20/07/2006

Belangrijke stappen vooruit in het Vlaams klimaatbeleid

Terug naar artikeloverzicht

Op voorstel van Vlaams minister Kris PEETERS heeft de Vlaamse Regering het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2006-2012 na een brede publieksconsultatie binnen de Klimaatconferentie definitief goedgekeurd. Het resultaat is dat 80 % van de afstand naar de Kyotodoelstelling met binnenlandse maatregelen kan worden overbrugd. Om de verwerving van emissierechten te structureren wordt een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de wetgeving, waarin de  aankoopstrategie van de Vlaamse overheid wordt vastgelegd.
Ook het ontwerp Vlaamse Toewijzingsplan CO2-emissierechten werd na publieksconsultatie goedgekeurd. Dit wordt nu overgemaakt aan de Europese Commissie. Hiermee zullen 177 Vlaamse bedrijfsvestigingen rechtstreeks kunnen participeren aan de Europese emissiehandel in 2008-2012.    
 
Het Vlaams klimaatbeleidsplan 2006-2012, dat uitgetekend is als een strategisch plan, is het eerste dat aan een publieksconsultatie werd voorgelegd. Op initiatief van minister Peeters werd het ontwerpplan in vijf werkgroepsessies Landbouw, Energie, Gebouwen, Industrie en Mobiliteit onder de Vlaamse Klimaatconferentie besproken tussen 22 juni en 5 juli. De nieuwe website www.vlaanderen.be/klimaatconferentie kon meteen haar nut als draaischijf tonen voor documenten, verslagen en reacties.  

Het klimaatplan is gebouwd op het principe dat binnenlandse maatregelen prioritair zijn. Nieuwe initiatieven zijn:

  • Voorbereidend onderzoek wordt gestart naar de realisatie van een energierenovatieprogramma 2020 voor bestaande woningen
  • Voor nieuwe woningen zal gestreefd worden naar een zo laag mogelijk energieprestatiepeil dat economisch haalbaar en sociaal aanvaardbaar is.
  • Gezien de stijgende impact op het elektriciteitsverbruik van airco's, zal natuurlijke en hernieuwbare koeling gestimuleerd worden tijdens de bouwfase. Voor bestaande gebouwen moet een beleidsvoorbereidend onderzoek in kaart brengen welke maatregelen voor alternatieve koeling nodig en uitvoerbaar zijn.
  • Een regelmatig onderhoud en dito controle wordt uitgebreid naar gasgestookte verwarmingsketels met een nominaal vermogen groter dan 20 kw. Daarnaast komt een verplichte, eenmalige keuring van ketels ouder dan 15 jaar. Deze nieuwe initiatieven gelden vanaf 2009.
  • Aansluitend op de convenanten gericht op energiebesparing binnen bedrijven, zal ook ingezoomd worden op hun omgeving via duurzame bedrijventerreinen en het aanmoedigen tot analyseren van mobiliteitskeuzes van werknemers en voor producten en goederen.
  • In samenwerking met de ondernemingen in de koelsector zullen heel specifieke sensibiliseringsacties op touw gezet worden op het vlak van onderhoud, alternatieven voor F-gassen en lekreducerende technieken.
  • Bij de opleidingen van beroepen in de bouwsector wordt maar weinig onderricht gegeven over duurzaam bouwen en wonen, energieprestatie en energiezuinig renoveren. Om dit te verbeteren zal als eerste stap een studie de mogelijkheden op het vlak van opleidingen in kaart moeten brengen.
  • De netbeheerders worden extra gestimuleerd om hogere energiebesparingsdoelen te bereiken.
  • Bij de regulering van de distributie zal onderzocht worden hoe men meer rekening kan houden met autonome elektriciteitsproductie op basis van hernieuwbare energiebronnen en desgevallend WKK .
  • In elk beleidsdomein wordt met concrete projecten de nodige aandacht gecreerd voor klimaatbeleid op langere termijn.
  • Naast de prioriteit op woon-werkverkeer zal voor bepaalde verkeersvormen, zoals recreatief verkeer, worden gezocht naar maatregelen op maat. In het kader van netmanagement bij De Lijn zal bijkomende aandacht gericht worden op attractiepolen met hoog reizigerspotentieel voor bediening door openbaar vervoer, zoals shoppingcentra, recreatiedomeinen en zwembaden.
  • De beheersovereenkomst energiegewassen is een nieuw geplande agro-milieumaatregel die hectaresteun voorziet voor duurzaam geproduceerde energieteelten.

In totaal wordt bijna 700 mio euro aan overheidsmiddelen voorzien tijdens de planperiode om de Vlaamse Kyotodoelstelling op tijd te realiseren. Daarbovenop komen nog de uitgaven en investeringen van gezinnen, bedrijven en lokale overheden die allemaal zullen bijdragen om de klimaatuitdaging aan te gaan.

Voor het grote publiek is een brochure in voorbereiding van het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2006 - 2012, die vanaf september zal verspreid worden. Hierin zal veel aandacht gaan naar concrete acties die mensen zelf kunnen nemen om de uitstoot van broeikasgassen te beperken.

