09/04/2019

De energie-unie: van visie naar realiteit

Back to article overview

Uit het goedgekeurde vierde verslag over de stand van de energie-unie blijkt dat de Commissie haar visie op een energie-unie die alle Europeanen toegankelijke, betaalbare, zekere, concurrerende en duurzame energie garandeert, volledig heeft waargemaakt.

Europa neemt wereldwijd al het voortouw bij de bestrijding van klimaatverandering. In al het Europese beleid van de afgelopen vijf jaar op alle beleidsterreinen is de overgang naar schone energie volledig omarmd. Dat zorgt tegelijkertijd ook voor economische kansen, groei, nieuwe banen en een gezonder milieu.

Naast een modernisering van het Europese energie- en klimaatbeleid stimuleert de energie-unie de overgang naar schone energie in de belangrijkste sectoren van de Europese economie, waar we ons in het kader van de Overeenkomst van Parijs toe verbonden hebben. Tegelijkertijd wordt ervoor gezorgd dat die overgang sociaal rechtvaardig verloopt. De oprichting van een veerkrachtige energie-unie met een toekomstgericht klimaat- en energiebeleid was en is een van de politieke prioriteiten van de Commissie-Juncker. Vandaag maken we de balans op van de succesvolle uitvoering van wat in 2014 niet meer dan een visie was: een eengemaakte, onderling verbonden en duurzame energie-unie. Dit vierde verslag gaat vergezeld van twee documenten over de vooruitgang op het gebied van hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. Tegelijkertijd komt de Commissie met een verslag over de uitvoering van het strategisch actieplan voor batterijen en een mededeling over efficiëntere en democratischere besluitvorming op het gebied van het Europese energie- en klimaatbeleid.

Vicevoorzitter Maroš Šefčovič, verantwoordelijk voor de energie-unie, presenteerde het verslag als volgt: "De energie-unie is Europa op zijn best: de grote uitdagingen op het gebied van de energiezekerheid en -transitie, die we niet binnen onze landsgrenzen kunnen oplossen, pakken we samen aan. De duizelingwekkende uitdaging van de energietransitie hebben we omgevormd tot een economische kans voor alle Europeanen. Hiervoor moesten we het energie- en klimaatbeleid volledig op zijn kop zetten: geen kleine aanpassingen in de marge, maar een verandering van het hele systeem. Geen enkele EU-lidstaat had dat op eigen kracht gekund. Uit ons verslag blijkt dat die combinatie van maatregelen van de energie-unie ons beleid klaar heeft gestoomd voor de toekomst. Ons beleidskader zorgt dat er geïnvesteerd wordt in toekomstgerichte technologieën en oplossingen. Er is ook een snel en succesvol begin gemaakt met maatregelen voor de industrie, zoals de productie van accu's in Europa, en we proberen ervoor te zorgen dat geen enkele Europeaan achterblijft bij de transitie. Nu moeten alle EU-lidstaten de maatregelen snel worden vertaald in hun nationale beleid ten aanzien van energie, klimaat, mobiliteit en aanverwante sectoren, waardoor Europa tegen het midden van deze eeuw voorop zal lopen op weg naar klimaatneutraliteit."

Miguel Arias Cañete, EU-commissaris voor klimaatactie en energie, voegde er nog aan toe: "Europa heeft nu het meest ambitieuze en geavanceerde klimaat- en energiekader ter wereld. Alle wetgeving om onze doelstellingen voor 2030 te behalen is goedgekeurd, met hogere streefcijfers voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. Maar de energie-unie is meer dan regels en beleid: we hebben gezorgd voor ongekend hoge investeringen in schone energie in Europa, we hebben gelobbyd voor de Overeenkomst van Parijs en ervoor gezorgd dat deze snel in werking kon treden, we hebben de Europese energiemarkt verder geïntegreerd en we hebben een langetermijnvisie vastgesteld voor een klimaatneutraal Europa tegen 2050. Toch we hebben nog een lange weg te gaan. We moeten ons blijven inzetten voor de uitrol van hernieuwbare energie in heel Europa en meer energie besparen. We moeten een transformatie op gang brengen, en daar veel meer spoed achter zetten. Wij willen een klimaatneutraal Europa tegen 2050 en hoe wij dit willen bereiken, is te lezen in onze strategie. Daarin hebben we een grondige analyse gemaakt van de vraag waarom en hoe Europa klimaatneutraal kan worden, waarom dit model ook bruikbaar is voor andere landen, waar ook ter wereld, en dat klimaatneutraliteit, economische welvaart en sociale rechtvaardigheid hand in hand kunnen en moeten gaan."

De energie-unie heeft de interne energiemarkt versterkt en de energiezekerheid in de EU verbeterd door te investeren in nieuwe, slimme (ook internationale) infrastructuur met een ultramoderne markt en een nieuw samenwerkingsmechanisme tussen de EU-lidstaten, gebaseerd op solidariteit, om bij potentiële crises doeltreffender en efficiënter te kunnen reageren.

Zoals de Commissie onlangs heeft uiteengezet in haar mededeling Een schone planeet voor iedereen is er voor de energietransitie een brede economische en maatschappelijke transformatie nodig, waarbij alle sectoren van de economie en de samenleving betrokken worden. Alleen dan kan Europa tegen 2050 klimaatneutraal worden. Het kader dat de energie-unie biedt, brengt Europa op het juiste pad om een welvarende, moderne, concurrerende en klimaatneutrale economie te worden.

De Commissie-Juncker heeft een gloednieuw wetgevingskader voor de energie-unie ingevoerd. Dat biedt de EU de kans om haar koppositie op het gebied van klimaatactie te behouden door in een aantal energiegerelateerde sectoren nog ambitieuzere doelstellingen te formuleren voor hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en het terugdringen van de uitstoot van auto's, bestelwagens en vrachtwagens. Naast het nieuwe wetgevingskader heeft de Commissie een aantal flankerende maatregelen vastgesteld om te zorgen voor een soepele overgang voor Europese industrie, regio's en steden. Er is een aantal gerichte initiatieven genomen om ervoor te zorgen dat alle regio's en Europeanen evenveel baat hebben bij de energietransitie. Een van deze initiatieven is de Europese alliantie voor batterijen.

De Europese accu-industrie wordt gezien als een strategische waardeketen voor de EU in het kader van een versterkte strategie voor het industriebeleid. Het verslag over de energie-unie gaat vergezeld van een afzonderlijk verslag over de uitvoering van het strategisch actieplan voor batterijen.

In een tweede mededeling die de Commissie vandaag publiceert, wordt opgeroepen tot een democratischer besluitvormingsproces in het kader van het Euratom-verdrag. De Europese Commissie zal een groep van deskundigen op hoog niveau oprichten die moet nagaan hoe in het kader van het huidige Euratom-Verdrag de democratische verantwoordingsplicht kan worden verbeterd.

In dezelfde mededeling verzoekt de Commissie het Europees Parlement en de Raad na te denken over de vraag hoe energiebelastingen beter kunnen bijdragen aan de energie- en klimaatdoelstellingen van de EU en hoe een overgang naar besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid tussen de EU-lidstaten meer vooruitgang op dit gebied kan brengen. Deze werkzaamheden bouwen voort op de in januari door de Commissie gepubliceerde blauwdruk voor een geleidelijke overgang naar besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid op alle gebieden van het fiscaal beleid.

Meer informatie:

 

Bron: © European Union, 1995-2019