04/09/2020

Commissie kondigt maatregelen aan om Europese grondstoffenvoorziening veiliger en duurzamer te maken

raw-materials
Terug naar artikeloverzicht

De Commissie presenteert op 3 september 2020 een actieplan inzake kritieke grondstoffen, de lijst van kritieke grondstoffen voor 2020 en een prognoseonderzoek naar kritieke grondstoffen voor strategische technologieën en sectoren vanuit het perspectief van 2030 en van 2050. In het actieplan wordt ingegaan op de huidige en toekomstige uitdagingen en worden maatregelen voorgesteld om Europa minder afhankelijk van derde landen te maken, de aanvoer uit zowel primaire als secundaire bronnen te diversifiëren, de hulpbronnenefficiëntie en circulariteit te verbeteren en verantwoorde inkoop wereldwijd te bevorderen. De acties zullen de overgang naar een groene en digitale economie bevorderen en tegelijkertijd de veerkracht en open strategische autonomie van Europa ten aanzien van de sleuteltechnologieën die voor een dergelijke transitie nodig zijn, versterken. De lijst van kritieke grondstoffen is geactualiseerd met het oog op het gewijzigde economische belang en de uitdagingen op het gebied van de voorziening van die grondstoffen, rekening houdend met de industriële toepassing ervan. De lijst bevat 30 kritieke grondstoffen. Lithium, een stof die van essentieel belang is voor de overgang naar e-mobiliteit, is nu voor het eerst aan de lijst toegevoegd.

Maroš Šefčovič, vicevoorzitter voor Interinstitutionele Betrekkingen en Prognoses:
“Een veilige en duurzame voorziening van grondstoffen is een voorwaarde voor een veerkrachtige economie. Europa zal, alleen al voor bijvoorbeeld accu's voor elektrische auto's en energieopslag, in 2030 18 keer zoveel lithium nodig hebben, en tegen 2050 60 keer zoveel. Zoals onze prognose laat zien, mogen wij onze huidige afhankelijkheid van fossiele brandstoffen niet inruilen voor afhankelijkheid van kritieke grondstoffen. Het risico hiervan wordt nog versterkt door de verstoring van onze strategische waardeketens als gevolg van het coronavirus. Wij zullen daarom een sterke alliantie opbouwen om samen te evolueren van grote afhankelijkheid naar gediversifieerde, duurzame en sociaal verantwoorde winning en aanvoer, circulariteit en innovatie”

Thierry Breton, commissaris voor Interne Markt: “Bepaalde grondstoffen zijn essentieel voor Europa om het voortouw te nemen in de groene en digitale transitie en tegelijkertijd het eerste industriële continent van de wereld te blijven. Wij kunnen ons niet veroorloven volledig afhankelijk van derde landen te zijn, en zeker niet van één enkel land, zoals het geval is voor een aantal zeldzame aardmetalen. Door de aanvoer uit derde landen te diversifiëren en de eigen capaciteit van de EU voor de winning, verwerking, recycling, raffinage en scheiding van zeldzame aardmetalen verder te ontwikkelen, kunnen we veerkrachtiger en duurzamer worden. De uitvoering van de maatregelen die wij vandaag voorstellen, vergt een gezamenlijke inspanning van de industrie, het maatschappelijk middenveld, de regio's en de lidstaten. Wij moedigen de lidstaten aan investeringen in kritieke grondstoffen in hun nationale herstelplannen op te nemen.”

Het actieplan inzake kritieke grondstoffen beoogt:

  • veerkrachtige waardeketens voor de industriële ecosystemen van de EU te ontwikkelen;
  • de afhankelijkheid van primaire kritieke grondstoffen te verminderen door circulair gebruik van hulpbronnen, duurzame producten en innovatie;
  • de inkoop en winning van grondstoffen binnen de EU te versterken;
  • diversificatie van inkoop bij derde landen en het opheffen van verstoringen van de internationale handel, met volledige inachtneming van de internationale verplichtingen van de EU.

