Met ReFraSort schrijven zerowastebedrijf Orbix en onderzoekscoördinator VITO een stukje hoogtechnologische geschiedenis. Samen met enkele internationale partners hebben ze een automatisch scheidingssysteem ontwikkeld voor het hergebruiken van vuurvaste stenen. De wereldmarkt van deze hittebestendige materialen – onder meer gebruikt voor het bouwen van ovens en reactoren voor de metaal-, cement- en keramische industrie – is omvangrijk. Het hergebruik van vuurvaste materialen kan dan ook veel afval besparen én de import van kostbare nieuwe grondstoffen verminderen. De ReFraSort-pilootlijn in Genk wordt vandaag voorgesteld.
Schaarse & dure grondstoffen
Aan ReFraSort ging 3 jaar intensief onderzoek vooraf. Vandaag is de innovatieve scheidingstechnologie een feit, met een volautomatische pilootlijn bij de afdeling Orbix Refractories in Genk. De technologie maakt het mogelijk om vuurvaste stenen – die gebruikt worden bij productieprocessen in de metaal-, cement- en keramische industrie – te recycleren. Deze hittebestendige materialen beschermen ovens en reactoren tegen de extreme temperaturen van deze productieprocessen. Als deze stenen aan vervanging toe zijn, worden ze afgebroken en gestort of kennen ze een tweede leven in minder hoogwaardige toepassingen zoals wegfundering. Wereldwijd wordt jaarlijks zo’n 40 miljoen ton vuurvast materiaal geproduceerd, wat naar schatting 28 miljoen ton refractair afval met zich meebrengt op jaarbasis.
ReFraSort demetalliseert nu de vuurvaste stenen en sorteert ze in verschillende materiaalsoorten. Zo kunnen ze maximaal hergebruikt worden, opnieuw als binnenwanden van ovens of in andere hoogwaardige toepassingen in de chemische industrie. Met deze pilootlijn mikt Orbix op een capaciteit van 80.000 ton vuurvast materiaal per jaar.
Serge Celis, zaakvoerder Orbix: “Hittebestendige materialen worden wereldwijd gebruikt, vooral in staalfabrieken. Wat de grondstoffen voor de productie ervan betreft, is de Europese industrie voor 40 tot 90% afhankelijk van import, voornamelijk vanuit China. Bovendien zijn bepaalde grondstoffen schaars – denk aan grafiet – en kennen ze de laatste 10 jaar sterke prijsstijgingen. Door deze materialen opnieuw te gaan gebruiken, besparen we op deze grondstoffen en investeren we in een duurzame circulaire economie. Daarom loont een hoogwaardige recyclage van gebruikte vuurvaste materialen meer dan ooit.”
Automatisch sorteren & scheiden
Zuivere, kwalitatieve grondstoffen zijn onmisbaar voor een goede kwaliteit vuurvaste bouwmaterialen. Daarom moeten gebruikte vuurvaste stenen allereerst gezuiverd worden (stof, metalen, slak) en ingedeeld in verschillende fracties, afhankelijk van hun chemische samenstelling. En net hier is ReFraSort baanbrekend als eerste volautomatische scheidingstechnologie – het resultaat ook van het bundelen van de expertise van de verschillende partners. Het systeem combineert een revolutionaire identificatietechniek op basis van lasertechnologie (LIBS, lasergeïnduceerde afbraakspectroscopie) met een mechanische handling voor grote en zware materialen.
Liesbeth Horckmans, project coördinator VITO: “Door de afvalstroom van vuurvast materiaal te zuiveren, verhoog je de beschikbaarheid van kwalitatieve grondstoffen en kan je tot vier keer meer hergebruikte grondstoffen inzetten voor de productie van hittebestendig bouwmateriaal. De minerale fracties uit de vuurvaste stenen kunnen worden gebruikt om nieuwe stenen te ontwikkelen, als grondverbeteraar of als alternatief voor bijvoorbeeld dolomiet.”
Bekijk hier de video die ReFraSort toelicht
ReFraSort is een Europese samenwerking van 7 partners, met de Vlaamse onderzoeksorganisatie VITO als projectcoördinator: Orbix, departement Mineral Processing van Universiteit Aken, Tritec Metal Kft., Magnesita, LSA en Fraunhofer ILT. Het onderzoeksproject startte in het najaar van 2013, goed voor een totaalinvestering van 2.377.430 euro waarvan 1.746.881 euro subsidie van de Europese Commissie (7th framework program), in het kader van studies naar efficiënt omgaan met grondstoffen.
Over Orbix
Sinds 1996 ontwikkelt en verkoopt Orbix duurzame materialen en technologieën voor de bouw- en staalsector (wegenbouw, utiliteit, beton…). Tot voor kort was het bedrijf actief onder de bedrijfsnaam TRC en via dochterbedrijven Recmix en Elzasel, maar het werd in 2016 omgedoopt tot Orbix. Die naam verwijst naar het Latijnse ‘orbis’ dat ‘cirkel’ betekent. Als fervent circulair ondernemer wil Orbix een zerowastebedrijf zijn en streeft het naar een optimaal (her)gebruik van materialen.
Orbix beschikt over 6 vestigingen in Vlaanderen en Wallonië. De hoofdzetel van het bedrijf bevindt zich in Genk waar Orbix jaarlijks 220.000 ton metaalslakken demetalliseert en valoriseert. De waardevolle metalen worden teruggebracht naar de staalproducent. De zanden en grinden worden gebruikt binnen de bouwsector als waardevol alternatief voor natuurlijke grondstoffen en toeslagmaterialen. De R&D-afdeling in Genk ontwikkelt nieuwe toepassingen én materialen in nauwe samenwerking met de Vlaamse kennisinstellingen en in het bijzonder VITO. Orbix stelt in totaal meer dan 130 mensen tewerk, van wie 48 in Genk.
Bron: VITO NV