Voertuigemissiebeperkingen: Raad bereikt akkoord over hervorming van systeem voor typegoedkeuring en markttoezicht

De Raad keurde een algemene oriëntatie goed over een hervorming van het systeem voor typegoedkeuring en markttoezicht voor motorvoertuigen.

Deze grote hervorming zal het huidige systeem moderniseren, aanpassen aan nieuwe technologieën die op de markt beschikbaar zijn en de controleproeven op emissiegegevens van voertuigen verbeteren.

"Volksgezondheid, luchtkwaliteit en innovatie staan centraal bij dit akkoord. De enige manier om het vertrouwen in de Europese auto-industrie te herstellen en te vergroten, is door mee schone en veilige technologieën te helpen ontwikkelen. Er zullen betrouwbare controleproeven voor auto’s worden ingevoerd, zodat de in het verleden vastgestelde onregelmatigheden bij voertuigemissies zich in de toekomst niet meer kunnen voordoen," verklaarde Chris Cardona, voorzitter van de Raad en minister van Economische Zaken, Investeringen en Kleinbedrijf van Malta.

Doel van de hervorming is te zorgen voor een hoog veiligheidsniveau en hoge milieuprestaties van motorvoertuigen, en de belangrijkste tekortkomingen in het bestaande typegoedkeuringssysteem weg te werken.

Over de algemene oriëntatie van de Raad moet nog worden onderhandeld met het Europees Parlement voordat deze tekst wet kan worden. Het Parlement heeft op 4 april over zijn standpunt gestemd.

Er zullen belangrijke wijzigingen worden aangebracht op drie gebieden, door het aanscherpen van:

• de kwaliteit van de tests voor het in de handel brengen van auto's, door het verbeteren van de technische diensten
• het markttoezicht voor de conformiteitscontrole van auto's die reeds op de markt zijn gebracht, met de mogelijkheid voor de lidstaten en de Commissie om steekproefsgewijze controles van voertuigen te verrichten en aldus gevallen van niet-naleving in een vroeg stadium op te sporen
• het toezicht op de typegoedkeuringsprocedure, met name door de instelling van een Forum voor de uitwisseling van informatie voor handhaving, bestaande uit vertegenwoordigers van de nationale goedkeurings- en markttoezicht­instanties

Alle lidstaten zijn het erover eens dat het noodzakelijk is de geharmoniseerde toepassing van de regels in heel de EU te verbeteren teneinde de mogelijke verschillen in interpretatie en toepassing door nationale typegoedkeuringsinstanties en technische diensten te verminderen. Zij zijn ook voorstander van meer doeltreffende markttoezichtregels teneinde niet‑naleving in een vroeg stadium op te sporen.

Minimumaantal te controleren voertuigen

Volgens de nieuwe markttoezichtverplichtingen waarover de Raad het eens is geworden, moet iedere lidstaat elk jaar een minimumaantal controles van voertuigen verrichten. Dit minimumaantal controles bedraagt 1 per 50 000 nieuwe voertuigen die in het voorgaande jaar in de betrokken lidstaat zijn geregistreerd.

De controles omvatten de verificatie van emissies in reële rijomstandigheden.

De algemene oriëntatie verplicht de lidstaten tot het financieren van markttoezichtactiviteiten. De vergoedingen voor typegoedkeuringsactiviteiten zouden ten laste komen van de fabrikanten die een typegoedkeuringsaanvraag hebben ingediend.

Lidstaten die over minder middelen voor het uitvoeren van de vereiste tests beschikken, kunnen andere lidstaten verzoeken de tests namens hen uit te voeren.

Aangescherpt toezicht om niet-naleving op te sporen

De Commissie zal worden gemachtigd om tests en keuringen van voertuigen uit te voeren teneinde de conformiteit te verifiëren en onmiddellijk op onregelmatigheden te reageren. Dat zal de onafhankelijkheid en kwaliteit van het EU‑typegoedkeurings­systeem verbeteren.

De Commissie zal de fabrikanten en importeurs bij inbreuken ook boetes tot € 30 000 per niet-conform voertuig kunnen opleggen.

Er zal een controlesysteem op basis van collegiale toetsing worden ingesteld. Elke typegoedkeuringsinstantie wordt ten minste eens in de vijf jaar collegiaal getoetst door twee typegoedkeuringsinstanties van andere lidstaten. De Commissie kan deelnemen aan collegiale-toetsingsteams, en zij stelt een samenvatting van de resultaten van de collegiale toetsingen op en maakt deze openbaar.

Typegoedkeuringsinstanties worden evenwel niet aan collegiale toetsing onderworpen wanneer zij al hun technische diensten aanwijzen op basis van accreditatie volgens internationaal erkende normen.

Voorts zal een adviserend Forum voor de uitwisseling van informatie over handhaving worden ingesteld, dat de verschillende interpretaties en praktijken tussen de lidstaten moet harmoniseren. Dat Forum dient ook de resultaten van de collegiale toetsingen te onderzoeken.

De lidstaten stellen voorts jaarlijks een alomvattend overzicht van hun geplande controles in het kader van markttoezicht op en dienen dit bij het Forum in.

Wat technische diensten betreft, wordt in de tekst van de Raad voorgesteld de nationale accreditatie-instanties te betrekken bij de beoordeling van de technische diensten en het opzetten van gezamenlijke beoordelingsteams.

De positie van de technische diensten ten opzichte van de fabrikanten wordt versterkt. Zo hebben zij het recht en de verplichting onaangekondigde fabrieksinspecties uit te voeren en fysieke of laboratoriumtests te verrichten.

De technische diensten zullen onder de verantwoordelijkheid van de typegoedkeuringsinstanties de tests voor de typegoedkeuring uitvoeren. Goed functionerende technische diensten zijn cruciaal om een hoge mate van veiligheid en milieubescherming te waarborgen en aldus het vertrouwen van de burger in het stelsel te handhaven.

Achtergrondinformatie

De Commissie heeft de ontwerpverordening ter modernisering van het systeem van typegoedkeuring van motorvoertuigen op 27 januari 2016 ingediend. De ontwerpverordening zal het huidige EU-rechtskader, dat is opgenomen in Richtlijn 2007/46/EG, vervangen.

De ontwerpverordening handhaaft de algemene doelstelling van Richtlijn 2007/46/EG, namelijk het vergemakkelijken van het vrije verkeer van motorvoertuigen in de interne markt en de toepassing van het beginsel van wederzijdse erkenning, en schrijft daartoe geharmoniseerde voorschriften voor typegoedkeuring voor.

Het werkprogramma van de EU voorzag reeds in een fundamentele herziening van het bestaande systeem, dat tien jaar geleden is opgezet.

Door de aan het licht gekomen onregelmatigheden in verband met het gebruik van illegale manipulatievoorzieningen door sommige autofabrikanten zijn de publieke opinie, de autoriteiten en de economische actoren zich ervan bewust geworden dat solide voorschriften inzake typegoedkeuring moeten worden toegepast, en dat de testmethodes voor vervuilende voertuigemissies moeten worden aangescherpt, teneinde soortgelijke gevallen in de toekomst te voorkomen.