Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege en de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) starten vandaag de communicatiecampagne ‘Sorteer meer’ over de sorteerverplichtingen voor bedrijfsafvalstoffen.
Sinds 2004 is het primair bedrijfsafval in Vlaanderen met 15% gedaald. In 2010 werd er in Vlaanderen 17.259.000 ton primair bedrijfsafval ingezameld. Daarvan kreeg 68% – 11.736.120 ton – een nieuw leven via hergebruik, recyclage of compostering. Uit onderzoek blijkt dat er nog 20% recycleerbaar materiaal in het gemengd bedrijfsafval zit waarvan o.a. 5% recycleerbare pmd. Vanaf 1 juli 2013 zijn bedrijven verplicht hun pmd-afval selectief in te zamelen. Bedrijven moeten voor gemengd bedrijfsafval ook een contract afsluiten met een afvalinzamelaar.
Focussen op bedrijfsafval
In de loop der jaren slaagden we er in om het Vlaams huishoudelijk afval te beperken tot maximaal 560 kg per Vlaming. Hiervan wordt 72% selectief ingezameld met het oog op hergebruik, recyclage en compostering. Het percentage van het bedrijfsafval dat een nieuw leven krijgt, ligt vandaag op 68%. Ook dat is een hoog percentage, zeker als we het vergelijken met het Europese gemiddelde van 50% (Bron: Eurostat), maar wel nog 4% lager dan het cijfer van het Vlaams huishoudelijk afval.
“In de nabije toekomst wil ik vooral op dat bedrijfsafval focussen. Temeer omdat er voor elke kilogram huishoudelijk afval ongeveer 6 kg primair bedrijfsafval is in Vlaanderen”, zegt Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege.
Bedrijven produceren minder afval
In 2010 was er 17.259.000 ton primair bedrijfsafval in Vlaanderen. Primair bedrijfsafval is het afval afkomstig van bedrijfsactiviteiten in alle sectoren, uitgezonderd de afvalverwerkende industrie. Henny De Baets, administrateur-generaal van de OVAM: “Dat is een lichte stijging van 678.000 ton ten opzichte van 2009, maar nog steeds een procentuele daling van 15% ten opzichte van 2004. De trend in het bedrijfsafval is dus net zoals bij het huishoudelijke afval duidelijk dalend.”
Figuur 1: Totale hoeveelheid primair bedrijfsafval in Vlaanderen (2004-2010)
Die dalende trend wordt nog duidelijker wanneer we kijken naar het primair bedrijfsafval, exclusief grond, slib en bouw- en sloopafval. Het pure productie-afval, waar we met het beleid rechtstreeks op kunnen inspelen, daalde van 11.609.000 ton in 2004 naar 9.412.000 ton in 2010, een daling met 19%.
Figuur 2: Totale hoeveelheid primair bedrijfsafval in Vlaanderen (2004-2010), exclusief grond, slib en bouw- en sloopafval
We merken een duidelijke ontkoppeling van de afvalproductie (zonder de afvalstromen bouw- en sloopafval, grond en slib) ten opzichte van de economische groei in de industrie. De afvalproductie stijgt minder snel dan de bruto toegevoegde waarde in de industrie. Als economische indicator werd hier de bruto toegevoegde waarde in 'kettingeuro’s' van de industrie gebruikt. (Bron: Instituut voor de Nationale Rekeningen) Door het gebruik van kettingeuro’s wordt het effect van prijsveranderingen (zoals inflatie) geëlimineerd.
De bruto toegevoegde waarde steeg langzaam tot en met 2007, maar daalde sterk in 2008 en 2009 ten gevolge van de economische crisis. In 2010 is de bruto toegevoegde waarde weer gestegen. Hoewel de industrie in 2010 weer aantrok, is er toch minder afval geproduceerd. In de crisisjaren daalt de afvalproductie sneller dan de BTW.
Figuur 3: Ontkoppeling afvalproductie en bruto toegevoegde waarde van de industrie (Referentiejaar 2004)
Stijging hergebruik, recyclage en compostering van bedrijfsafval
Het aandeel bedrijfsafval dat een nieuw leven kreeg via hergebruik, recyclage of compostering bedroeg in 2010 68%. Dat is een stijging met 1% ten opzichte van 2009 en met 5% in vergelijking met 2007, het eerste jaar waarvoor deze indicator berekend werd.
