Commissie neemt initiatief ter ondersteuning van blauwe groei via duurzaam beheer van mariene en kustgebieden
Het vandaag gepresenteerde Commissievoorstel heeft tot doel zowel de planning van maritieme activiteiten op zee als het beheer van kustgebieden te verbeteren. Het voorstel – in de vorm van een ontwerprichtlijn – moet uitmonden in een gemeenschappelijk Europees kader voor maritieme ruimtelijke ordening en geïntegreerd kustbeheer in de lidstaten dat zorgt voor een duurzame groei van maritieme en kustactiviteiten en een duurzaam gebruik van de natuurlijke rijkdommen van kusten en zeeën.
Europees commissaris voor Maritieme Zaken en Visserij Maria Damanaki voegt het volgende toe: "Vandaag stellen wij een nieuwe stap van het geïntegreerd maritiem beleid van de Europese Unie voor en reiken wij een nieuw instrument aan voor onze blauwe groei‑strategie. Door duurzame ontwikkeling en investeringen op zee te bevorderen, zal de richtlijn helpen het groei‑ en werkgelegenheidspotentieel dat de Europese blauwe economie in zich draagt, in realiteit om te zetten."
Europees commissaris voor Milieu Janez Potočnik ziet het als volgt: "Dit initiatief zal bijdragen tot een gezond milieu en betere levensomstandigheden voor de 200 miljoen EU‑burgers die in kustgebieden wonen. Daarnaast moet het helpen bij de instandhouding van unieke en diverse kustlijnen en ecosystemen die zowel planten als dieren een habitat van onschatbare waarde bieden."
In zee en in de kustgebieden vinden steeds meer menselijke en economische activiteiten plaats (denk aan offshore windenergie, onderzeese kabel‑ en pijplijnroutes, scheepvaart, visserij en aquacultuur). Onvoldoende coördinatie van al deze bedrijvigheid kan concurrentie om ruimte en pressie op waardevolle hulpbronnen in de hand werken. Voorgesteld wordt de lidstaten ertoe te verplichten deze activiteiten, met het oog op een efficiënter gebruik van de zeeën, in kaart te brengen en kustbeheerstrategieën te ontwikkelen om maatregelen die in het kader van verschillende, voor activiteiten in kustgebieden geldende beleidslijnen ten uitvoer worden gelegd, op elkaar af te stemmen. De in de ontwerprichtlijn voorgestelde minimumvoorschriften moeten ervoor zorgen dat de lidstaten aan de hand van hun maritieme ruimtelijke ordening en kustbeheer de duurzame groei ondersteunen – met inspraak van de belanghebbende partijen en in samenwerking met de buurlanden.
De consequente toepassing van maritieme ruimtelijke ordening en geïntegreerd kustbeheer moet ertoe leiden dat de activiteiten op het land en op zee beter op elkaar worden afgestemd. Betere coördinatie zou bevorderlijk zijn wanneer het er bijvoorbeeld op aankomt offshore windinstallaties aan te sluiten op het energienet aan de wal en infrastructuurwerken in goede banen te leiden die de kustlijn tegen erosie en klimaatverandering moeten beschermen, maar ook gevolgen hebben voor de bedrijvigheid in de kustwateren.
Het gebruik van één instrument om alle belangen met elkaar in evenwicht te brengen, zou bovendien zorgen voor meer zekerheid bij investeerders en minder administratieve rompslomp bij nationale overheden en marktdeelnemers, en dat alles terwijl de ecosysteemdiensten in stand worden gehouden. Momenteel moet een marktdeelnemer die een vergunning voor een aquacultuurlocatie wil, in sommige lidstaten bij maar liefst 8 instanties aankloppen. De "één loket"‑aanpak die in de richtlijn wordt voorgesteld, moet een einde maken aan deze complexe administratieve procedure en aan de tijd‑ en geldverspilling die ermee gepaard gaat. De economische voordelen van meer zekerheid voor de bedrijven en minder bureaucratie zouden voor de hele EU volgens ramingen oplopen tot globaliter 1,6 miljard euro, met name voor het mkb. Bovendien blijkt uit studies dat de versnelling van investeringen in windparken en aquacultuurbedrijven tegen 2020 tussen 60 miljoen euro (voor een versnelling met één jaar) en 600 miljoen euro (voor een versnelling met drie jaar) zou genereren.
