Sinds juni vorig jaar mag er op evenementen enkel nog drank geserveerd worden in herbruikbaar materiaal (met uitzondering van petflessen en blikjes als de eventorganisator een systeem voorziet dat minstens 95% van die eenmalige recipiënten inzamelt voor recyclage). Het verbod op wegwerpmateriaal was eerder al van kracht voor (evenementen van) lokale en Vlaamse overheden. Zo willen we stap voor stap de consumptie van eenmalige plastic drinkbekers en voedselverpakkingen verminderen en hergebruik bevorderen. En dat resulteerde het voorbije jaar in een daling van het restafval tot 40 % en het veegvuil tot 60 % op open stadsevenementen en een daling van het totale afval per bezoeker met 63 % op een gesloten festival. Om organisatoren en gemeentebesturen te helpen bij de overstap organiseren de OVAM en Fost Plus in aanloop van het nieuwe evenementenseizoen op 6 maart een conferentie herbruikbaar cateringmateriaal. Bovendien brengt een nieuwe OVAM-studie de drijfveren in kaart waarom mensen al dan niet afval achterlaten op festivalcampings en welke oplossingen we kunnen aanreiken.
Conferentie herbruikbaar cateringmateriaal
Op woensdag 6 maart organiseren de OVAM en Fost Plus daarom voor de tweede keer een conferentie over herbruikbaar cateringmateriaal op evenementen in LAMOT in Mechelen. De focus ligt op de praktijk en informatie-uitwisseling. De namiddag is gericht op overheidsdiensten en lokale besturen, de avond op eventorganisatoren. Er is keuze uit 16 sessies en panelgesprekken met meer dan 40 sprekers uit uiteenlopende hoeken van de evenementensector. Gedurende de hele dag is er ook een beurs waar geïnteresseerden kunnen kennismaken met zo’n 30 aanbieders van herbruikbaar cateringmateriaal, wasfaciliteiten en (digitale) waarborgsystemen. Nieuw dit jaar is dat er ook aanbieders van tapsystemen voor water en (fris)dranken hun stand opzetten.
Alle aspecten van het werken met herbruikbaar cateringmateriaal komen aan bod tijdens de sessies: communicatie, retoursystemen, bevoorradingsposten op wandel -en loopevents, de planning, het aanbod bij overheden en leveranciers, organisatie van de bar zonder kleine petflesjes en blikjes, kraanwater, water -en frisdrankentaps en voedselveiligheid en hygiëne.
Zo zijn er getuigenissen over de retoursystemen van grote evenementen zoals de stad Aalst (Aalst Carnaval), de stad Gent (Gentse Feesten), Reach for More (Warmste Week Brugge), SURA (Alcatraz Festival) en de Paulusfeesten in Oostende. Het hygiëne-aspect en voedselveiligheid staan ook op het programma. De FOD Volksgezondheid maakt organisatoren wegwijs in het regelgevend kader, en 3 uitbaters van wasstraten gaan in gesprek over de aandachtspunten bij het reinigen en stockeren van herbruikbare bekers en eetgerei. Het verminderen van schenkverpakkingen met kraanwater staat ook centraal. Zo zullen 2 watermaatschappijen namens AquaFlanders toelichten met welke technische en hygiëneaspecten organisatoren rekening houden voor de aansluiting van drinkwater. Drankenexperten Coca Cola, Robinetto en Eurotaprent gaan in gesprek over de evoluties op de Vlaamse markt van water -en frisdrankentaps. De organisatoren van Club Brugge, Boomtown Festival en Olen Gladiolen bannen al kleine petflesjes en blikjes op hun events, zij vertellen hoe ze de bars hierop aanpasten. Ook sportorganisatoren kunnen hun hartje ophalen met ondermeer de Turnhoutse triatlonclub Taxan[TRIA] en de Dodentocht die komt getuigen over de overstap naar herbruikbare bekers op de 14 bevoorradingsposten. Organisatoren die na de bekers ook de overstap naar herbruikbaar eetgerei willen maken kunnen leren van de cases van de chefs van het Ostendaise North Sea Foodfest en cateringbedrijf Senor Snacks die sinds enkele jaren met herbruikbare kommetjes en bordjes werkt, maar ook de gemeentes Wevelgem en Wielsbeke zijn gepokt en gemazeld.
Inschrijven kan nog tot en met 1 maart: Conferentie herbruikbaar cateringmateriaal 6 maart 2024 (vlaanderen.be)
Herbruikbaar cateringmateriaal in cijfers
Verhuuraanbod
Het aantal leveranciers stijgt, net zoals het totaalaanbod aan herbruikbare bekers op de verhuurmarkt. In 2023 identificeerde de OVAM een 9-tal leveranciers en een toename van het verhuuraanbod met 40% ten opzichte van 2022. Bijna alle biermerken, sterke drankenmerken en sommige frisdrankenproducenten bezitten ook eigen bekers die deel uitmaken van sponsordeals.