Om deze doelstellingen te bereiken, worden in de mededeling van vandaag tien concrete acties uiteengezet. Ten eerste zal de Commissie in de komende weken een Europese grondstoffenalliantie oprichten. Deze alliantie brengt alle belanghebbenden samen en zal zich hoofdzakelijk richten op de meest dringende behoeften, namelijk het vergroten van de veerkracht van de EU in de waardeketen voor zeldzame aardmetalen en magneten, aangezien dit van vitaal belang is voor de meeste industriële ecosystemen van de EU, zoals hernieuwbare energie, defensie en ruimtevaart. Later zou de alliantie zich kunnen uitbreiden en zich ook gaan richten op andere behoeften aan kritieke grondstoffen en basismetalen.

Om beter gebruik te maken van middelen van de EU, zal de Commissie met de lidstaten en regio's samenwerken om de Europese mijnbouw- en verwerkingsprojecten die tegen 2025 operationeel kunnen zijn in kaart te brengen. Daarbij zal de nadruk liggen op steenkoolregio's en andere regio's in transitie en zal er met name aandacht zijn voor de deskundigheid en vaardigheden die relevant zijn voor de winning, extractie en verwerking van grondstoffen.

De Commissie zal het gebruik van haar aardobservatieprogramma Copernicus bevorderen om de exploratie naar en exploitatie van hulpbronnen te verbeteren, alsook het milieubeheer na sluiting. Tegelijkertijd zal Horizon Europa onderzoek en innovatie ondersteunen, met name op het gebied van nieuwe winnings- en verwerkingstechnologieën, vervanging en recycling.

In overeenstemming met de Europese Green Deal zullen andere acties gericht zijn op het circulaire karakter en de duurzaamheid van de grondstoffenwaardeketen. De Commissie zal daarom tegen eind 2021 duurzame financieringscriteria voor de mijnbouw en de winningsindustrieën ontwikkelen. Zij zal ook het potentieel van secundaire kritieke grondstoffen uit de EU-voorraden en -afval in kaart brengen om uiterlijk in 2022 levensvatbare terugwinningsprojecten in kaart te brengen.

De Commissie zal strategische internationale partnerschappen ontwikkelen om de voorziening van kritieke grondstoffen die in Europa niet voorkomen, veilig te stellen. Met ingang van 2021 gaan proefpartnerschappen met Canada, de geïnteresseerde landen in Afrika en de buurlanden van de EU van start. In deze en andere fora voor internationale samenwerking zal de Commissie duurzame en verantwoorde mijnbouwpraktijken en transparantie bevorderen.

Achtergrond

Het waarborgen van de aanvoer van grondstoffen voor de industrie van de EU speelt al geruime tijd. De EU heeft, om dit probleem aan te pakken, in de jaren 1970 de werkgroep Grondstoffenvoorziening opgericht, gevolgd door het grondstoffeninitiatief in 2008. In het huidige initiatief wordt een strategie omschreven om industriële waardeketens en het maatschappijk welzijn minder afhankelijk te maken van niet-energetische grondstoffen, door de inkoop van primaire grondstoffen uit derde landen te diversifiëren, de winning van grondstoffen binnen de EU te vergroten en de toelevering van secundaire grondstoffen te versterken door hulpbronnenefficiëntie en -circulariteit.

In de Europese Green Deal en de nieuwe Industriële strategie van de EU wordt erkend dat de toegang tot hulpbronnen van strategisch belang is om de groene en digitale transformatie tot een succes te maken. Momenteel zorgt de coronaviruscrisis ervoor dat verschillende landen kritisch kijken naar de manier waarop hun toeleveringsketens zijn georganiseerd, met name waar het gaat om openbare veiligheid of strategische sectoren. In het door de Commissie voorgestelde herstelplan wordt de nadruk gelegd op een groener, digitaler en veerkrachtiger herstel. Europa moet daarom streven naar een open strategische autonomie en een diversificatie van de aanvoer van grondstoffen.

Nadere informatie

 

 

Bron: © Europese Unie, 1995-2020