Eén jaar asbestattest: OVAM leverde 153300 asbestattesten af en neemt stappen om kwaliteit te garanderen

Op 23 november 2022 werd het asbestattest verplicht bij de verkoop van een woning of gebouw ouder dan 2001. Exact één jaar later leverde de OVAM 153300 asbestattesten af, opgemaakt door 1650 gecertificeerde asbestdeskundigen. Om een goede opvolging van de asbestdeskundigen te verzekeren, beslist de OVAM één van de vier erkende certificatie-instellingen tijdelijk te schorsen.

De verplichte beschikbaarheid van een asbestattest bij de verkoop van een woning of gebouw ouder dan 2001 is intussen goed ingeburgerd. Eigenaars vinden vlot een asbestdeskundige en het aantal asbestdeskundigen volstaat ruimschoots om aan de vraag te voldoen. Tegen 2032 moet elke eigenaar van een woning of gebouw over een asbestattest beschikken. De marktvraag zal dan ook toenemen en de OVAM zal eigenaars via campagnes bewust maken van deze verplichting en aansturen op het tijdig opmaken van het asbestattest, bijvoorbeeld voorafgaand aan een renovatie.

Eén jaar na de invoering blijkt duidelijk hoe belangrijk het asbestattest is om eigenaars te informeren en te beschermen tegen asbestrisico’s. In niet minder dan 65% van de woningen en gebouwen zijn één of meerdere asbesttoepassingen aanwezig. Het asbestattest toetst finaal of de woning of het gebouw reeds asbestveilig is of niet. Tegen 2040 wil Vlaanderen asbestveilig zijn. In 41% van alle gevallen moeten eigenaars maatregelen nemen om een asbestveilige toestand te bekomen. Met een hele waaier aan instrumenten ondersteunen de OVAM en de Vlaamse overheid deze eigenaars om makkelijk en voordeliger asbest te laten verwijderen (OVAM-website ‘Ondersteuning en subsidies bij asbestverwijdering’). Tegen 2040 moet deze 41% herleid zijn tot 0% om een asbestveilig Vlaanderen te realiseren.

De OVAM erkende bij de opstart vier certificatie-instellingen om asbestdeskundigen op te leiden, te begeleiden en op hun werking toe te zien via deskcontroles en veldaudits. In het voorjaar stelde de OVAM vast dat de certificatie-instellingen het soms moeilijk hadden deze taken te bolwerken. Desondanks bleven zij nieuwe asbestdeskundigen opleiden en aansluiten. Daarom bezorgde de OVAM hen alle vier een voornemen tot schorsing. Om een effectieve schorsing te vermijden, moesten ze de OVAM aantonen te kunnen opschalen zonder afbreuk te doen aan de dienstverlening en kwaliteitsborging. Na evaluatie besliste de OVAM voor één van de vier certificatie-instellingen tot schorsing over te gaan. Deze certificatie-instelling behoudt haar volledige werking voor de aangesloten asbestdeskundigen maar mag geen nieuwe deskundigen opleiden of aansluiten. De schorsing heeft dus geen impact op de huidige marktwerking. Eigenaars zullen nog altijd vlot een asbestattest kunnen bestellen (OVAM-website ‘Waar vind ik een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie?‘)

Een belangrijk element in de kwaliteitsborging van de asbestdeskundigen en het asbestattest zijn de controles die de erkende certificatie-instellingen uitvoeren. Het gaat hierbij zowel om terreincontroles als deskcontroles. Tot op heden werden reeds 4090 controles uitgevoerd.

Op een totaal aantal van 153300 afgeleverde asbestattesten werden 100 ontvankelijke klachten ingediend.

De OVAM investeert ook zelf verder in de kwaliteitsborging via:

• de aanwerving van een bijkomende beleidscoördinator om toe te zien op de werking van de certificatie-instellingen;
• de aanstelling van een onafhankelijke organisatie voor een jaarlijkse audit van de erkende certificatie-instellingen en de theorie- en praktijkopleidingen;
• bijkomende IT-ontwikkelingen om mogelijke fouten in asbestattesten te detecteren en de uitvoering van controles en de opvolging van sancties effectiever te maken;
• uitgebreide informatieverstrekking via nieuwsbrieven, webinars, opleidingen en coachingstrajecten.

Bron: Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, Vlaamse Overheid