Vlaamse gemeentes en intercommunales vertegenwoordigen ook een groot deel van het aanbod. 75% van de Vlaamse gemeentes hebben bekers in eigen bezit. Het totaal aantal stuks bekers steeg met 70% sinds 2020. De bekers worden ook ter beschikking gesteld voor evenementen van verenigingen. Ook 23 van 27 afvalintercommunales hebben een verhuuraanbod van herbruikbare bekers. 15 bezitten eigen bekers, de 12 anderen bieden verhuur aan via een raamovereenkomst of via een samenwerking met een externe partner zoals de Kringwinkel.
Afwasfaciliteiten
In 2023 namen we kennis van 13 locaties met industriële afwasfaciliteiten die voor Vlaanderen actief zijn. In 2023 was er een overschot aan capaciteit, een aantal industriële wasstraten waren maar voor een beperkt percentage benut. Vele kleine en middelgrote evenementen gebruiken manuele afwas, professionele afwasmachines of mobiele wasstraten, deze komen bovenop de wascapaciteit van de industriële faciliteiten
Retoursystemen
Het aantal en types retoursystemen neemt toe. In 2023 hebben we zicht op een tiental bedrijven die (digitale) oplossingen aanbieden voor retoursystemen. Belangrijk, want alle bekerleveranciers geven aan dat bij evenementen waar een waarborg gevraagd werd, het retourpercentage gemiddeld hoger ligt, namelijk meer dan 90 %. Zonder waarborg ligt het percentage gemiddeld lager, tot minder dan 70 %.
De aangereikte oplossingen voor een beter terugbrengpercentage zijn het instellen van een waarborg in combinatie met inleverpunten op diverse en strategische plekken, duidelijke signalisatie en communicatie hierover naar de bezoekers en dit bij voorkeur bij alle deelnemende aanbieders van dranken, mogelijks aangevuld met aparte terugnamestanden en donatiepunten.
| Alle inspanningen om over te schakelen naar herbruikbaar cateringmateriaal lonen wel degelijk: er is opmerkelijk minder afval, opkuis en een netter terrein. Cijfers tonen aan dat een open stadsevenement tot 40 % minder restafval en 60 % minder afval door veegwagens had. Voor een gesloten festival is een daling van het totale afval/bezoeker met 63 % opgetekend. |
Nieuwe OVAM-studie ‘afval en materialen op festivalcampings’
Hoe kunnen we de hoeveelheid afval op evenementen verder doen dalen? In een nieuwe studie richt de OVAM zich specifiek op festivalcampings: volgens een aantal steekproeven laat de gemiddelde festivalkampeerder tussen de 1,4 en 2 kg afval achter, voornamelijk restafval en pmd. De OVAM bevroeg vorige zomer 2000 festivalkampeerders om een beter inzicht te krijgen in hun gedrag.
Zij hebben uiteenlopende redenen om afval achter te laten zijn:
- kampeermateriaal is stuk
- voedseloverschotten zijn te zwaar zijn om mee naar huis te nemen
- ze willen snel naar huis en er staan te weinig vuilnisbakken in de buurt.
Van de kampeerders die aangeven geen afval te zullen achterlaten, zegt 41 % van de festivalkampeerders géén afval en materialen achter te laten uit respect en omdat ze het normaal vinden om dit niet te doen, 22 % beweert het materiaal te willen hergebruiken.
Eventorganisatoren nemen reeds tal van maatregelen om de hoeveelheid afval op hun terrein te beperken. Deze maatregelen focussen op preventie, hergebruik en recyclage. Denk bijvoorbeeld aan drinkwaterfonteinen, herbruikbaar cateringmateriaal en selectieve inzameling.
Deze studie identificeert zes initiatieven waarop festivals prioritair kunnen inzetten om de hoeveelheid afval verder te doen dalen:
1. Kampeermateriaal verhuren
2. Het gebruik van ‘wegwerp' partytenten ontmoedigen
3. Eco-campings organiseren
4. Sensibiliseren via communicatie
5. Afvalarme voeding en drank aanmoedigen
6. Sigarettenpeuken kanaliseren naar inzamelrecipiënten of bepaalde zones
De OVAM maakte zes handige fiches om deze initiatieven vlot te kunnen implementeren. De studie met de fiches kunnen organisatoren downloaden op https://ovam.vlaanderen.be/studies-en-gidsenrond- verduurzamen-van-evenementen. Zo werken we samen aan een mooie en nette festivalzomer.
Bron: De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, Vlaamse overheid