Op donderdag 17 februari 2022 is het voor de achttiende keer Dikketruiendag. Met de slogan ‘Pak uit met jullie klimaatactie!’ roept het Departement Omgeving en MOS Vlaanderen scholen, bedrijven, lokale overheden en organisaties op om deel te nemen aan deze sensibiliseringsactie rond klimaat. Het is de ideale gelegenheid om klimaatinitiatieven in de kijker te plaatsen. Met een dikke trui hou je immers niet enkel jezelf warm, maar kan je ook anderen warm maken voor het klimaat. Weerman en ambassadeur van Dikketruiendag Frank Deboosere legt in een videoboodschap de boodschap helder uit.
Dikketruiendag brengt het klimaatprobleem op een laagdrempelige manier onder de aandacht en roept op tot actie. De dikke trui is een symbool, maar ook een communicatiemiddel. Hieronder volgt een greep uit de vele acties die op verschillende plaatsen een brede of ludieke invulling krijgen.
Op verschillende plaatsen wordt de verwarming op Dikketruiendag traditioneel een of enkele graden lager gezet, zoals bij de gemeentebesturen van Ravels en Lummen, in Robotland in Essen, Primetals Technologies Belgium in Drogenbos, BK Concept in Bocholt, CoManage in Maaseik, Janssen Pharmaceutica in Beerse en tal van scholen. Vaak worden daar ook nog andere acties en boodschappen aan gekoppeld. Zo zullen de lokale kerkgemeenschappen van Rumbeke en Ledegem bij het begin van de vieringen op 19 en 20 februari de verwarming uitzetten. Met de ‘dikketruienmis’ als symbolische actie willen ze wakkere christenen blijven, vooral als het over de zorg voor onze planeet gaat, want daar hangt de toekomst van de schepping vanaf. Zo dragen ze niet enkel zorg voor het klimaat, maar tonen zij zich solidair met mensen die het door de hoge energietarieven moeilijk hebben om de rekeningen te kunnen betalen. Maar de uiteenlopende initiatieven van de deelnemers tonen dat klimaatactie nog veel andere vormen kan aannemen.
Vlaanderen gaat circulair
Een duidelijke trend bij de deelnemers is de aandacht voor kringloopeconomie. De leerlingen van het zesde jaar humane wetenschappen van het Sint-Dimpna College in Geel hebben bijvoorbeeld goed begrepen dat er bij de productie en het transport van kleding veel CO2 vrijkomt. Zij plaatsten op hun school een ‘Ecokast’ vol tweedehandskledij. Een gelijkaardige actie zien we in Middenschool Sint-Gertrudis in Landen, waar de leerlingen een plaatselijke tweedehandsorganisatie steunen met een kledinginzameling. En de school doet er nog een mooie geste bovenop: per 50 kg ingezamelde kledij, zaaien ze er een vierkante meter bloemenweide in. De kringloopwinkels Okazi in Hasselt en Sint-Truiden roepen hun klanten op om een maand lang niets nieuws te kopen en eerst eens bij hen langs te komen. Ook in de gemeente Nazareth gaat veel aandacht naar circulaire economie, met onder andere een repair café en een fietsleaseproject.
Duurzaam verplaatsen en bouwen
Bedrijven zoals Beijer ref Belgium en Medisch Labo Medina zetten in op duurzame mobiliteit, met een elektrisch wagenpark of woon-werkverkeer per fiets. Ook de kinderen van basisschool De Zevensprong in Ham worden uitgedaagd om zonder auto naar school te komen. De meest autoluwe klas wordt er beloond met extra speeltijd. Komatsu Europe International in Vilvoorde houdt bij de bouw van een nieuw magazijn dan weer rekening met de opvang van regenwater, groenaanleg en duurzame bouwtechnieken.
Scholen geven het goede voorbeeld
In het Don Boscocollege in Zwijnaarde leren de leerlingen van het eerste jaar tijdens de les aardrijkskunde over de oorzaken en de gevolgen van de klimaatverandering. Zij maken infographics en gaan op zoek naar oplossingen voor de klimaatverandering.
In basisschool Pullaar in Lier roepen leerkrachten hun klas op niet met de wagen naar school te komen, geven les over soorten energie, of werken met hun leerlingen mee aan de nieuwe groene speelplaats van de school.
