Startschot voor bodemsanering en ontwikkeling van nieuwe Gentse stadsbuurt 'De Nieuwe Dokken'

Stad Gent, sogent, Projectontwikkelaar cvba Schipperskaai Development en de OVAM geven vandaag in aanwezigheid van Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege het startschot voor de bodemsanering van de zone tussen de Gentse Schipperskaai en de Koopvaardijlaan.
 
Het Handelsdok is één van de oudste dokken van Gent. Industriële activiteiten, zoals de productie en behandeling van treinbiels, hebben er in de 19de en 20ste eeuw geleid tot een bodemverontreiniging. Over een lengte van 300 meter zal ca. 52.500 ton verontreinigde bodem ontgraven worden. De kost voor de ambtshalve bodemsaneringswerken wordt geraamd op 4 miljoen euro. Voor de OVAM een belangrijke investering om historische bodemverontreiniging weg te werken en tegelijkertijd een hefboom om nieuwe stadsontwikkeling mogelijk te maken.
 
"De Oude Dokken maken plaats voor De Nieuwe Dokken”, zegt Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege, “dat is geen cosmetische opsmukoperatie, maar het resultaat van duidelijke beleidskeuzes, een innovatief project van de partners en van een duurzame, geïntegreerde saneringsaanpak".
 
Rond de jaarwisseling 2019-2020 moeten de bouw- en saneringswerken afgelopen zijn en kunnen de eerste inwoners zich vestigen. 

Rijke geschiedenis

Samen met het Houtdok, het Achterdok en het Kleindok vormde het Handelsdok de ‘Oude Dokken’; een stadsdeel waar de restanten van industriële havenactiviteiten ook vandaag nog steeds zichtbaar zijn. Minder zichtbaar zijn de sporen die deze historische activiteiten in de bodem achter gelaten hebben. Creosoteerwerven voor het behandelen van hout voor de ontwikkeling van spoorwegen en stations hebben rondom het Handelsdok geleid tot een bodemen grondwaterverontreiniging met ‘creosoot’ (een mengsel van minerale olie, PAK’s, BTEX, …). Deze verontreiniging houdt een risico in indien ze niet verwijderd wordt en belemmerde de herontwikkeling van waardevolle stadssites.
 
Door de ambtshalve bodemsanering wordt een historisch bodemrisico weggenomen. “Tegelijkertijd wordt ruimte gecreëerd voor nieuwe stadsontwikkeling. Hier komen ongeveer 400 nieuwe woningen en twee groenzones. Voor zo’n 900 mensen wordt dit een mooie nieuwe stek om te wonen en leven in aangename omstandigheden, op een boogscheut van het stadscentrum en Gent-Dampoort”, aldus Sven Taeldeman, Gents schepen van Stadsontwikkeling, Ruimtelijke Planning en Wonen. 

Slimme samenwerking

Stad Gent en sogent (Het Gentse stadsontwikkelingsbedrijf) willen van de Gentse Oude Dokken een nieuw en levendig stadsdeel voor Gent maken. In 2006 gingen sogent en de OVAM een samenwerkingsverband aan om geplande ontwikkelingen en bodemonderzoeken op elkaar af te stemmen. Met de onderzoeksresultaten onder de arm, lanceerden de partners een aanbesteding voor een geïntegreerde aanpak van de sanering en herontwikkeling van de site. Dergelijke geïntegreerde projecten leveren immers belangrijke tijds- en efficiëntiewinsten op en hebben een lagere ecologische voetafdruk.
 
De geselecteerde projectontwikkelaar cvba Schipperskaai Development (een consortium van Re-Vive, Vanhaerents Development en Van Roey Vastgoed) zal de werken uitvoeren. De werken starten begin maart en rond de jaarwisseling 2019-2020 moeten de bouwwerken van de eerste fase afgelopen zijn. Vlaanderen maakt via de OVAM 4 miljoen euro vrij voor de ambtshalve sanering van deze historisch verontreinigde gronden.
 
Henny De Baets, administrateur-generaal van de OVAM: “Jaarlijks besteedt de OVAM +/- 27 miljoen euro aan ambtshalve bodemsaneringswerken. Op die manier wordt jaarlijks 715 hectare verontreinigde bodem gerecycleerd voor herontwikkeling.”

 
Deskundige sanering voor duurzame stadsbuurt

Begin maart gaan de bodemsaneringswerken van start. Over een afstand van 300 meter en tot op een diepte van 5 meter wordt in de zone tussen de Schipperskaai en de Koopvaardijlaan ca. 52.500 ton verontreinigde bodem ontgraven en afgevoerd naar grondreinigingscentra. Verontreinigd grondwater wordt na zuivering geloosd in het aanpalende dok. Nietverontreinigde partijen grond worden in afwachting van hergebruik ter plaatse gestockeerd. De sanering zal in fases gebeuren, afgestemd op het bouwproject. Een grondkerende constructie en een bemaling moeten een maximale ontgraving van verontreinigde grond en de aanleg van ondergrondse infrastructuur mogelijk maken.
 
De OVAM en de saneringsaannemer treffen tijdens de werken alle mogelijke voorzorgs- en veiligheidsmaatregelen. Alle nodige maatregelen worden ook genomen om hinder voor omwonenden en nieuwe gebruikers van de site tot een minimum te beperken. Lawaai-, verkeersen geurhinder zijn overdag echter nooit volledig uit te sluiten.
 
Een kleine greep uit de minder-hinder maatregelen:

• arbeiders zullen de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen dragen;
• het plaatsen van geluidsarme pompen;
• het periodiek uitvoeren van stof- en luchtmetingen;
• een vlaggensysteem (groen, oranje, rood) voor communicatie naar de buurtbewoners;
• een geurkanon om de teergeur te neutraliseren;
• permanent toezicht door de bodemsaneringsdeskundige;
• controle op het naleven van de veiligheidsvoorschriften door de veiligheidscoördinator. 

Rond de jaarwisseling 2019/2020 verrijst dan de nieuwe stadsbuurt ‘De Nieuwe Dokken’; een duurzame woonbuurt, met een kwalitatief openbaar domein en aantrekkelijke architectuur.

Bron: Persbericht Joke Schauvliege, Vlaams minister van leefmilieu, natuur en cultuur