OVAM ontvangt gefaseerd bodemsaneringsproject voor de omgeving van 3M in Zwijndrecht en Beveren
Bodemsaneringsdeskundige ERM heeft in opdracht van 3M Belgium een gefaseerd bodemsaneringsproject opgesteld voor het woongebied en de recreatieve gebieden in Zwijndrecht en Beveren. De OVAM heeft het bodemsaneringsproject volledig en ontvankelijk verklaard. De voorziene sanering bestaat uit een leeflaagsanering van de zones die bestemd zijn voor een moestuin of kippenren. De eigenaars en bewoners van de bij benadering 3.000 percelen waarop dit bodemsaneringsproject betrekking heeft, worden door de OVAM per brief op de hoogte gebracht. Op 29 mei 2024 organiseert 3M in Zwijndrecht een infomarkt om het gefaseerd bodemsaneringsproject toe te lichten aan de omwonenden. In tussentijd start het openbaar onderzoek voor het bodemsaneringsproject.
Voor de zone met de hoogste concentraties in de onmiddellijke nabijheid van 3M werd in 2022 al een bodemsaneringsproject opgesteld. De aanpak van dit gebied, de zogenaamde zone 1A, verandert niet door dit bijkomende bodemsaneringsproject.
Historiek bodemonderzoeken
Dit gefaseerd bodemsaneringsproject volgt op de beschrijvende bodemonderzoeken die in 2022 en 2023 zijn uitgevoerd. Op 29 december 2023 is het overkoepelend beschrijvend bodemonderzoek voor het 3M-terrein en de omgeving ingediend bij de OVAM. De bodemsaneringsdeskundige besloot in dit bodemonderzoek dat het gaat om een ernstige bodemverontreiniging. Wie in het gebied woont, kan immers blootgesteld worden aan te veel PFAS. Op 20 februari 2024 legde de OVAM aan 3M Belgium op om over te gaan tot bodemsanering. De eerste stap hierin is de opmaak van een bodemsaneringsproject. Hierin wordt bepaald hoe de sanering wordt uitgevoerd. Dit huidige bodemsaneringsproject heeft betrekking op de verontreiniging in het vaste deel van de aarde en de risico’s voor de mens.
Hoe zal de bodemsanering verlopen?
Het doel van de sanering is het wegnemen van de blootstelling aan de verontreiniging met PFAS in het vaste deel van de aarde. Uit het beschrijvend bodemonderzoek blijkt dat blootstelling vooral gebeurt door consumptie van eieren van kippen van vrije uitloop en in mindere mate door het eten van fruit en groenten uit de eigen tuin.
Uit de afweging van de verschillende mogelijkheden voor de sanering blijkt een leeflaagsanering van de zones die bestemd zijn voor moestuin of kippenren de meest aangewezen saneringsvariant. Een leeflaagsanering betekent dat de toplaag tot een diepte van maximaal 70 cm wordt ontgraven en vervangen door propere grond. Dit gebeurt in de zones waar vandaag een moestuin of kippenren is en/of de zones waar de eigenaar of bewoner in de toekomst een moestuin wenst.
De gesaneerde zone wordt hersteld als moestuin. Kippenrennen worden niet hersteld. Uit de analyses van eieren blijkt immers dat ook in zones met lage concentraties PFOS in de bodem de concentraties in de eieren te hoog zijn. Ook na de sanering zal daarom het gebruiksadvies blijven gelden om geen eigen gekweekte eieren te consumeren. In gebieden met een recreatieve functie, zoals het terrein van een jeugdbeweging, wordt de toplaag tot een diepte van 30 cm ontgraven en vervangen door propere grond. Tijdens de werken worden maatregelen genomen om de hinder door stof, lawaai, licht en verkeer tot een minimum te beperken.
De verontreinigde grond wordt afgevoerd naar een stortplaats. Mogelijk kan een deel van de grond fysico-chemisch gewassen worden in een grondreinigingscentrum, zodat het storten beperkt blijft. Er wordt geraamd dat in totaal ongeveer 137 000 ton verontreinigde grond moet ontgraven en vervangen worden. De duurtijd van de sanering voor het hele gebied wordt ingeschat op drie tot vier jaar. De sanering zal parallel lopen met de saneringswerken in zone 1A. De planning is in grote mate afhankelijk van de aanvoer van propere aanvulgrond en de capaciteit voor afvoer van verontreinigde grond.
Inspraak in bodemsaneringsproject
De omwonenden kunnen het gefaseerd bodemsaneringsproject inkijken en bezwaren of opmerkingen indienen. Het bodemsaneringsproject omvat ingedeelde inrichtingen die vergunningsplichtig zijn overeenkomstig het decreet betreffende de omgevingsvergunning. De gemeentes Zwijndrecht en Beveren organiseren daarom op vraag van de OVAM een openbaar onderzoek. De OVAM legt het bodemsaneringsproject ook ter advies voor aan andere betrokken overheden.
Alle informatie is digitaal beschikbaar via de website van de OVAM (Bodemsaneringsproject 3M - Woongebied (vlaanderen.be)).
Op 29 mei organiseert 3M in Zwijndrecht een infomarkt om samen met de bodemsaneringsdeskundige ERM de bodemonderzoeken en dit gefaseerd bodemsaneringsproject toe te lichten aan de omwonenden en vragen te beantwoorden.
De OVAM neemt eind juli 2024 een beslissing over het bodemsaneringsproject. Bij de evaluatie wordt rekening gehouden met de ontvangen adviezen, opmerkingen en bezwaren.
Bron: Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, Vlaamse overheid