Controleactie Departement Omgeving: Nog teveel recycleerbaar bedrijfsafval wordt verbrand
Er wordt nog teveel restafval van bedrijven verbrand dat eigenlijk kan worden gerecycleerd. Dat blijkt uit een steekproef die het Departement Omgeving dit najaar uitvoerde bij verbrandingsovens. Bij vijf op de zes gecontroleerde vrachten met bedrijfsafval stelden de inspecteurs sorteerfouten en overtredingen vast. Daardoor gaan waardevolle materialen verloren en moeten er nieuwe grondstoffen gedolven worden, wat niet goed is voor het milieu. Bedrijven zijn verplicht om afvalfracties te sorteren en gescheiden te houden. De actie van het Departement Omgeving heeft geleid tot 6 processen-verbaal voor afvalinzamelaars en 3 aanmaningen gericht aan afvalverbrandingsovens.
In de Vlaamse afval- en materialenwetgeving (Vlarema) zijn sinds september 2021 specifieke regels opgenomen voor bedrijfsrestafval dat bestemd is voor verbranding. Meer recent, sinds juli 2024, gelden ook wettelijke bepalingen voor het beheer van gemengd bouw- en sloopafval. Een juiste sortering aan de bron leidt tot meer recyclage en minder verbranding, wat goed is voor onze omgeving. Zowel producenten, inzamelaars als sorteerders en eindverwerkers zijn daarvoor verantwoordelijk.
In september 2024 voerden inspecteurs van het Departement Omgeving een controle uit van containers bedrijfsrestafval en gemengd bouw- en sloopafval bij acht verbrandingsovens die vergund zijn voor het verwerken van deze afvalstromen. Ook zes afvalinzamelaars werden gecontroleerd. Ondanks het feit dat het om een beperkte steekproef ging, werden veel overtredingen vastgesteld. Vijf op de zes gecontroleerde vrachten voldeed niet.
De meeste overtredingen hadden te maken met het feit dat het afval onvoldoende selectief was ingezameld en dus niet op die manier mocht verbrand worden. Er bleken nog tal van recycleerbare afvalstoffen aanwezig te zijn, zoals PMD, hout, papier- en karton, folie, harde kunststoffen,… naast afval waarvoor een absolute nultolerantie geldt, zoals elektrische toestellen (AEEA), klein gevaarlijk afval, oude autobanden en zelfs asbesthoudend afval.
Minister van Omgeving Jo Brouns: "Volgens het Lokaal Materialenplan moet Vlaanderen tegen 2030 30% minder bedrijfsrestafval hebben in vergelijking met 2018-2020. De laatste jaren werden al diverse beleidsmaatregelen genomen om de kwaliteit van het restafval te verbeteren en afvalstoffenproducenten aan te zetten tot beter sorteergedrag. Vanaf 2026 komt daar een nieuwe maatregel bij, waarbij afvalinzamelaars het bedrijfsrestafval zullen moeten factureren op basis van gewicht. Dit beloont bedrijven die beter sorteren of afval vermijden, en zo minder restafval moeten aanbieden.”
Ook vaak administratieve overtredingen
Er werden tijdens de controleactie ook heel wat administratieve overtredingen vastgesteld. Zo dienen inzamelaars een ‘non-conformiteitenregister’ bij te houden. In dat register moeten ze noteren wanneer ze afvalstoffen aantreffen die onder de sorteerplicht vallen. Bij deze ‘non-conformiteiten’ moeten ze de afvalstoffenproducent op de hoogte brengen, zodat deze weet wat hij fout gedaan heeft en de fouten in de toekomst kan vermijden. Uit de controles blijkt dat deze administratieve verplichtingen vaak niet of niet volledig nageleefd worden.
De conclusies van deze actie worden bevestigd door andere controles die toezichthouders uitvoeren, onder meer bij de afvalstoffenproducenten. Ook uit sorteeranalyses van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij OVAM bleek eerder al dat in bedrijfsrestafval nog veel afval zit dat eigenlijk onder de sorteerplicht valt.
Het Departement Omgeving zal ook in de toekomst vergelijkbare controles blijven uitvoeren.
Bron: Departement Omgeving, Vlaamse overheid