Klimaatverandering: Commissie stelt voor om luchtvervoer op te nemen in de EU-regeling voor de handel in emissierechten
De Europese Commissie heeft vandaag haar onverkorte inzet te kennen gegeven om klimaatverandering te bestrijden via een wetsvoorstel om broeikasgasemissies van de burgerluchtvaart op te nemen in de EU-regeling voor de handel in emissierechten. De EU-uitstoot van de internationale luchtvaart neemt sneller toe dan die van andere sectoren. Deze stijging dreigt de vooruitgang van de EU om de totale broeikasgasemissies in te perken te ondermijnen. De opname van de burgerluchtvaart in de EU-regeling is voor de sector een kosteneffectieve manier om zijn uitstoot te controleren en is de uitvoering van een door de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) bekrachtigde aanpak. De voorgestelde richtlijn zal betrekking hebben op de uitstoot van vluchten binnen de EU vanaf 2011 en van alle vluchten van en naar EU-luchthavens vanaf 2012. Ze zou zowel voor EU- als voor buitenlandse luchtvaartmaatschappijen gelden. Net als de industrile ondernemingen die reeds zijn opgenomen in de EU-regeling voor de handel in emissierechten, zullen luchtvaartmaatschappijen hun overschot aan rechten kunnen verkopen indien ze hun uitstoot verminderen en zullen ze extra rechten moeten aankopen indien hun uitstoot toeneemt. Prijsstijgingen voor vliegtuigtickets die te wijten zouden zijn aan de regeling, zouden naar verwachting beperkt blijven en aanzienlijk lager liggen dan de stijgingen de voorbije jaren die te wijten waren aan veranderingen in de olieprijzen.
Milieucommissaris Stavros Dimas verklaarde: "De luchtvaart zou eveneens een billijke bijdrage moeten leveren aan onze inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen in te perken. De Commissie zal blijven samenwerken met haar internationale partners om de doelstellingen van een wereldwijd luchtvaartakkoord te bevorderen. De opname van de luchtvaartuitstoot in de EU-regeling voor de handel in emissierechten is een kosteneffectieve oplossing die goed is voor het milieu en die alle luchtvaartmaatschappijen gelijk behandelt."
Toename van de luchtvaartuitstoot
De uitstoot van binnenlandse vluchten valt onder de Kyoto-doelstellingen, terwijl dat niet het geval is voor de internationale luchtvaart. Bovendien is vliegtuigbrandstof voor internationale vluchten sinds jaar en dag vrijgesteld van belasting. Bilaterale luchtvaartovereenkomsten tussen EU-lidstaten en derde landen worden aangepast om deze mogelijkheid in te bouwen, maar het zal een tijdje duren om dit tot uitvoer te brengen.
Emissies van de luchtvaart maken momenteel ongeveer 3% uit van de totale EU-broeikasgasemissies, maar ze nemen snel toe met 87% sinds 1990 - door de prijsdaling van vliegreizen (zonder daarbij rekening te houden met de milieukosten).
Iemand die bijvoorbeeld van Londen naar New York vliegt en terug, produceert ongeveer evenveel uitstoot als de gemiddelde persoon in de EU die zijn huis een heel jaar lang verwarmt.
De snelle groei van de luchtvaartemissies staat in schril contrast met het succes van vele andere sectoren van de economie bij het beperken van de emissies. Indien er niet wordt opgetreden, zal de toename van de uitstoot van vluchten uit EU-luchthavens tegen 2012 meer dan een vierde van de 8% emissievermindering die de 15 moeten behalen om de Kyoto-doelstellingen te bereiken, tenietdoen. Tegen 2020 zal de uitstoot van de luchtvaart waarschijnlijk meer dan verdubbelen in vergelijking met de huidige cijfers.
De voorgestelde richtlijn
De voorgestelde richtlijn is een logisch gevolg van een mededeling[1] van september 2005 waarin werd besloten dat de opname van de luchtvaart in de EU-regeling voor de handel in emissierechten de beste aanpak was, gezien vanuit een economisch oogpunt en op het gebied van milieu, om de emissies van de sector te bestrijden. Dit idee werd vervolgens gesteund door de Raad en het Europees Parlement.
De richtlijn zal alle luchtvaartmaatschappijen gelijk behandelen, zowel die welke in de EU-landen zijn gevestigd als daarbuiten. Vanaf 2011 zal ze van toepassing zijn op alle nationale en internationale vluchten tussen EU-luchthavens, en vanaf 2012 op alle internationale vluchten die aankomen in of vertrekken vanuit EU-luchthavens. Verwacht wordt dat tegen 2020 jaarlijks 46% CO2, of 183 miljoen ton, zou kunnen bespaard worden, wat bijvoorbeeld neerkomt op tweemaal de broeikasgasuitstoot van alle bronnen in Oostenrijk per jaar.
Om de snelle toename van emissies in de luchtvaart te beperken zal het totale aantal beschikbare emissierechten beperkt worden tot het gemiddelde emissieniveau van 2004-2006. Sommige rechten zullen door de lidstaten worden geveild, maar de overgrote meerderheid zal gratis worden afgegeven op grond van een geharmoniseerd efficintiecriterium dat het historische aandeel van het verkeer van elke luchtvaartmaatschappij weergeeft.
Om de administratieve kosten te beperken, zal de richtlijn niet van toepassing zijn op heel lichte luchtvaartuigen en zal elke maatschappij door slechts een lidstaat worden beheerd.
De richtlijn maakt deel uit van een totaalaanpak om de uitstoot van de luchtvaart aan de orde te stellen, die ook meer onderzoek naar groenere technologien en verbeteringen in luchtverkeerbeheer omvat.
Gevolgen voor de ticketprijzen
Aangenomen dat luchtvaartmaatschappijen alle extra kosten volledig doorrekenen aan de passagiers, zou de prijs van een typische retourvlucht binnen de EU tegen 2020 kunnen toenemen met 1,8 9 euro. Lange-afstandsvluchten zouden nog iets duurder worden, afhankelijk van de exacte afstand, gezien hun grotere impact op het milieu. De prijsstijgingen van de tickets zullen echter in elk geval aanzienlijk lager zijn dan de extra kosten die worden aangerekend aan de gebruikers omwille van de stijgingen van de wereldolieprijzen de voorbije jaren.
Zie ook MEMO/06/506
Meer informatie vindt u op de volgende website: http://ec.europa.eu/environment/climat/aviation_en.htm
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Het effect van de luchtvaart op de klimaatverandering terugdringen. COM(2005) 459 def.