14/11/2012

Emissierechtenhandel: de Commissie presenteert opties om de Europese CO2‑markt te hervormen

Terug naar artikeloverzicht

De Europese Commissie zet momenteel twee belangrijke stappen om de toenemende wanverhouding tussen vraag en aanbod van emissierechten in de EU-regeling voor de handel in emissierechten aan te pakken (EU-ETS). Als onmiddellijke eerste stap om de snelle toename van het overschot aan emissierechten aan te pakken, heeft de Commissie een formeel voorstel gedaan om het tijdschema van de veilingen te herzien en de veiling van 900 miljoen emissierechten in de derde fase van de EU-ETS vanaf begin volgend jaar uit te stellen (te "backloaden"). De Commissie heeft vandaag ook een verslag over de staat van de Europese CO2‑markt goedgekeurd waarin een reeks mogelijke structurele maatregelen worden uiteengezet die kunnen worden genomen om het overschot aan te pakken.

Connie Hedegaard, Europees Commissaris voor Klimaatactie zei hierover het volgende: "De Commissie wil een nog robuustere Europese CO2‑markt die een sterkere drijvende kracht voor CO2‑markten elders vormt. Onze CO2‑markt leidt tot uitstootverminderingen. Aangezien er echter sprake is van een overaanbod op de markt, leidt ETS in onvoldoende mate tot meer energie‑efficiëntie en groene technologieën. Dit is slecht voor de innovatie en het concurrentievermogen van Europa. Daarom stellen wij als onmiddellijke eerste stap voor de veiling van 900 miljoen emissierechten de komende drie jaar uit te stellen. We moeten een markt waarop al sprake is van een overaanbod, niet nog verder overspoelen. Marktdeelnemers moeten hier vóór het einde van het jaar duidelijkheid over hebben. Tegelijkertijd presenteert de Commissie opties voor mogelijke structurele maatregelen die een duurzame oplossing kunnen bieden voor het overaanbod op de langere termijn."

Het overschot aan emissierechten is voornamelijk ontstaan omdat de industrie door de economische crisis minder broeikasgassen heeft uitgestoten dan verwacht, wat weer leidde tot een lagere vraag naar emissierechten door de ondernemingen. Het overschot zal naar verwachting in de derde fase van het stelsel, dat van 2013 tot en met 2020 loopt, blijven bestaan.

Backloaden van te veilen hoeveelheden als een noodzakelijke eerste stap

Met ingang van 1 januari 2013, wanneer de derde fase van de EU‑ETS begint, wordt veilen de belangrijkste methode voor de toewijzing van emissierechten aan bedrijven. In juli jongstleden publiceerde de Commissie het ontwerp van een toekomstige wijziging van de EU‑ETS veilingverordening die het veilen van een bepaalde hoeveelheid emissierechten zou vertragen (zie IP/12/850). De Commissie stelt voor, na eerste besprekingen met de lidstaten in het kader van het Comité klimaatverandering van de EU en na een openbare raadpleging, het aantal te veilen emissierechten in de jaren 2013 tot en met 2015 met 900 miljoen te verminderen en het geveilde aantal laat in fase 3 met dezelfde hoeveelheid te verhogen.

Door deze "backloading"‑aanpak zullen op de korte termijn, nu de vraag zeer gering blijft, op veilingen minder emissierechten worden aangeboden, en later meer, wanneer de vraag zich naar alle waarschijnlijkheid heeft hersteld. Nadere informatie over de effecten is opgenomen in een effectbeoordeling (zie hieronder).

Aanzet tot een brede discussie over mogelijke structurele maatregelen

Het rapport van vandaag inzake de CO2‑markt komt met een shortlist van zes opties en nodigt de belanghebbende partijen uit hun mening te geven. Zowel het Europees Parlement als de Raad hebben de Commissie gevraagd te onderzoeken welke opties voor structurele maatregelen zo spoedig mogelijk zouden kunnen worden goedgekeurd, en ook of een permanente inhouding van de hoeveelheid emissierechten om het overschot weg te werken tot de mogelijkheden behoorde.

Wetgevingsvoorstellen voor structurele maatregelen die de Commissie doet naar aanleiding van de maatschappelijke discussie zullen worden onderworpen aan een openbare raadpleging en er zal volledig worden uitgezocht wat de eventuele gevolgen ervan zouden kunnen zijn.

Achtergrond: Fase 3 van de EU-ETS

Ongeveer 11 000 industriële installaties en zo'n 40% van de emissies van de EU vallen op dit moment onder de EU-ETS. Vanaf dit jaar gaat de luchtvaartsector er eveneens onder vallen.

In de derde fase moeten de emissies van industriële en elektriciteitsinstallaties tegen 2020 worden verlaagd naar 21% onder het niveau van 2005. De belangrijkste veranderingen in de derde fase zijn:

invoering van één enkel emissieplafond voor de hele EU, in plaats van het huidige systeem van de 27 nationale plafonds;
veiling wordt de belangrijkste methode voor de toewijzing van emissierechten en vervangt daarmee de kosteloze toewijzing. In 2013 wordt meer dan de helft van alle emissierechten geveild; dit aandeel wordt elk jaar geleidelijk groter;
voor de rechten die nog gratis worden weggegeven, worden geharmoniseerde regels ingevoerd die gebaseerd zijn op ambitieuze benchmarks op EU-niveau van de emissieprestaties.

Meer informatie over de EU-ETS vindt u op: http://ec.europa.eu/clima/policies/ets/index_en.htm

Documenten, waaronder de effectbeoordeling van het backloading‑voorstel, zijn te vinden op: http://ec.europa.eu/clima/policies/ets/reform/index_en.htm

Zie ook: MEMO/12/861 (vragen en antwoorden)