09/05/2014

Onderwaterrobot toont hoe diep het mariene afvalprobleem zit

Back to article overview

Grootschalig Europees onderzoek van de zeebodem toont aan dat er zelfs in de diepste zones van de oceaan afval ligt. Voor België nam de UGent vanuit het Renard Centre of Marine Geology deel aan dit onderzoek.

Foto : Bierblikje in diepwater koraalrif in Whittard Canyon (Golf van Biscaye) op 950m diepte (©UGent, ROV Genesis)

De wetenschappers vonden onder meer flesjes, plastic zakken en visnetten in de Middellandse Zee, van aan de continentale zone tot aan de Mid-Atlantische Rug op 2000 kilometer van de kust. Dit is een aanzienlijk probleem omdat plastic door sommige dieren als voedsel wordt aanzien, of voor verstrikking van koralen en vissen zorgt (‘ghost fishing’).

Voor België nam de Universiteit Gent vanuit het Renard Centre of Marine Geology deel aan dit internationaal onderzoek. Zij zorgden voor kartering van de zeebodem en onderzoek van diepzeestromingen op ecosystemen in de Golf van Biskaje en de Golf van Cadiz.

Detailkartering van de zeebodem gebeurde met verschillende types sonar, waarbij de zeebodem door middel van geluidsgolven in kaart gebracht wordt. De onderzoekers maakten ook hogeresolutiebeelden van de zeebodem en namen stalen met de grijparm van een onderwaterrobot: Remotely Operated Vehicle (ROV) Genesis. Deze ROV voerde verschillende duiktochten uit vanop het onderzoeksschip R/V Belgica en biedt de mogelijkheid de weinig gekende diepzee te exploreren.

Alomtegenwoordig afval

In totaal deden de wetenschappers maar liefst 600 observaties in de Atlantische en Arctische Oceanen en vanuit de Middellandse Zee, op dieptes gaande van 35 meter tot 4,5 kilometer. Op elke onderzochte site werd afval gevonden: plastic, visserij materiaal, glas, metaal, hout, papier/karton. Eerder onderzoek van de UGent toonde al voor het eerst aan dat microplastics, afbraakproducten van grotere stukken plastic, in de diepzee wordt aangetroffen (meer info op de website van Marine@UGent).

Christopher Pham (University of the Azores): “Plastic blijkt het meest voorkomende type afval te zijn op de zeebodem.”

Prof. Kerry Howell (Marine Institute van Plymouth University): “Menselijk afval is aanwezig in alle mariene ecosystemen, gaande van stranden tot de meest verafgelegen en diepste gedeelten van de oceanen. Het grootste deel van de diepzee is nog niet onderzocht en dit zijn dus onze eerste bezoeken aan vele van deze sites, maar we waren geschokt om te zien dat er zoveel rommel daar al is geraakt.”

Prof. David Van Rooij (Renard Centre of Marine Geology, UGent): “We wisten uit vorige projecten dat er afval in de diepzee aanwezig was, maar we hadden nooit verwacht die afval zo prominent aanwezig te vinden.”

Dit onderzoek verklaart ook de weg die plastic kan afleggen: van de kustzones, langs de continentale randen en hellingen naar de diepe oceaan.
Prof. David Van Rooij legt uit: “Submariene canyons zijn de belangrijkste verbinding tussen de ondiepe kustzones en de diepzee. De canyons die het dichtste gelegen zijn nabij grote kuststeden kunnen afval rechtstreeks kanaliseren naar waterdieptes van 4500 meter of zelfs dieper.”

Info

Het artikel 'Marine litter distribution and density in European Seas, from the shelves to deep basins', is gepubliceerd in het tijdschrift PLOS ONE.

Voor meer info:
Prof. David Van Rooij
Vakgroep Geologie en Bodemkunde
David.VanRooij@UGent.be

 

Bron : Persbericht Universiteit Gent