Eerste oproep van MIP2 levert 13 ‘groene’ projecten op voor in totaal 7,6 miljoen euro

Vlaanderen start met eerste experimenten

Via het financieringsprogramma MIP2 daagde mevrouw Ingrid Lieten, Vlaams minister van Innovatie, de Vlaamse bedrijven én onderzoeksinstellingen uit om duurzame technologieën, diensten en producten te ontwikkelen. Bedrijven die het voortouw willen nemen in de transitie naar een duurzame economie kregen de kans om hiervoor projectvoorstellen in te dienen. Inhoudelijk moesten ze de evaluatiecommissie ervan overtuigen dat het sluiten van materiaal- en proceskringlopen volgens de Cradle-to-Cradle-filosofie de kerntaak is van hun project.

De oproep leverde acht ontvankelijke projectvoorstellen op binnen programma 1 en vijftien binnen programma 2. Om het vraaggedreven karakter te garanderen dienden de bedrijven minstens een evenwaardig pakket aan middelen te voorzien. Zowel voor programma 1 als 2 konden alle projectvoorstellen deze toets met gemak doorstaan. In totaal gaf de Raad van bestuur van VITO groen licht voor 3,7 miljoen euro aan steun waartegenover 3,9 miljoen euro inbreng vanuit de bedrijven staat. Met deze projecten tracht MIP2 een aantal experimenten op te zetten die Vlaanderen op weg helpen naar die noodzakelijke duurzame economie.

Voor programma-1-projecten ligt de focus op ‘onderzoek & ontwikkeling’. Dit resulteert in een economische valorisatie op middellange termijn die bijdraagt tot het verduurzamen van de Vlaamse economie. Inhoudelijk passen deze projecten binnen het domein van het sluiten van materiaal- en proceskringlopen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het project voor het kweken van algen op basis van rookgassen en afvalwater, en het project om C2C-flatscreens te ontwerpen.

De programma-2-projecten vertrekken vanuit een andere invalshoek. Zij gaan de haalbaarheid na van een product of dienst vlak voor de marktintroductie. Zo worden noodzakelijke stappen gezet in het overschakelen (transitie) naar een duurzame economie. Deze projecten zijn uniek in hun aanpak. Want naast de technologische neemt men ook de niet-technologische aspecten onder de loep, zoals maatschappelijke, financieel-economische en juridische aspecten, maar ook veiligheid en gezondheid. Voorbeelden in dit kader zijn het saneren van gronden via fytoremediatie en de haalbaarheid onderzoeken naar de valorisatie van restwarmte in de Antwerpse haven.

Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten: “De Vlaamse regering wil mee het voortouw nemen in de ‘groene economie’. Daarom druk ik op de noodzaak om te innoveren, zeker op het vlak van duurzaam materiaal- en energiebeleid. Cradle-to-cradle is een heel positief verhaal waarbij afval als grondstof zal hergebruikt worden. En dat is goed voor het milieu en dus onze gezondheid, en het levert ook heel wat nieuwe jobs op.”

Voor meer informatie over al deze projecten kan u terecht op onze website: www.mipvlaanderen.be.

Bijlage

MIP2-programma 1

ALCHEMIS – Algae for chemicals and emission abatement

Een project over het kweken van algen. Algen kunnen dienen als alternatieve grondstof, maar het probleem is het energieverbruik en het gebruik van nutriënten bij de productie ervan. In dit project wordt de productie van algen op basis van rookgassen en afvalwater onderzocht. Naast de productie van algen wordt ook het oogsten onder de loep genomen en maakt men tevens een inschatting van de afzetmarkt voor algen.

BRS – Batch recuperatie van solventen uit azeotrope solventmengsels door hybride scheidingsprocessen

Binnen dit project gaat men onderzoek doen naar hybride scheidingsprocessen voor azeotrope afvalstromen. Op dit moment worden deze afvalstromen verbrand omdat het te duur is of omdat er onvoldoende kennis is om de stromen te scheiden. Als mogelijke oplossing voor dit probleem wordt een combinatie van pervaporatie en destillatie voorgesteld.

PRIME – Perfecting Research on Intelligent Material Exploitation

Een onderzoeksproject gericht op de verbetering van de recycleerbaarheid en recyclage van EoL flatscreen tv’s. Hierbij gaat men enerzijds bekijken hoe de huidige generatie flatscreen tv’s optimaal gerecycleerd kan worden. En anderzijds wordt er ook onderzocht hoe een business model optimaal kan afgestemd worden op een maximale recycleerbaarheid en zal er een aanzet gegeven worden voor een C2C-geïnspireerd flatscreen ontwerp.

