1.1. Inleiding
Afval wordt onder bepaalde, strenge voorwaarden aanvaard op stortplaatsen. Voor algemene informatie over het storten van afvalstoffen, zie het techniekfiche storten.
Het storten van asbesthoudend afval heeft als doel het asbesthoudend afval op een gecontroleerde manier en voor onbepaalde tijd op te slaan in of op de bodem.
Asbestcement kan worden afgevoerd naar een vergunde stortplaats, naar een vergund sorteerbedrijf of naar een vergund containerpark. Asbestcement en andere hechtgebonden asbesthoudende afvalstoffen dienen dus finaal op een vergunde stortplaats gestort te worden.
Hoewel het gevaarlijk afval is, mag men asbestcement(houdende afvalstoffen) op een vergunde stortplaats voor inert afval (categorie 3 stortplaats) storten. De vergunde categorie 3 stortplaatsen zijn immers van rechtswege ook vergund als categorie 1 monostortplaats voor gevaarlijke afvalstoffen die bestaan uit asbestcement of andere asbesthoudende bouwmaterialen. De stortplaatsen moeten wel een aantal bijkomende voorwaarden naleven (afzonderlijk stortvak voor asbestafval, dagelijks afdekken, regelmatig besproeien van het afval indien dit afval niet verpakt is, e.d.). Daarnaast mogen afvalstoffen bestaande uit asbesthoudende bouwmaterialen waarbij asbestvezels in gebonden vorm aanwezig zijn, gestort worden op de bestaande vergunde stortplaatsen voor gevaarlijke afvalstoffen (de categorie 1-stortplaatsen) en de daartoe vergunde stortplaatsen voor niet-gevaarlijke afvalstoffen (de categorie 2- stortplaatsen). Op categorie 1 stortplaatsen mag men verpakt gesolidificeerd afval met vrije asbestvezels, verpakt in balen geperst afval met vrije asbestvezels en hechtgebonden asbestafval storten.
Naast voorwaarden inzake samenstelling en uitlooggedrag zijn specifiek voor asbesthoudende afvalstoffen ook de eisen inzake verpakking en vezelvrijstelling van belang. Deze worden opgelegd opdat er geen risico’s voor het leefmilieu en de volksgezondheid zouden ontstaan in de omgeving van stortplaatsen.
Bouwmaterialen die asbest bevatten en ander asbestafval mogen zonder tests worden gestort op stortplaatsen voor niet-gevaarlijke afvalstoffen wanneer ze voldoen aan volgende bepalingen (VLAREM II artikel 5.2.4.1.9. §5):
- Het betreft stabiele, niet-reactieve gevaarlijke afvalstoffen met een uitlooggedrag dat gelijkwaardig is aan dat van de aanvaardingscriteria op stortplaatsen van niet gevaarlijk afval;
- Ze moeten voldoen aan de relevante aanvaardingscriteria;
- Deze gevaarlijke afvalstoffen mogen niet gestort worden in cellen die bestemd zijn voor biologisch afbreekbare niet gevaarlijke afvalstoffen.
De typen van gevaarlijke asbesthoudende afvalstoffen die op een stortplaats voor gevaarlijk afval kunnen aanvaard worden (VLAREM II artikel 5.2.4.1.10. §1 3°):
- Afvalstoffen die vrije asbestvezels bevatten zoals spuitasbest, asbestisolatiemateriaal, asbeststof met inbegrip van bodemmaterialen en andere afvalstoffen verontreinigd met vrije asbestvezels in concentraties > 0,1 gew. % of waarin duidelijk asbestvlokken waarneembaar zijn;
- Verpakkingsafval en plastiekafval dat met asbest verontreinigd is;
- Niet vershredderbaar materiaal zoals metalen onderdelen dat met asbest of asbesthoudend materiaal bedekt of bekleed is;
- Onder asbesthoudende afvalstoffen worden tevens begrepen afvalstoffen geheel of gedeeltelijk bestaande uit keramische vezels met gelijkaardige carcinogene eigenschappen;
- Afvalstoffen bestaande uit asbesthoudende bouwmaterialen waarbij asbestvezels in gebonden vorm aanwezig zijn.
Dit kan enkel met naleving van volgende voorwaarden:
| Type asbesthoudend afval | Voorwaarden |
|---|---|
| Afvalstoffen die vrije asbestvezels of asbeststof |
|
| Verpakkings- en plasticafval dat verontreinigd is met asbest (bv. kledij, tape, beschermfolies) |
|
| Niet-vershredderbaar materiaal dat met asbest of asbesthoudend materiaal bedekt of bekleed is (bv. remschoenen) |
|
1.2. Storten in Vlaanderen
Een overzicht van de aanvoer in 2022 van asbesthoudende afvalstoffen en gronden verontreinigd met asbest op de categorie 1 en 2-stortplaatsen is weergegeven in Tabel 2.
| Afvalstof | Categorie 1 (ton) | categorie 2 (ton) |
|---|---|---|
| Asbestcementafval | 150 471 | 4 639 |
| Gronden verontreinigd met asbest | 11 674 | 0 |
| Ander asbesthoudend afval | 14 541 |
Voor algemene milieuinformatie over het storten van afvalstoffen, zie het techniekfiche storten.
Tijdens het storten kan stofvorming optreden. Op Vlaamse stortplaatsen voor gevaarlijk afval dienen de asbesthoudende afvalstoffen verpakt aangeleverd te worden en worden als zodanig ook gestort zodat geen asbestdeeltjes kunnen verwaaien. Asbest is bovendien inert en loogt niet uit, zodat geen sprake zal zijn van emissies naar water, bodem of lucht.
De milieuheffing voor het storten bedraagt 0 euro voor:
- Asbesthoudende afvalstoffen met een gehalte aan asbest of gelijkaardige keramische vezels van meer dan 10.000 mg/kg, bepaald als gewogen gemiddelde concentratie, op een daartoe vergunde stortplaats. De gewogen gemiddelde concentratie is gelijk aan de som van de concentratie hechtgebonden asbest en 10 maal de concentratie niet-hechtgebonden asbest (cf. Compendium voor monsterneming en analyse CMA/2/II/C2 en 3).
- Met asbest (of gelijkaardige keramische vezels) verontreinigde gronden en puin met een asbestgehalte groter dan 1.000 mg/kg (0,1 %), bepaald als totale asbestconcentratie, en kleiner dan of gelijk aan 10.000 mg/kg, bepaald als gewogen gemiddelde concentratie, die overeenkomstig het advies van OVAM niet kunnen gereinigd worden via de beste beschikbare technieken.
(Materialendecreet artikel 46. §3 1°)
De stortkosten bij een stortplaats van inerte afvalstoffen (categorie-3) bedroegen in 2007, exclusief aanvoerkosten, ongeveer € 70 /ton asbestcement.
- OVAM (2023). Tarieven en capaciteiten voor storten en verbranden. Actualisatie tot 2022. https://ovam.vlaanderen.be/tarieven-en-capaciteiten-voor-storten-en-verbranden