Heel wat scholen gaan de groene toer op, zoals kleuterschool De Puzzel in Tongeren. Daar leggen ze de klastuinen verder aan. Het ‘Groen Plekske’ van Sint-Amandus in Meulebeke wordt er nog wat groener op met een nieuwe boom voor ieder leerjaar. Ook de leerlingen van BuSO Zonnegroen in Zoutleeuw planten bomen: daarmee geven zij de schapen van hun weideland meer schaduw. In het Atheneum van Schilde pakken de leerlingen van het tweede jaar STEM-wetenschappen uit met hun groene vingers. Zij kweken tijdens hun project ‘plantengroei’ planten in de klas, om er het zuurstofgehalte te verhogen, en een serre op zonne-energie. MPI GO De Zandkorrel zet haar pas aangeplante schoolbos en groendomein in de kijker.
Ook initiatiefnemer Departement Omgeving neemt een voorbeeldfunctie op, met een boomplantactie in het Wullebos in Moerbeke. Samen met Bos+, de Bosgroepen en Natuurpunt investeerde het Departement in de uitbreiding van dit bos en bosbeschermingsprojecten in het Zuiden. Het Departement neemt immers een voorbeeldrol op en behaalde in 2020 en 2021 het label 'CO2-neutral'.
Meer dan één dag
Op Dikketruiendag ondernemen veel burgers actie tegen te hoge CO2-uitstoot. Maar heel wat deelnemers houden het niet bij één actiedag. In Sancta Maria basisschool in Leuven maken ze er een driedaagse van met allerlei initiatieven. De derde- en vierdejaars van het Lutgardiscollege in Oudergem maken er een hele klimaatweek van, met een ruilmarkt en klimaatlessen tijdens wetenschappen, wiskunde en taal. De Odisee Hogeschool organiseert op verschillende campussen een Dikketruienweek en wil zowel studenten, medewerkers als externe partners sensibiliseren om bewust om te gaan met energie. Odisee gaat op zoek naar een echte klimaatambassadeur onder de studenten. In lagere school Wijngaard in Herentals werken de kinderen zelfs twee maanden rond het thema klimaat. Zij onderzoeken hernieuwbare energiebronnen, meten het sluipverbruik op school, nemen deel aan een boomplantactie in de stad en houden een klimaatbetoog.
De trui als warmmaker
Met de richtlijnen in verband met ventilatie en verluchting én de hoog oplopende energiekosten is een dikke trui deze winter geen overbodige luxe. Veel deelnemers maken daarom van de nood een deugd en gebruiken de dikke trui om hun initiatieven in de kijker te zetten. Zij gaan daarmee in op de oproep van peter Frank Deboosere om op hun dikke trui uit te pakken met hun klimaatacties. In het Sint-Martinusinstituut in Koekelare brengen de leerlingen van het tweede jaar thuis een zelfbedachte slogan aan op hun trui en komen daarmee naar school. En in UNESCOschool Sterrenbos in Hamme pimpen de leerlingen hun trui in de klas met duurzame materialen. Ook hun mascotte Warme William krijgt een dikke trui aan met de slogan ‘Let’s go green’.
In de Sint-Catharinascholen in Sinaai maken de kinderen buttons met tekeningen en klimaatslogans om op hun trui te spelden. In Basisschool Heiende in Lokeren gaat iedere klas aan het werk met een reuzegrote kartonnen trui, die ze versieren met wegwerpmateriaal en een slogan. De handige mannen van de gemeente Laarne maakten voor alle scholen in hun gemeente een houten trui waarop de leerlingen hun creativiteit kunnen loslaten. De kinderen van Vrije Basisschool Heilig Hart van Maria in Berlaar houden zelfs een heuse modeshow met hun gepimpte truien. De wekelijkse marktbezoekers van de gemeente Kapelle-op-den-Bos worden met waslijnen met dikke truien herinnerd aan Dikketruiendag. In het Biotechnicum in Bocholt tonen de leerlingen hun klimaatinspanningen op hun truien, borden, spandoeken, enz. COOVI Secundair in Anderlecht roept met een postercampagne op tot klimaatactie.
Van comfortabel warm naar hip
En in Richtpunt Oudenaarde gaan de leerlingen creatief aan de slag met stukken stof, oude kleren en naald en draad om van hun truien of T-shirts hippe mode te maken. Lectoren en studenten van Hogeschool PXL in Hasselt trekken niet enkel een dikke trui aan, maar wonen de online lessen ‘goed gemutst’ bij.
De leerlingen van het derde jaar BSO Textielproductie en het vijfde jaar TSO Ontwerp en Prototyping van het Provinciaal Technisch Instituut in Kortrijk slaan de handen in elkaar. Zij pakken op Dikketruiendag niet enkel uit met hun klimaatacties, maar ook met hun expertise op het vlak van ontwerpen en textiel. De vijfdejaars zorgen voor een knap ontwerp met slogan en de derdejaars brengen dat aan op sweaters geschonken door de Belgische textielsector.
Bron: Departement Omgeving, Vlaamse Overheid