Een verwacht gevolg van klimaatverandering is droogte. Ten zuiden van de Sahara zijn de gevolgen hiervan een schrijnend watertekort, hongersnood en milieuvluchtelingen. Het kan ook anders. Een voorbeeld hiervan is te vinden in Binh Thuan, een provincie in het centrum van Vietnam.
Klimaatverandering
In Vietnam treft droogte 45 % van de landbouwgronden. In het centrum van het land zijn de effecten het meest uitgesproken. Binh Thuan, een provincie ten zuiden van de mondaine toeristenbestemming Nha Trang, is één van de meest getroffen gebieden. Het is er zonnig, warm en droog. Bovendien voorzien de modellen die de klimaatsverandering voorspellen, dat de gemiddelde temperatuur van 27 °C tegen 2050 zal stijgen met 1,6 °C, terwijl de neerslag die nu 500 tot 700 mm per jaar bedraagt, dreigt te dalen tot 350 mm.
Gezamenlijk onderzoek door de Vietnamese Academie voor Wetenschap en Techniek, en de universiteiten van Leuven, Luik en Brussel in samenwerking met VITO, in het kader van het bilateraal akkoord over wetenschappelijk onderzoek tussen Vietnam en België, maakte het mogelijk de gevolgen van het droger wordende klimaat voor de bevolking te bestuderen.
Droogte kan ook positieve gevolgen hebben
Vietnamese en Belgische onderzoekers stelden de resultaten van hun studiewerk voor op 15 maart in Brussel. Hieronder een greep uit de resultaten.
- De landbouwers worden voor de teelten als rijst, die veel water nodig hebben, steeds meer afhankelijk van bevloeiing. In gebieden waar irrigatiewater voorhanden is, stijgt de opbrengst van de oogsten en het inkomen.
- Waar er geen bevloeiing is, past men zich aan door te verschuiven naar droogtebestendige teelten. In Binh Thuan is dat onder meer cassava en cashew.
- Een opportuniteitsgewas voor de provincie is drakenfruit, de paars-roze vrucht van een cactus, die als bijzonder gezond doorgaat, en die ook vaker hier in winkels en supermarkten te vinden is.
- Ondanks de druk op de watervoorraden en de ongelijke verspreiding van het grondwater over de provincie, zijn er geen indicaties voor watertekort voor de huishoudens. Sommige huishoudens echter moeten tijdens het droge seizoen lange afstanden afleggen om aan drinkwater te geraken.
- Het gemiddeld inkomen van 4 000 euro per jaar en per huishouden is relatief hoog voor Vietnam en stijgt veel sneller dan de inflatie. Deze inkomens maken investeringen mogelijk en dragen bij tot de weerbaarheid van de landbouwers, die een antwoord willen vinden op de uitdroging.
- Dit behoorlijk inkomen verklaart mee waarom de armoede in de provincie eerder beperkt is en waarom jongeren niet massaal naar de steden trekken om er in de (beter betalende) industrie te werken.
Lessen voor de toekomst
De resultaten van dit onderzoek, aangevuld met onder meer een risico-evaluatie, maken het mogelijk te pleiten voor een geïntegreerd droogtebeleid met de volgende componenten:
- strategisch beheer van de watervoorraden;
- bescherming van bossen;
- vastleggen van de duinen;
- betere begeleiding bij de keuze van de gewassen;
- aandacht voor boeren en armen als belangrijke doelgroepen van het beleid.
Het algemeen beeld dat uit deze studie naar voor komt, wijst erop dat wanneer woestijnvorming geleidelijk gaat, mensen en beleid zich kunnen aanpassen. Deze aanpassing houdt ook kansen in, zoals de relatief snelle toename van het gezinsinkomen. Toch roept het onderzoek ook vragen op over de grenzen van de aanpassingen. Zo zijn de langetermijngevolgen van grootschalige bevloeiing en het binnensijpelen van zeewater in het grondwater op dit ogenblik onvoldoende bekend, en kan men zich tegen deze dreigingen alleen weren door voorzichtigheidsmaatregelen te nemen.
Bron : Persbericht VITO