Vandaag treden verbeterde regels met betrekking tot de inzameling en verwerking van e-afval in werking. E-afval (d.i. afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, of AEEA) is een van de snelstgroeiende afvalstromen en biedt aanzienlijke mogelijkheden om secundaire grondstoffen op de markt aan te bieden. Systematische inzameling en adequate verwerking zijn een eerste vereiste voor het recyclen van materialen als goud, zilver, koper en zeldzame metalen in tv's, laptops en mobiele telefoons. Met de nieuwe richtlijn wordt een duidelijke stap voorwaarts gezet op het gebied van milieubescherming en wordt een krachtige impuls gegeven aan het efficiënte gebruik van hulpbronnen in Europa.
Milieucommissaris Janez Potočnik: "In deze tijden van economische onrust en stijgende grondstofprijzen worden met efficiënt hulpbronnengebruik milieuvoordelen aan innovatieve groeikansen gekoppeld. Het is tijd om nieuwe inzamelingskanalen voor elektronisch afval te openen en de doeltreffendheid van de bestaande te verhogen. Ik roep de lidstaten op de nieuwe streefdoelen te halen vóór de officiële deadline".
In de richtlijn die vandaag in werking treedt, zijn nieuwe inzamelingspercentages vastgesteld: vanaf 2016 moet 45 % van de verkochte elektronische apparatuur worden ingezameld en in een tweede fase (vanaf 2019), 65 % van de verkochte apparatuur, of 85 % van het voortgebrachte elektronische afval. De lidstaten kunnen kiezen over welke van deze twee equivalente maatstaven zij willen rapporteren. Na een effectbeoordeling zal het momenteel nog beperkte toepassingsgebied van de richtlijn worden verruimd tot alle categorieën elektronisch afval.
De richtlijn geeft de lidstaten de instrumenten in handen om doeltreffender de strijd aan te binden met de illegale export van afval. Illegale overbrengingen van AEEA vormen een ernstig probleem, met name wanneer de EU-regels voor de verwerking van afval worden omzeild door voor te wenden dat het om legale overbrengingen van tweedehandsapparatuur gaat. De nieuwe richtlijn verplicht exporteurs ertoe te testen of de apparatuur werkt en documenten te verstrekken over de aard van de overbrengingen waarvan wordt vermoed dat ze illegaal zijn.
Een andere verwachte verbetering is de vermindering van de administratieve lasten door de harmonisatie van nationale registratie- en verslagleggingsvereisten. Vereisten van de registers van de lidstaten voor producenten van e-afval zullen voortaan beter op elkaar aansluiten.
Momenteel wordt slechts een derde van het elektrisch en elektronisch afval in de EU gescheiden ingezameld in het kader van het gedocumenteerde systeem. De huidige inzamelingsdoelstelling van de EU bedraagt 4 kg AEEA per hoofd van de bevolking, wat neerkomt op zo'n 2 miljoen ton per jaar van de circa 10 miljoen ton AEEA die jaarlijks in de EU wordt gegenereerd. Verwacht wordt dat het volume AEEA in 2020 zal toenemen tot 12 miljoen ton. Het uiteindelijke streefcijfer van de nieuwe richtlijn, een ambitieuze 85 % van alle voortgebrachte AEEA, zal ervoor zorgen dat in de EU in 2020 ongeveer 10 miljoen ton, of ruwweg 20 kg per hoofd van de bevolking, gescheiden wordt ingezameld.
Volgende stappen
Uiterlijk op 14 januari 2014 moeten de lidstaten hun bestaande wetgeving inzake AEEA aanpassen en afstemmen op de nieuwe richtlijn en de nieuwe inzamelingspercentages. Consumenten kunnen dan hun klein e-afval inleveren in grote detailhandelszaken, tenzij wordt aangetoond dat bestaande alternatieve regelingen minstens zo doeltreffend zijn. Vanaf de datum van de nationale omzetting, geldt een omgekeerde bewijslast voor overbrengingen van tweedehandsapparatuur waarvan wordt vermoed dat het om illegale overbrengingen van afval gaat.
Vanaf 2016 moeten de lidstaten ervoor zorgen dat 45 % van de in elk land verkochte elektrische en elektronische apparatuur wordt ingezameld.
Vanaf 2018 wordt het toepassingsgebied verruimd van de bestaande categorieën tot alle elektrische en elektronische apparatuur.
Vanaf 2019 wordt het inzamelingspercentage verhoogd tot 65 % van de verkochte elektrische en elektronische apparatuur of geldt de alternatieve maatstaf van 85 % van het voortgebrachte AEEA.
Sommige lidstaten zullen tijdelijk van de nieuwe percentages mogen afwijken wanneer de nodige infrastructuur ontbreekt of de consumptie van elektronische apparatuur laag is. De Commissie zal de bij de nieuwe richtlijn verleende bevoegdheden aanwenden om de frequentie waarmee producenten verslag uitbrengen aan de nationale registers en het format voor registratie en verslaglegging te harmoniseren. Om na te gaan of er ongewenste effecten zijn, zal de Commissie een toetsing van de nieuwe richtlijn verrichten, bijvoorbeeld met betrekking tot het toepassingsgebied ervan.
Achtergrond
De bestaande AEEA-richtlijn (Richtlijn 2002/96/EG) is van kracht sinds februari 2003. Zij voorziet in de invoering van inzamelingsregelingen waarbij consumenten hun afgedankte e-afval kosteloos kunnen inleveren. De bedoeling is te voorkomen dat gevaarlijke stoffen in AEEA schade aan de volksgezondheid en het milieu toebrengen en voor meer recycling en/of hergebruik van producten en materialen te zorgen. In december 2008 heeft de Commissie een herschikking van de AEEA-richtlijn voorgesteld. Deze is nu aangepast en vastgesteld door het Parlement en de Raad.
Nadere informatie: http://ec.europa.eu/environment/waste/weee/index_en.htm
Bron : © Europese Unie, 1995-2012
______________________
Extra info :
- Tekst in de navigator : Richtlijn 2012/19/EU van 4 juli 2012 van het Europees Parlement en de Raad betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA)
- Summaries of EU legislation : Waste electrical and electronic equipment