EU-broeikasgasemissies met ruim 8 % gedaald in 2023, dankzij indrukwekkende groei van hernieuwbare energie

Brussel, 31 oktober 2021 - De Europese Commissie heeft vandaag het Voortgangsverslag 2024 over klimaatactie bekendgemaakt. Daaruit blijkt dat de nettobroeikasgasemissies in de EU in 2023 met 8,3 % zijn gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. Dat is de grootste jaarlijkse daling in decennia, met uitzondering van 2020, toen de COVID-19-pandemie leidde tot een emissiereductie van 9,8 %. De nettobroeikasgasemissies liggen nu 37 % onder het niveau van 1990, terwijl het bbp in dezelfde periode met 68 % is gegroeid. Dat wijst op de verdere ontkoppeling van emissies en economische groei. De EU blijft op koers om de door haar toegezegde emissiereductie van ten minste 55 % tegen 2030 waar te maken.

• De emissies van elektriciteits- en industriële installaties die onder het EU-emissiehandelssysteem (EU-ETS) vallen, lieten in 2023 een recorddaling van 16,5 % optekenen. In de ETS-sector liggen de emissies nu zo'n 47,6 % onder het niveau van 2005, waardoor de beoogde reductie van 62 % tegen 2030 binnen handbereik ligt.
• In het kader van het EU-ETS zijn de emissies van elektriciteits- en warmteopwekking met 24 % gedaald ten opzichte van 2022. Dat is te danken aan de groei van hernieuwbare energiebronnen, met wind- en zonne-energie voorop, en de afbouw van steenkool. De luchtvaartemissies stegen met 9,5 %, waarmee hun post-COVID-trend aanhoudt.
• In 2023 genereerde het EU-ETS 43,6 miljard EUR aan inkomsten voor investeringen in klimaatactie. 7,4 miljard EUR wordt toegewezen aan het Innovatiefonds en het Moderniseringsfonds, terwijl het resterende bedrag rechtstreeks naar de lidstaten gaat.
• De emissies van gebouwen, landbouw, binnenlands vervoer, kleine industrie en afval (die onder de verordening inzake de verdeling van de inspanningen vallen) zijn in 2023 met circa 2 % gedaald. De reducties waren het sterkst in de gebouwensector, met een afname van zo'n 5,5 %. De landbouwemissies daalden met 2 %, terwijl de emissies van het vervoer een daling van minder dan 1 % lieten optekenen.
• De EU-koolstofput kende in 2023 een toename van 8,5 %, wat een kentering betekent in de dalende trend van de afgelopen tien jaar in de sector landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF). Er zijn echter nog meer inspanningen nodig om de streefcijfers voor 2030 te bereiken.

Dit verslag bevat bemoedigend nieuws over de emissiereducties van de EU. Tegelijkertijd leidde de reeds ingezette klimaatverandering het afgelopen jaar ook tot meer rampzalige gebeurtenissen en verwoeste levens en bestaansmiddelen, terwijl de wereldwijde emissies nog geen piek hebben bereikt. Verdere actie is nodig om ervoor te zorgen dat de EU haar streefcijfers voor 2030 bereikt en het juiste pad inslaat naar het behalen van haar toekomstige streefcijfer voor 2040 en de doelstelling van nettonuluitstoot voor 2050. De EU moet ook haar internationale verbintenissen voortzetten, met de COP29 volgende maand als eerste op de agenda, om ervoor te zorgen dat onze internationale partners ook de nodige actie ondernemen.

Hoewel de lidstaten langzaamaan vooruitgang boeken op het gebied van klimaatadaptatie en opbouw van veerkracht, is verdere actie van cruciaal belang. In 2023 kreeg Europa te maken met zijn grootste bosbranden ooit, een van de natste jaren in de geschiedenis, zware mariene hittegolven, grootschalige verwoestende overstromingen en een voortdurende temperatuurstijging. Zowel de mededeling van de Commissie over het beheer van klimaatrisico's als de Europese klimaatrisicobeoordeling benadrukten dat klimaatfactoren op alle bestuursniveaus en op alle sectorale beleidsterreinen in aanmerking moeten worden genomen bij het bepalen van beleidsprioriteiten.

Het afgelopen jaar leverde de EU samen met haar internationale partners productieve inspanningen om de klimaatactie te versterken, met name tijdens de COP28 in Dubai. Tijdens de COP28 hebben de partijen de eerste algemene inventarisatie in het kader van de Overeenkomst van Parijs afgesloten, met besluiten om de actie voor en na 2030 op te voeren. Er zijn onder meer toezeggingen gedaan over de transitie weg van fossiele brandstoffen, een verdrievoudiging van de wereldwijde capaciteit voor hernieuwbare energie en een verdubbeling van het wereldwijde gemiddelde jaarlijkse tempo van verbeteringen van de energie-efficiëntie tegen 2030. De EU, haar lidstaten en financiële instellingen, gezamenlijk bekend als Team Europa, zijn nog steeds de grootste verlener van ontwikkelingshulp en 's werelds grootste verstrekker van klimaatfinanciering, goed voor ongeveer een derde van de mondiale publieke klimaatfinanciering.

Achtergrond

Het voortgangsverslag over klimaatactie vormt een aanvulling op het jaarverslag over de stand van de energie-unie. Het geeft een overzicht van de geboekte vooruitgang op weg naar de emissiereductiedoelstellingen van de EU, zoals vereist door de governanceverordening. Het verslag zoomt ook in op de belangrijkste verwezenlijkingen en recente ontwikkelingen in de strijd tegen de klimaatverandering. Het bevat werkelijke (historische) emissiegegevens en emissieprognoses voor elke lidstaat, en informatie over EU-beleid en -maatregelen, klimaatfinanciering en -adaptatie.

Meer informatie

Voortgangsverslag 2024 over klimaatactie

Verslag over de stand van de energie-unie 2024

Persbericht – Verslag over stand van energie-unie 2024

Nationale energie- en klimaatplannen

Werk maken van de Europese Green Deal

Citaat