De Antwerpse waterloop De Verlegde Schijn kreeg de afgelopen weken een minder fraai uitzicht door de grote vogelsterfte als gevolg van botulisme. Deze ziekte treedt voornamelijk op tijdens warme zomers, wanneer door hoge watertemperaturen (meer dan 20C) en gebrek aan zuurstof in het water de bacterie massaal tot ontwikkeling kan komen. Botulisme is een zeer besmettelijke bacterile ziekte, die ook bij de mens kan voorkomen. De variant die watervogels treft is niet schadelijk voor de mens. De bacterie wordt via besmet voedsel opgenomen en produceert toxische stoffen die verlammingsverschijnselen teweegbrengen. Een verlamming van de hartspier of verstikking kunnen uiteindelijk tot de dood leiden bij de watervogels.
Rond 15 augustus werden voor de eerste maal dode vogels waargenomen op de Verlegde Schijn te Antwerpen. De vogels concentreerden zich voornamelijk ter hoogte van het pompstation De Rode Weel in de buurt van de Hoge Maey. Vermoedelijk was de ziekte toen al een tijd aan de gang, op het nabijgelegen natuurreservaat de Kuifeend werden al op 9 augustus dode vogels verzameld.
Omwille van de besmettelijkheid en het groot aantal kadavers sprongen rattenbestrijders van de Vlaamse overheid in de bres om de verzwakte vogels nog een kans te bieden en kadavers te verzamelen. De rattenbestrijdingsteams concentreren zich dagelijks op het vangen van muskusratten, bruine ratten en beverratten. Ze beschikken over de nodige ervaring en materiaal om in dergelijke omstandigheden te werken. Per kano voeren ze de Verlegde Schijn af. De nog levende vogels lieten ze overbrengen naar Socio vzw in Deurne, waar een groot deel van de vogels gered kon worden. In totaal verzamelden ze 350 dode dieren en 60 levende. Het waren voornamelijk krakeenden (27 %) en wilde eenden (22 %) maar ook wintertalingen, kuifeenden en kieviten.
Op basis van een voorzichtige schatting zou het aantal dode vogels op het Verlegd Schijn meer dan 1000 bedragen. Vandaag bundelen de rattenvangers hun krachten nog een keer.
Het is de eerste keer dat de situatie in dit gebied voor de watervogels zo schrijnend is, dat komt door de uitzonderlijke weersituatie van deze zomer. De afdeling Water, beheerder van deze waterloop, onderzoekt de exacte aanleiding tot het probleem op deze locatie. Ze gaat ook na hoe via het beheer van de waterlopen de omvang van dergelijke situaties in de toekomst kan beperkt worden.
Voor meer informatie:
Luc van Craen, buitendiensthoofd
afdeling Water Antwerpen,
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
Tel.: 0478-79 51 33