Achtergrond
De Europese Unie heeft zichzelf ten doel gesteld tegen 2020 een slimme, duurzame en inclusieve economie te worden. De maritieme sectoren bieden kansen voor innovatie, duurzame groei en werkgelegenheid die aan die doelstelling kunnen bijdragen. Zoals de Commissie in haar mededeling "Blauwe groei – Kansen voor duurzame mariene en maritieme groei" (zie IP/12/955) heeft gesteld, vormt het voorstel van vandaag een essentieel onderdeel van de ambitie om Europa's blauwe economie tot bloei te brengen.
Maritieme ruimtelijke ordening is een transparant, omvattend en op inspraak van de belanghebbende partijen gebaseerd proces in het kader waarvan wordt geanalyseerd en gepland wanneer en waar menselijke activiteiten op zee moeten plaatsvinden. Het doel van maritieme ruimtelijke ordening bestaat erin de maritieme ruimte nu en in de toekomst zo efficiënt en duurzaam mogelijk te benutten. In 2008 heeft de Commissie haar mededeling "Routekaart naar maritieme ruimtelijke ordening: werken aan gemeenschappelijke principes in de EU" gepubliceerd, die in 2010 werd gevolgd door de mededeling "Maritieme ruimtelijke ordening in de EU — Verwezenlijkingen en toekomstige ontwikkeling", waarmee de grondslag voor het onderhavige voorstel werd gelegd.
Het voorstel moet ervoor zorgen dat, met het oog op de bescherming van de natuurlijke hulpbronnen, in een vroeg stadium rekening wordt gehouden met economische activiteiten en met de risico's van de klimaatverandering en natuurrampen waarvoor de kustgebieden uitermate gevoelig zijn. De economische baten van een dergelijke aanpak zijn duidelijk: activiteiten als visserij en aquacultuur zijn onmogelijk zonder natuurlijke hulpbronnen, die op hun beurt niet zonder schone zeeën kunnen. Deze nieuwe instrumenten zullen voorts bijdragen tot een betere tenuitvoerlegging van milieuwetten van de EU, zoals de kaderrichtlijn mariene strategie en de habitatrichtlijn.
Geïntegreerd kustbeheer is een instrument om alle beleidsprocessen die betrekking hebben op een kustgebied, te coördineren, en wel in de zin dat de interacties tussen land en zee op elkaar worden afgestemd op een manier die borg staat voor duurzame ontwikkeling. Geïntegreerd kustbeheer zorgt tevens voor een transsectoraal coherente besluitvorming over beheer en ontwikkeling. In een aanbeveling van 2002 over geïntegreerd beheer van kustgebieden worden de beginselen van deugdelijke ruimtelijke ordening en dito beheer van kustgebieden omschreven en wordt uiteengezet hoe die beginselen het best in de praktijk kunnen worden gebracht. De EU is ook partij bij het Verdrag van Barcelona, in het kader waarvan een protocol inzake het geïntegreerd beheer van kustgebieden is vastgesteld dat in maart 2011 in werking is getreden en geïntegreerd kustbeheer verplicht stelt voor aan de Middellandse Zee grenzende lidstaten.
Het voorstel van de Commissie wordt nu ter behandeling overgelegd aan de Raad van de Europese Unie en aan het Europees Parlement. Eenmaal vastgesteld wordt het nieuwe initiatief EU‑recht.
Voor meer informatie
http://ec.europa.eu/environment/iczm/home.htm
http://ec.europa.eu/maritiemeruimtelijkeordening/index_nl.htm
Bron : © Europese Unie, 1995-2013