Naast de grote inspanning om de prioriteit voor binnenlandse maatregelen om te zetten in effectieve energiebesparingen is op voorstel van minister Kris Peeters ook een kader gecreerd voor de verwerving van emissierechten die onmisbaar zijn om tijdig de Vlaamse Kyotodoelstelling te halen. Het ontwerpbesluit verhandelbare emissierechten voorziet in een nieuw hoofdstuk in de wetgeving dat zorgt voor het vastleggen van de Vlaamse strategie voor de verwerving van diverse types emissierechten vr en na 2012. De minister van Leefmilieu krijgt de verantwoordelijkheid voor de verwerving van emissierechten. Daarvoor kunnen diverse instrumenten ingezet worden zoals rechtstreekse aankopen van projectontwikkelaars of op de internationale markt, participatie in fondsen en de organisatie van tenders. Via het ontwerpbesluit wordt ook de omzetting van internationale regels op het vlak van goedkeuringsprocedure door het Vlaams gewest van emissiereducerende projecten geregeld. Door de aandacht voor duurzaamheid kunnen deze projecten daadwerkelijk bijdragen tot het dalen van de broeikasgasemissies. Het ontwerpbesluit wordt overgemaakt aan de adviesraden.

De energie-intensieve industrie neemt een belangrijk aandeel van de CO2-uitstoot voor haar rekening. In uitvoering van de Europese richtlijn verhandelbare emissierechten, werd het ontwerp Toewijzingsplan CO2-emissierechten 2008-2012 goedgekeurd. Dit plan bepaalt de totale hoeveelheid emissierechten, de wijze van verdeling en het aantal emissierechten voor elk van de deelnemende 177 bedrijfsvestigingen. In totaal wordt voorgesteld om in deze handelsperiode ca. 195 miljoen emissierechten toe te wijzen, wat per jaar een lichte daling is in vergelijking met de periode 2005-2007. Na de publieksconsultatie werden nu enkele vernieuwingen ingevoerd. In uitvoering van de EU-bepalingen worden een aantal kleine bedrijven niet meer opgenomen in het systeem. Het is doeltreffender voor energiebesparingen om hen te laten deelnemen aan het auditconvenant. Het toepassingsgebied qua verbrandingsinstallaties wordt drastisch uitgebreid. Voor het eerst zal ook een beperkt deel van de emissierechten geveild worden.

Om zoveel mogelijk een ondersteunend, en duidelijk kader voor nieuwe investeringen te bieden, zullen bedrijven hun nodige pakket emissierechten kunnen reserveren gedurende een jaar. Bij niet realisatie in de termijn, komen de emissierechten terug ter beschikking in de reserve voor nieuwkomers die globaal ook is verhoogd door geactualiseerde economische vooruitzichten. In het geval dit onvoldoende zou zijn kan de Vlaamse overheid bijkomende emissierechten verwerven voor deze reserve. In de electriciteitssector wordt een extra inspanning gedaan om nieuwe investeringen in STEG's en WKK's aan te moedigen.
Het goedgekeurde Vlaamse plan wordt nu gentegreerd in het Belgische Toewijzingsplan en vervolgens overgemaakt aan de Europese Commissie voor beoordeling.

Aan de Vlaamse Regering werden vandaag ook de jaarverslagen 2005 van het convenant benchmarking en het auditconvenant meegedeeld. Het auditconvenant is pas opgestart met 229 bedrijven en moet nog op kruissnelheid komen.

In het convenant benchmarking verbonden een 180-tal bedrijfsvestigingen die staan voor meer dan 80% van het industrile energieverbruik, zich tot het bereiken van de wereldtop op het gebied van energie-efficintie, ten laatste in 2012. De conclusie uit het jaarverslag is dat het convenant benchmarking op koers is. Indien de industrie doorgaat met haar ritme van inspanningen, is de verwachting dat in 2012 de energie-efficintie globaal met meer dan 7% verbeterd zal worden ten opzichte van de productie van het jaar 2002. Dit komt overeen met een totaalpakket aan vermeden CO2-emissies in 2012 bij de deelnemende industrie, louter op basis van de nu specifiek geplande maatregelen, van ruim 2,5 miljoen ton per jaar ten opzichte van 2002.

Via de aanpak van het benchmarkingconvenant wordt de maatstaf voor energie-efficintie van de Vlaamse energie-intensieve industrie in een internationale context geplaatst. Zo blijft er nog ruimte voor een verdere duurzame ontwikkeling, innovatie en groei binnen de geglobaliseerde en concurrentile omgeving die elke dag versterkt wordt. Minister Kris Peeters vindt het daarom van belang dat zowel de overheid als de bedrijven hun engagementen nakomen zodat de toekomstige besparingspotentilen ook daadwerkelijk gerealiseerd worden.

Voor minister Peeters is de conclusie van vandaag: 'Met deze reeks belangrijke klimaatplannen en -maatregelen zet het Vlaams gewest een belangrijke stap vooruit richting de Vlaamse Kyotodoelstelling. Het komt er nu op aan om ook alles tijdig uit te voeren de komende zes jaar binnen alle betrokken beleidsdomeinen. Iedereen, elk gezin, elke onderneming, elke school zal gevraagd worden zijn steentje bij te dragen of beter zijn ton CO2 te reduceren, om de grote uitdaging van de klimaatverandering tot een goed einde te brengen.'  

Bron : Persmededeling van de Vlaamse Regering