In haar doctoraatsonderzoek ging Liesbeth Van de Velde na wat het sociale draagvlak is voor biobrandstoffen. Daaruit blijkt dat consumenten zich bewust zijn van de problemen in de energiesector, maar dat hun bekendheid met en hun kennis van biobrandstoffen als mogelijk antwoord op deze problemen, beperkt is. Zo is de meerderheid er van overtuigd dat biobrandstoffen milieuvriendelijk zijn maar stelt men de kwaliteit en de veiligheid ervan in vraag.
Bewust, maar weinig kennis
Liesbeth Van de Velde bevroeg ruim 350 consumenten in Vlaanderen. Die bleken in een bepaalde mate bewust van de huidige problemen met fossiele brandstoffen, en dit zowel voor het milieu als voor de economie. Verder is men zich ook bewust van de maatschappelijke problemen die gepaard gaan met de productie van alternatieve energiebronnen, zoals de dualiteit tussen brandstof- en voedselproductie.
Maar de consumenten zijn weinig bekend met biobrandstoffen als alternatieve energiebron. Bovendien is hun kennis beperkt, en daar zijn ze zich ook van bewust. Zo is de meerderheid er van overtuigd dat biobrandstoffen milieuvriendelijk zijn, maar hebben ze vragen over de kwaliteit en de veiligheid. De vraag om informatie is groot.
Weloverwogen infoverschaffing
Om publieke kennis en aanvaarding van biobrandstoffen te verhogen, is volgens de onderzoekster een efficiënte communicatiestrategie nodig. Daarbij moet de keuze van verschillende componenten, zoals de informatiebron, het informatiekanaal, de inhoud en de vorm van de boodschap nauwkeurig worden afgewogen. Uit het onderzoek bleek immers ook dat men meest vertrouwen heeft in de wetenschap, in milieu- en consumentenorganisaties en in de overheid. Deze partijen kunnen dan ook een belangrijke rol vervullen binnen de informatiecampagne.
Bovendien wordt de informatie best verspreid via gemakkelijk toegankelijke informatiekanalen zoals brochures, kranten en tijdschriften. Daarbij moet voldoende aandacht besteed worden aan de keuzemogelijkheden die een consument heeft binnen de milieuvriendelijke alternatieven. Op die manier wordt niet enkel de bezorgdheid over de energie- en milieuproblematiek versterkt, maar ook het gevoel dat iedere consument zijn steentje kan bijdragen.
Verder blijken de consumenten voornamelijk geïnteresseerd te zijn in de (eventuele) fiscale voordelen van biobrandstoffen en in hun impact op het milieu. Aan de productieaspecten hechten ze minder belang.
Milieu- en economische aspecten
Fossiele brandstoffen spelen door hun hoge CO2-uitstoot een belangrijke rol in de klimaatsverandering. Anderzijds neemt de globale vraag naar energie nog steeds toe, raken bestaande energiebronnen uitgeput en is een groot aantal landen voor de energievoorziening afhankelijk van andere landen. Een overstap van een economie gebaseerd op fossiele brandstoffen naar een biogebaseerde economie dringt zich op. Een biogebaseerde economie gebruikt biomassa als grondstof voor de productie van materialen en energie.
De grootste troeven van biomassa zijn het feit dat het een hernieuwbare en daardoor onuitputtelijke grondstof is en dat het gebruik milieuvriendelijker is dan fossiele brandstoffen. Verder kan de energie geproduceerd uit biomassa de energiediversiteit en het energieaanbod verzekeren en kunnen er nieuwe afzetmarkten gecreëerd worden voor de landbouw. Dit brengt op zijn beurt nieuwe kansen voor handel en economische groei met zich mee.
Biobrandstoffen voor transport: een Europees engagement
Aangezien de transportsector één van de meest energieverbruikende sectoren is, vormen biobrandstoffen een grote opportuniteit binnen de biogebaseerde economie en wordt onderzoek, ontwikkeling en het gebruik van biobrandstoffen op verschillende beleidsniveaus gepromoot. Toch worden momenteel in België biobrandstoffen slechts in een beperkt percentage verplicht bijgemengd bij fossiele brandstoffen. Alle lidstaten van de Europese Unie hebben zich echter geëngageerd om tegen 2020 20% van de transportbrandstoffen te vervangen door hernieuwbare brandstoffen. Daarom zullen de huidige inspanningen niet volstaan en is het belangrijk om de consument bij de verdere ontwikkelingen in de sector van hernieuwbare energie te betrekken. Wanneer de consument bijvoorbeeld de vrije keuze krijgt om een brandstofmengsel met een hoger biobrandstoffenpercentage aan te kopen zal dit niet enkel in een grotere betrokkenheid resulteren, maar zal de consument ook gedwongen worden om een bewuste keuze te maken in zijn gebruik van biobrandstoffen. De huidige pushstrategie" die gehanteerd wordt door de overheid zou daarom kunnen worden aangevuld met een pullstrategie", waarbij de consumenten, door een vraag naar biobrandstoffen te creëren, de biobrandstoffen in de markt trekken.
Bron : Universiteit Gent