De Vlaamse Milieumaatschappij meet PFOS in oppervlaktewater, biota en waterbodem. Deze meetresultaten zijn publiek beschikbaar op de website van de VMM. De concentraties geven een beeld over de aanwezigheid van PFOS in de Vlaamse waterlopen. De VMM betreurt de berichtgeving, waardoor de perceptie wordt gewekt dat de VMM uitspraken doet over de impact van deze concentraties op de volksgezondheid.
De VMM meet PFOS in een cyclus van 3 jaar op 40 plaatsen in Vlaanderen. Deze meetplaatsen zijn niet willekeurig gekozen, maar geven een representatief beeld van de aanwezigheid van PFOS in oppervlaktewater. Op basis van deze metingen kan je geen wetenschappelijk onderbouwd resultaat geven over de meest slechte of de best scorende meetplaatsen. VMM meet immers niet overal en niet continu.
Op basis van de meetresultaten concludeert de VMM dat PFOS wijdverspreid is in het oppervlaktewater. De Europese milieukwaliteitsnormen worden op de meeste meetplaatsen overschreden. De VMM deed geen onderzoek naar de bronnen van de PFOS vervuiling, dat is wel opgenomen in het Vlaams actieplan PFAS. Volgens VMM gaat het wellicht om een historische verontreiniging en mogelijk om grensoverschrijdende verontreiniging en secundaire bronnen.
De VMM doet geen uitspraken over de eventuele impact op de gezondheid. De Europese milieukwaliteitsnormen voor PFOS in oppervlaktewater, biota en waterbodem zijn ecologische normen, zij geven een beeld over de chemische toestand van het oppervlaktewater.
Het is niet correct om te stellen dat VMM afraadt omwille van de PFOS-concentraties geen zelf gevangen vis te eten of niet in beken en rivieren te zwemmen. De Vlaamse overheid adviseert al enkele jaren om geen zelf gevangen vis te consumeren omwille van de hoge concentraties kwik, pcb’s en dioxines. Vanuit het voorzorgsprincipe doe je dat beter niet.
De VMM adviseert als waterloopbeheerder van onbevaarbare waterlopen om niet te zwemmen in waterlopen, omdat die waterlopen niet ingericht zijn als zwemwater. De zwemwaterkwaliteit wordt niet getest, er kan meer stroming zijn dan verwacht, er kunnen voorwerpen op de bodem liggen, e.d.
Tegen maart 2022 moeten alle Europese lidstaten rapporteren over hun meetgegevens PFOS in oppervlaktewater en biota. Dan zullen we een zicht hebben op de meetresultaten in de andere regio’s en lidstaten, die wellicht vergelijkbaar zijn met die in Vlaanderen
De VMM werkt actief mee aan tal van acties in het Vlaams actieplan PFAS om de problematiek rond PFAS en PFOS in kaart te brengen. De opdrachthouder van de Vlaamse regering werkt hard aan een gecoördineerde aanpak van de PFOS verontreiniging. Ook daar is de VMM bij betrokken.
Met de verdere uitvoering van het PFAS actieplan, de recente waterbeleidsnota, verhoogde investeringen in riolering, de bijsturing van het mestbeleid en de aankomende stroomgebiedbeheerplannen worden belangrijke stappen gezet om de waterkwaliteit te verbeteren.
Bron: De Vlaamse Milieumaatschappij, Vlaamse Overheid