Het Vlaams Regeerakkoord stelt dat Vlaanderen zijn economie wil “vergroenen”. De overgang naar een groene economie maakt investeringen in milieuvriendelijke productiemethoden aantrekkelijk en creëert nieuwe kansen voor tewerkstelling. Groene economie kan zo bijdragen tot de oplossing voor zowel de economische als de ecologische crisis.
De milieusector is een beperkt, maar belangrijk onderdeel van deze groene economie. Daarom is het nuttig dat we een goed beeld hebben van deze sector. De vraag om de milieusector in kaart te brengen kwam zowel vanwege de beleidsmakers als vanwege de sector zelf. Ook op internationaal vlak is dit een topic. Het team milieueconomie van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid heeft geprobeerd om een socio-economische analyse te maken van de milieusector. Daarbij bouwde dit team voort op de resultaten van het LNE-rapport over de hernieuwbare-energiesector uit 2009.
De belangrijkste conclusie uit het rapport is allicht dat de milieusector belangrijk is voor de Vlaamse economie: de sector is goed voor 36.000 arbeidsplaatsen en de omzet bedraagt meer dan 10 miljard euro per jaar. De milieusector is een veelzijdige sector, met segmenten die al jaren stabiel zijn, zoals de afvalindustrie, en segmenten die de laatste jaren sterk gegroeid zijn, zoals de hernieuwbare-energiesector.
Maar evengoed moeten we concluderen dat de sector zeer moeilijk af te bakenen is. Bedrijven die actief zijn in de milieusector werken verspreid over allerlei sectoren. Er bestaat immers geen NACEBEL-code “milieusector”. Bovendien zijn veel bedrijven slechts voor een deel van hun activiteiten actief in de milieusector en zijn er producten die zowel voor milieudoeleinden als voor andere doeleinden gebruikt worden.
Door een gebrek aan gegevens blijft het rapport beperkt tot cijfers over tewerkstelling en omzet. Het was niet mogelijk een beeld te schetsen van het aantal starters, de toegevoegde waarde van de sector, het aandeel in de economie of de groeimogelijkheden en -belemmeringen.
De beperkingen en problemen die bij dit soort studies opduiken, moeten op Europees of internationaal niveau aangepakt worden. Elke poging om de milieusector in cijfers te vatten, zal daarom een ruwe benadering zijn. Onze inschatting is niet nauwkeurig genoeg om de jaarlijkse evolutie van deze sector en zijn deelsectoren op te volgen.
Een jaarlijkse kleine enquête zou wel de mogelijkheid kunnen geven om korter op de bal te spelen.
Analyses over de impact van het beleid op de milieusector in enge zin zijn niet beschikbaar. Wel tonen voorbeelden van analyses van de impact van milieubeleid op de economie in zijn geheel aan dat win-winsituaties mogelijk zijn voor milieu, economie en tewerkstelling.
Het eindrapport kan u hier raadplegen (.pdf - 4,7 Mb).