er zijn veiligheidsvoorzieningen nodig voor het schoonmaken van de ruimen en in het algemeen voor de bemanning. De geluidshinder is gering, zowel vanwege het minder hinderlijk ervaren van het geluid van de scheepsmotoren als wel dat de afstanden tot geluidsgevoelige objecten langs vaarroutes groter is dan bij weg- en/of railverkeer.
Op- en overslag van de grond kan geuroverlast opleveren.
Energieverbruik 0
Reststoffen 0
Ruimtegebruik 0
Geluidshinder 0
Geurhinder 0
Ontwikkelingsstadium
Categorie 1
Het transport per vrachtwagen is gebruikelijk bij ontgravingen. Met het transport van bulkgoe-deren of per schip is eveneens veel ervaring. Er dient aandacht te worden besteed aan de speciale voorzieningen voor het werken met verontreinigde grond (m.b.t. bijvoorbeeld afdekking).