Dat ‘nieuw leven’ voor afval doet dus het gemengd primair bedrijfsafval dalen. Dat liep de voorbije jaren al sterk terug van bijna 1,5 miljoen ton in 2005 naar minder dan 1 miljoen ton in 2008. De voorbije jaren stagneerde dat cijfer of ging het zelfs weer lichtjes omhoog. In 2010 was er 1.035.000 ton gemengd afval, 26.000 ton minder dan in 2009.
Figuur 4: Aandeel hergebruik & recyclage van het bedrijfsafval Figuur 5: Evolutie gemengd bedrijfsafval (2004-2010)
Nog heel wat sorteer- en recycleermogelijkheden
Op vraag van Vlaams minister Schauvliege onderzochten de OVAM en VAL-I-PAC het afgelopen jaar, in samenwerking met Recydata en de Belgische afvalbedrijven, de inhoud van het gemengd bedrijfsafval in Vlaanderen. De vraag was hoeveel recycleerbare materialen er nog in dat 1 miljoen ton gemengd restafval terug te vinden is.
Uit het onderzoek bleek dat er nog 20% recycleerbaar materiaal in het gemengd bedrijfsafval zit, materiaal dat nu voor een groot deel naar verbranding met energierecuperatie gaat maar dus wel verloren is voor recyclage. Deze 20% aan recycleerbaar materiaal in het gemengd bedrijfsafval kan tot 200.000 ton extra recyclage opleveren. Nog een hele milieuwinst te behalen dus.
Deze 20% bestaat voor een kwart uit pmd-afval en voor een kwart uit harde plastics en folies. De andere helft van die 20% bestaat uit stromen zoals papier en karton, hout, metaal en zelfs KGA, die nu ook al selectief moeten ingezameld worden,maar nog al te vaak in het restafval terecht komen.
Nieuwe sorteerverplichting voor pmd
De preventie van afval is de eerste prioriteit in het Vlaamse afval- en materialenbeleid. Daarna volgt het sluiten van de materialenkringloop. Om die doelstellingen te realiseren trad op 1 juni 2012 het VLAREMA, het Vlaams Reglement voor het duurzaam beheer van Materiaalkringlopen en Afvalstoffen, in werking. Dat betekent voor bedrijven ook een aantal veranderingen.
Vanaf 1 juli 2013 zullen bedrijven - naast 17 al bestaande fracties met sorteerverplichting - ook pmd-afval selectief moeten inzamelen. Hoe meer we sorteren aan de bron, hoe zuiverder deafvalfracties en dat vergemakkelijkt de recyclage en verwerking. Ook zullen bedrijven voor gemengd bedrijfsafval een contract moeten afsluiten met een afvalstoffeninzamelaar.
Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege: “Duurzaam materialenbeheer is een belangrijke thema binnen het Vlaanderen in Actie (ViA) programma. Vlaanderen gebruikt heel wat materialen en energie. In tijden van toenemende schaarste moeten we de omslag maken naar zo efficiënt mogelijke productie, gebruik en verbruik. Het sleutelbegrip hierbij is de 'materialenkringloop'. Laat ons ervoor zorgen dat materialen steeds opnieuw inzetbaar zijn en een zo laag mogelijke milieu-impact hebben over de hele levenscyclus.”
Sorteer Meer-campagne
Om dit alles breed te communiceren, ontwikkelde de OVAM een uitgebreide folder gericht aan alle Vlaamse bedrijven. Wie nog vragen heeft kan daarvoor terecht bij 1700 (de vroegere Infolijn) of op de website www.ovam.be/sorteermeer.
Daarnaast wordt een tv-spot en advertentie verspreid om de aandacht te vestigen op de nieuwe sorteerverplichtingen. De tv-spot zal in de loop van november en december te zien zijn op Eén, Canvas en alle Vlaamse regionale televisiestations.
Alle campagne-elementen vindt u ook terug op de campagnesite www.ovam.be/sorteermeer
Bron : Persmededeling Joke Schauvliege, Vlaams Minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur