Hoeveel stikstof en fosfor komt er minder in het oppervlaktewater terecht door de toepassing van bemestingsvrije stroken?
En wat zijn de financiële gevolgen voor de landbouwers als de breedte van de bemestingsvrije stroken wordt aangepast? Dat wilde de VLM graag te weten komen. De Bodemkundige Dienst van België (BDB) en het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) zochten het uit.
Volgens de huidige wetgeving in Vlaanderen is het niet toegelaten om meststoffen toe te dienen in een strook van 5 meter breed langs geklasseerde waterlopen. Op percelen met steile hellingen of percelen die liggen in het Vlaams Ecologisch Netwerk, geldt een afstand van 10 meter.
In de studie over bemestingsvrije stroken langs waterlopen werden verschillende scenario's onderzocht, zoals de toepassing van bemestingsvrije stroken met verschillende breedte, alleen langs geklasseerde ofwel langs alle waterlopen, het vervangen van de huidige gebruikte bemestingstechnieken door de best beschikbare technieken, enz.
Hoe breed moet de bemestingsvrije strook zijn bij welke bemestingstechniek?
De resultaten van de studie, geven pistes aan om het direct meemesten van de waterlopen verder terug te dringen op een handhaafbare manier en zonder veel bijkomende economische verliezen voor de landbouwers.
Het direct meemesten zou volledig kunnen wegvallen door overal een optimale bemestingsvrije strookbreedte in functie van de gebruikte bemestingstechniek toe te passen. Dat gaat wel gepaard met iets hogere opbrengstverliezen.
Voor precisie-bemestingstechnieken zoals rijenbemesting, injectie, enz. valt de optimale strookbreedte op basis van direct meemesten theoretisch terug tot minder dan 1 meter. De kans wordt dan wel groter dat de mest afstroomt.
Anderzijds zou de strookbreedte bij sommige breedwerpige technieken oplopen tot meer dan 15 m, wat zeer hoge opbrengstverliezen met zich zou meebrengen. Door steeds de best beschikbare bemestingstechnieken te gebruiken kan dat voorkomen worden, maar dat zou dan weer gepaard gaan met hoge investeringen in nieuwe machines.
De resultaten wijzen er echter wel op dat het mogelijk is om, voor percelen waar nu al precisie-bemestingstechnieken worden toegepast, de breedte van de bemestingsvrije stroken te verminderen zonder de meemesteffecten te vergroten.
Ook het systematisch toepassen van kantstrooien langs waterlopen zou weliswaar een kleinere extra machinekost met zich meebrengen, maar zou de meemesthoeveelheid met bijna de helft terugdringen zonder invloed op de opbrengstverliezen.
Rapport en samenvatting studie
Bekijk hier de resultaten van de studie.
Bron: Vlaamse Landmaatschappij, Vlaamse Overheid