De Vlaamse Milieumaatschappij liet de externe kosten van het wegverkeer becijferen. Uit die oefening blijkt dat wat vandaag via de belastingen op wegverkeer gend wordt, ontoereikend is om de negatieve effecten van het verkeer op de weg te bekostigen.
De studie werd uitgevoerd door Transport & Mobility Leuven en wordt opgenomen in het volgende Milieu- en natuurrapport Vlaanderen (MIRA) maar in het verlengde van de week van vervoering licht de VMM al een
tip van de sluier.
Externe kosten wegverkeer
De weggebruiker is er zich wellicht niet altijd van bewust, maar hij veroorzaakt veel hinder. Die hinder leidt tot extra kosten, kosten die voortvloeien uit bv. luchtvervuiling, klimaatverandering, file, geluidshinder, ongevallen en in het geval van vrachtwagens schade aan het wegdek. Dit zijn de externe kosten van het wegverkeer. Aan elk van die aspecten hangt een prijskaartje dat niet rechtstreeks door de vervuiler wordt betaald, maar door de gehele samenleving.
"De vervuiler betaalt"?
Via de huidige belastingen op wegverkeer (brandstofaccijnzen, verkeersbelasting, belasting op inverkeerstelling, het eurovignet) en de BTW
(op brandstof, onderhoud en de aanschaf van een nieuw voertuig) recupereert de overheid vandaag slechts een deel van de externe kosten.
Mocht zij ervoor opteren alle kosten van het wegverkeer te verhalen op de vervuiler, dan zouden de verkeersbelastingen moeten verdrievoudigen. Daarbij zou het aangewezen zijn de weggebruikers die hoge externe kosten veroorzaken, zwaarder te belasten. Maar dit is geen eenvoudige taak want externe kosten hangen af van het type voertuig en van de plaats en het tijdstip waarop gereden wordt: oudere voertuigen vervuilen meer dan nieuwe, dichtbevolkte gebieden ondervinden meer hinder van lawaai en luchtvervuiling, en de kosten veroorzaakt door fileproblemen (tijdsverlies) liggen hoger in de spits- dan in de daluren.
Belastingen wegverkeer onvoldoende (variabel)
Voor de vandaag relatief zwaar belaste benzinewagens zou een verdubbeling "volstaan". Voor de dieselwagens zou een verdrievoudiging nodig zijn, voor zware vrachtwagens en bussen een verviervoudiging. De motorfietsen en lichte vrachtwagens tenslotte zouden 5 tot 10 keer meer moeten betalen, aldus de onderzoekers. De situatie verschilt ook naargelang het tijdstip en de plaats. De belastingen tijdens de spits in de stad zouden zelfs elf maal hoger moeten liggen. Tijdens de daluren buiten de stad is het belastingniveau bijna hoog genoeg.
Rapport "Internalisering van externe kosten van wegverkeer in Vlaanderen"
Download rapport - samenvatting
Meer informatie:
Mie Van den Kerchove
Woordvoerster VMM
0476/205.024