16/04/2014

Energie-efficiëntie van gebouwen: de Commissie daagt België en Finland voor de rechter omdat zij de EU-regels niet volledig hebben omgezet

Back to article overview

De Europese Commissie daagt België en Finland voor het Hof van Justitie van de Europese Unie omdat zij de richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen niet in nationaal recht hebben omgezet. Op grond van die richtlijn moeten de lidstaten minimumeisen voor de energieprestatie van alle gebouwen invoeren en toepassen, ervoor zorgen dat gebouwen een energieprestatiecertificering krijgen en een regelmatige keuring van verwarmings- en airconditioningsystemen voorschrijven. Bovendien verplicht de richtlijn de lidstaten ervoor te zorgen dat uiterlijk in 2021 alle nieuwe gebouwen "bijna-energieneutrale gebouwen" zijn. De richtlijn moest uiterlijk op 9 juli 2012 in nationaal recht zijn omgezet.

Günther Oettinger, Europees commissaris voor energie, zei hierover: "Energie-efficiëntie is van vitaal belang om onze energiekosten onder controle te houden en om de klimaatverandering te temperen. Minder energie gebruiken is van cruciaal belang voor het waarborgen van de voorzieningszekerheid in Europa. Het is daarom essentieel dat de lidstaten de nodige wetgeving invoeren om energie-efficiëntiemaatregelen te bespoedigen. Veertig procent van het energieverbruik in de EU vindt plaats in gebouwen en daar kan dus ook de meeste energie worden bespaard."

De richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen (Richtlijn 2010/31/EU) geeft consumenten en burgers het recht op informatie over de energieprestaties van de gebouwen die zij willen kopen, huren of bouwen, en geeft hen het recht op juist advies over kosteneffectieve manieren om de energieprestaties van gebouwen te verbeteren. Het opleggen van minimale eisen op het gebied van energieverbruik in gebouwen is er tevens op gericht milieuvriendelijke marktstimulansen te bieden voor zowel de renovatie van bestaande gebouwen als de bouw van "bijna-energieneutrale" gebouwen, d.w.z. gebouwen die heel weinig energie verbruiken dankzij hun uitstekende isolatie, hun oriëntatie op de zon, hun energie-efficiënte verwarmings- en koelsystemen, enz.

De Commissie stelt voor om een dwangsom van 19 178,25 euro per dag tegen Finland en van 42 178,50 euro per dag tegen België op te leggen. Bij de hoogte van deze dwangsom is rekening gehouden met de duur en de ernst van de inbreuk. Als het Hof de vordering toewijst, dan is de dwangsom per dag verschuldigd vanaf de datum van de uitspraak van het arrest tot de datum waarop de omzetting is voltooid. Over het uiteindelijke bedrag van de dwangsom beslist het Hof.

De Commissie heeft België en Finland in september 2012 een aanmaningsbrief met betrekking tot de omzetting van de richtlijn gestuurd. In juni 2013 volgde een met redenen omkleed advies. Op dit moment hebben beide lidstaten op regionaal niveau onvoldoende omzettingsmaatregelen genomen, onder meer op het gebied van energiecertificaten en bijna-energieneutrale gebouwen.

De Commissie verricht momenteel ook onderzoek naar de situatie in andere lidstaten (het Verenigd Koninkrijk, Tsjechië, Slovenië, Roemenië, Polen, Oostenrijk, Nederland, Malta, Letland, Luxemburg, Italië, Griekenland en Estland). Aan die landen zijn zogenaamde "met redenen omklede adviezen" toegestuurd vanwege onvolledige omzetting. Dat betekent dat de Commissie na de vandaag ondernomen actie de komende maanden nog meer zaken voor het Hof aanhangig zou kunnen maken.

Achtergrond

De EU streeft naar een vermindering met 20 % van het jaarlijkse primaire energieverbruik in Europa tegen 2020. Gebouwen zijn verantwoordelijk voor ongeveer 40 % van het totale eindverbruik van energie in de EU en voor meer dan een derde van de CO2-emissies. Door de wetgeving inzake energie-efficiëntie in gebouwen correct om te zetten en uit te voeren kunnen de lidstaten tot aanzienlijke kostenefficiënte energiebesparingen komen, en dus een dienovereenkomstige hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen voorkomen.

Krachtens het Verdrag van Lissabon, dat op 1 december 2009 in werking is getreden, kan de Commissie, wanneer de lidstaten EU-wetgeving niet binnen de vereiste termijn in nationale wetgeving omzetten, het Hof verzoeken om financiële sancties op te leggen wanneer zij de zaak aan het Hof voorlegt.

De dagelijkse dwangsom wordt berekend op basis van een formule, waarbij de volgende elementen worden vermenigvuldigd:

de ernst van de inbreuk;
de duur van de inbreuk;
de factor "n" (die per lidstaat verschilt en waarbij rekening wordt gehouden met hun bbp)
een forfaitair bedrag, dat momenteel is vastgesteld op 650 euro per dag.

Meer informatie

De richtlijn energie-efficiëntie in gebouwen kan hier worden geraadpleegd.

Website van de Commissie over energie-efficiëntie

Voor nadere informatie over inbreukprocedures hier klikken.

Over het pakket inbreukbesluiten van april: MEMO/14/293

Voor informatie over inbreukprocedures in het algemeen, zie MEMO/12/12