De voordelen van een snelheidsverlaging op snelwegen

verkeer
Terug naar artikeloverzicht

Een verlaging van de maximumsnelheid op de Belgische snelwegen zou de uitstoot van het wegverkeer met 3 à 4 procent verminderen, en kan tot 5 % bijdragen aan de algemene uitstootvermindering die we als land tegen 2030 moeten halen. Zo’n algemene snelheidsvermindering is bovendien een doeltreffende en goedkope maatregel om de fijnstof- en stikstofuitstoot te doen dalen. Het verbetert ook de verkeersveiligheid en doet de brandstofkosten voor automobilisten gevoelig dalen.  

Momenteel geldt in België een algemene snelheidslimiet van 120 km/u op autosnelwegen. De dienst Klimaatverandering onderzocht de implicaties van twee scenario’s: de invoering van een algemene snelheidslimiet van 100 km/u op alle autosnelwegen in België vanaf 2026, of de invoering van een snelheidslimiet van 110 km/u. Hierbij hield de dienst rekening met lokale reeds bestaande verlaagde maximumsnelheden (op ringwegen rond grote steden). 

Verminderd brandstofverbruik van auto’s

Een verlaging van de snelheid op de snelweg zorgt ervoor dat je wagen aanzienlijk minder brandstof verbruikt. Een snelheidslimiet van 100 km/u op snelwegen doet voor dieselvoertuigen het verbruik met ruim 21 % dalen, bij benzinevoertuigen is dat tot 17%. 

Screenshot_2025-09-24_Gevolgen-snelheidsvermindering-op-autosnelwegen

Deze daling vertaalt zich rechtstreeks in verminderde brandstofkosten. Met een dieselvoertuig kan je zo – rekening houdend met de geldende brandstofprijzen – 1,31 tot 2,73 euro per 100 km besparen. Met een benzinevoertuig is dit 0,98 tot 2,29 euro per 100 km. 

Van brandstofbesparing naar minder brandstofimport

Een verlaging van snelheid zorgt er dus voor dat je als chauffeur aanzienlijk minder brandstof verbruikt met je auto. Als zo’n verlaagde snelheid bovendien algemeen zou worden ingevoerd in heel België, zorgt dit ervoor dat we samen veel minder brandstof moeten importeren en helpt dit mee aan het behalen van onze klimaatdoelstellingen.

Vermindering van de uitstoot van het wegverkeer in België

De impact van een algemene invoering van verminderde maximumsnelheid op autosnelwegen in België hangt onder meer af van hoeveel elektrische auto’s er de komende jaren op de Belgische snelwegen zullen rijden, en wat de precieze snelheidslimiet dan zou zijn. Een verlaagde maximumsnelheid op autosnelwegen van 100 km/uur zal leiden tot een daling van het brandstofverbruik (en dus ook de CO₂-emissies) van al het wegverkeer in België van -4,3 %.

Onderstaande grafiek toont het verwachte brandstofverbruik bij invoering van een snelheidslimiet van 100 km/u (groene grafiek) tegenover een ‘referentiescenario’, zonder verminderde maximumsnelheid (blauwe grafiek). De lichtere stippellijntjes onder en boven deze twee grafieken tonen de onzekerheden aan die er nog bestaan rond de elektrificatie van het voertuigpark en de hoeveelheid verplaatsingen. Als meer automobilisten overstappen op elektrische voertuigen en de vervoersvraag niet stijgt, dan zal het verwachte brandstofverbruik nog meer dalen (onderste stippellijntjes). Als de elektrificatie daarentegen vertraging oploopt en de transportvraag lichtjes blijft stijgen, zal het brandstofverbruik minder dalen dan verwacht (bij een snelheidsverlaging) of zelfs gelijk blijven (in een scenario dat de snelheidslimiet op snelwegen dezelfde blijft).   

Screenshot_2025-09-24_Gevolgen-snelheidsvermindering-op-autosnelwegen-2.png

Bijdrage aan onze klimaatdoelstelling 2030  

De uitstoot van de sectoren wegtransport, gebouwen, afval, landbouw en kleine industrie valt onder de Effort Sharing Regulation (ESR). Dit is de verdeling van de inspanningen onder de Europese lidstaten. Voor België moet de uitstoot tegen 2030 met 47% dalen ten opzichte van 2005.

Als dat ons niet lukt tegen 2030, moeten we uitstootrechten aankopen van andere landen. Omdat we sinds 2005 tot nu toe ongeveer de helft van deze daling (namelijk – 23 procent) hebben gerealiseerd, rest ons nog 24 procent die we in de komende vijf jaar nog moeten halen. 

Door de snelheidslimiet op de snelwegen te verminderen naar 100 km/u, kan België op een relatief eenvoudige manier in de komende vijf jaar 4,3 a 5,3 % van de resterende reducties richting 2030 realiseren. De daling in brandstofverbruik vertaalt zich immers rechtstreeks in een daling van de emissies van broeikasgassen. Bij een verlaging tot 110 km/h is dit slechts 2,6 a 3,2 %. 

Als we veronderstellen dat we onze 2030-emissiereductiedoelstelling niet halen en dat we dus aanzienlijke hoeveelheden emissierechten zullen moeten kopen van andere landen (aan de actuele emissierechtenprijs die geldt volgens de industriële emissiehandelsmarkt of ETS), dan zou de invoering van een lagere maximumsnelheid – en dus minder uitstoot op snelwegen – ervoor zorgen dat we op een relatief eenvoudige en goedkope manier minder compenserende uitstootrechten moeten aankopen.  Bij een snelheidslimiet van 110 km/u zou dat de overheid een besparing opleveren van 218 tot 251 miljoen euro. Bij 100 km/u loopt die besparing zelfs op tot 358 tot 411 miljoen euro. 

Extra voordelen

Er zijn ook voordelen op het vlak van gezondheid (luchtvervuiling), biodiversiteit en verkeersveiligheid: het risico op en de ernst van ongevallen dalen, de uitstoot van schadelijke stikstofverbindingen neemt af, met positieve gevolgen voor de gezondheid van mens en ecosysteem. 

 

 

Bron: Copyright © 2019-2025 Klimaat.be - Alle rechten voorbehouden