In de ‘Stoopsfabriek’ aan de Spinnerijkaai in Kortrijk bevonden zich in de twintigste eeuw onder meer een spinnerij en een groothandel in scheikundige producten voor textiel- en metaalnijverheid. Door die industriële activiteiten is de bodem en het grondwater zeer zwaar verontreinigd met minerale olie, vluchtige aromaten (BTEX) en vluchtige gechloreerde solventen (VOCl’s).
De beschermde fabriek is meer dan honderd jaar oud en staat bekend als een van de grote voorbeelden van de industriële imitatiestijl van rond de eeuwwisseling. De ontwerpers gebruikten kantelen en hoektorens die een krijgshaftige indruk geven om de machtspositie van de industriëlen duidelijk te maken. Het indrukwekkende gebouw werd een tiental jaar geleden heringericht met 42 lofts en 3 kantoren.
Omvangrijke klus
De sanering van het terrein is een omvangrijk project. Zo moeten er verschillende kernzones ontgraven worden tot een diepte van 7,5 meter en moet het sterk verontreinigde grondwater gezuiverd worden. Het kostenplaatje van de sanering bedraagt 1,3 miljoen euro.
De sanering startte in september 2019. Intussen werd onder meer de ringgracht van de naburige villa al gesaneerd. Daarbij werd 2000 ton verontreinigd slib afgevoerd en verwerkt, waarna de gracht opnieuw werd heraangelegd en de oevers verstevigd werden. Om de ontgraving van de kernzones te kunnen voltooien werd er naast de fabriek over een lengte van 170 meter een betonpalenwand aangebracht tot een diepte van 10 meter.
Tijdens het leegpompen van de gracht en het oppompen van het grondwater in de kernzones werden er onvoorzien zéér hoge waarden aan BTEX en VOCl’s opgepompt. Daarom werd beslist om de grondwaterzuiveringsinstallatie uit te breiden met onder andere coagulatie, een polymeer-aanmaakunit en een lamellenseparator.
Ontgraving in volle gang
Door de aanwezigheid van een kleiige laag in de kernzones kon de grondwaterstand met een gewone grondwaterverlaging niet voldoende verlaagd worden. Er werden drie drains geïnstalleerd met een diepdrainagemachine. Het grondwaterpeil zakte snel en de effectieve ontgraving kon starten. Intussen werd al meer dan 10 000 ton zwaar verontreinigde grond ontgraven en afgevoerd ter verwerking.
Alternatieve methodes
Achter de palenwand en onder de Stoopsfabriek kan er niet ontgraven worden en is het grondwater nog zwaar verontreinigd. De OVAM en de aannemer onderzoeken nu hoe ze die verontreiniging kunnen wegwerken.
Er werden al een tweetal in-situ-pilootproeven uitgevoerd: een proef met chemische oxidatie en een proef met directe bodeminjecties om biologische afbraak te stimuleren. Na de afronding van de ontgraving zal verder onderzocht worden hoe die methodes op grotere schaal kunnen worden uitgevoerd.
 |
 |
Bron: De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij Vlaamse Overheid