SewagePlus II – Gecombineerde verwerking van huishoudelijk afvalwater en afvalstromen

In dit project wordt onderzocht hoe het opconcentreren van huishoudelijk afvalwater met organische afval- of nevenstromen de energie-efficiëntie van waterzuiveringsinstallaties kan verhogen. De aanpak zou zelfs kunnen leiden tot een energieproductie bij het zuiveren van aangerijkt afvalwater.
Vlaanderen: zuivering op basis van een actief-slibsysteem en een totale ommezwaai is niet realistisch. Het codigestieproces kan echter wel nog geoptimaliseerd worden.
Internationaal: nieuw concept is wel denkbaar waarbij men onderzoek zal verrichten naar de opeenvolging van een zure fermentatiestap en microbiële brandstofcellen.

VAMORAS – Valorisatie van mechanisch ontwaterde baggerspecie

In dit project beoogt men het hergebruik van mechanisch ontwaterde baggerspecie die afkomstig is uit het Antwerpse havengebied. Hierbij denkt men vooral aan het gebruik als grondstof of toeslagstof in de bouwsector, zoals bij de aanmaak van betonproducten, de productie van bakstenen of lichtgewichtgranulaten. Maar ook aan het toepassen in onderfunderingen of wegenwerken.

MIP2-programma 2

Bitukring – Recyclage van bitumineus afval

Een studie naar de recyclage van dakbitumen met het oog op hergebruik in hoogwaardige toepassingen. Het gaat over 3 types van afval: productie-afval, snij-afval en sloopafval. Technologisch gezien is er geen probleem voor recyclage, maar het zijn vooral logistieke en economische aspecten die nog verder studiewerk vragen. Bovendien heeft veel van het bitumineus afval een sterk wisselende samenstelling zodat de verwerking niet door één type bedrijf kan gebeuren.

C2C Steelcase Take Back Service

De vraag die men hier stelt is of het haalbaar is om een terugname- en recyclageprogramma voor kantoormeubilair op te zetten. Men streeft hierbij ook naar het inzetten van laaggeschoolde arbeiders. Men beoogt dus niet enkel een financieel haalbaar programma, maar tevens een maatschappelijk verantwoord recyclageprogramma. Er wordt bekeken of oud kantoormeubilair eventueel hersteld kan worden, of ontmanteld voor hergebruik van onderdelen.

CHAP-YT – Gebruik van gerecycleerd cellenbeton in chape

Een haalbaarheidsstudie naar de recyclage van cellenbeton voor het gebruik in chape. Cellenbeton is één van de weinige fracties van het bouw- en sloopafval waarvoor nog geen valabele recyclagetechniek bestaat. Men kijkt naar recyclage voor hergebruik in traditionele chape ter vervanging van zand, hergebruik in gietchapes, en hergebruik in isolerende chapes (ter vervanging van kleikorrels).

EOSAN – Met energie- en voedselproductie naar een gezonde bodem

Deze studie is ontstaan tijdens het MIP1-project “Fytoremediatie voor het gelijktijdig saneren van gronden en produceren van biobrandstoffen”. Daaruit is gebleken dat bij het telen van maïs op gronden vervuild met zware metalen, de zware metalen zich voornamelijk concentreren in de restplant. De korrel is niet of nauwelijks verontreinigd. De studie focust op het ophalen van de restplant van maïs voor vergisting en daarna voor verbranding. Belangrijke aspecten die in deze studie aan bod komen zijn: de landbouwkundige haalbaarheid, technische haalbaarheid naar continue vergisting (restplanten optimaal bewaren), of er conflicten met de bestaande wetgeving zijn, en ten slotte de financiële haalbaarheid.

Groene datacenters

Een studie waarin men streeft naar energieneutrale datacenters door een combinatie van verschillende (bestaande) technieken. Daarbij wordt zowel gekeken naar de energieconsumptie als naar de valorisatie van de warmte die vrijkomt in het datacenter. In de studie komen zowel technische, ecologische als economische aspecten aan bod.

Limburgs groen voor een groene economie

Een studie naar het potentieel en de optimalisatie van houtige biomassastromen voor hernieuwbare energie. Eerst en vooral gaat men een inventarisatie maken van de vrijkomende houtige biomassa. Men kijkt ook naar de economische haalbaarheid voor de oogst van residuen uit groengebieden. Tenslotte heeft men ook aandacht voor het business model en de knelpunten inzake regelgeving.

Maatschappelijke en economische haalbaarheid van bio-energieregio’s in Vlaanderen

Hiervoor vertrekt men van een typevoorbeeld van het bio-energiedorp Jühnde in Duitsland. Het Duitse model kan echter niet zomaar gekopieerd worden omwille van een sterk verschillende context. Het doel van de studie is dan ook een aanpassing van het Duitse model aan de lokale context, cultuur en wetgeving.

Restwarmtevalorisatie Haven van Antwerpen

Een haalbaarheidsstudie naar de concepten voor de recuperatie en valorisatie van restwarmte. Daarnaast heeft men ook aandacht voor belemmerende factoren en de rol die de overheid hierin kan spelen om die te verhelpen. En tenslotte kijkt men ook naar het business model voor een collectieve aanpak van de valorisatie van industriële restwarmte en de rol die de overheid kan spelen om het model rendabel te maken.