Afvalbeleid: De Commissie eist dat een streep wordt getrokken onder de exploitatie van afvalstortplaatsen die niet aan de EU-normen voldoen

Vandaag verstrijkt de termijn waarbinnen ondeugdelijke stortplaatsen in de Europese Unie in overeenstemming moesten worden gebracht met de EU-regelgeving. De lidstaten hebben acht jaar de tijd gekregen om ervoor te zorgen dat installaties die reeds in bedrijf waren voor de Europese wetgeving inzake afvalstortplaatsen van toepassing werd, aan deze wetgeving werden aangepast f gesloten. De Commissie heeft alle lidstaten herinnerd aan hun verplichting en hun verzocht gegevens over de naleving van de wetgeving te verstrekken. Lidstaten die deze wetgeving overtreden, riskeren een gerechtelijke procedure. Inadequaat beheerde stortplaatsen vormen een gevaar voor de volksgezondheid en het milieu. Zij kunnen geurhinder en lucht-, bodem- en waterverontreiniging veroorzaken en het grondwater besmetten. Van nu af aan zijn de lidstaten ook verplicht de hoeveelheid biologisch afbreekbaar huishoudelijk afval dat wordt gestort, te beperken tot de helft van de in 1995 gestorte hoeveelheid.

Europees milieucommissaris Stavros Dimas verklaarde: "Slecht beheerde en ongecontroleerde stortplaatsen vormen een gevaar voor de menselijke gezondheid en het milieu. Vanaf vandaag zullen zij definitief tot het verleden gaan behoren. De lidstaten hebben acht jaar de tijd gehad om ervoor te zorgen dat hun stortplaatsen aan de EU-normen voldoen. Zij hebben de plicht hun burgers en het milieu een maximale bescherming te bieden."

Uiterste termijn voor aanpassing van deficinte afvalstortplaatsen aan de EU-regelgeving

Met ingang van 16 juli 2009 moeten alle EU-lidstaten die geen uitstel hebben verkregen, garanderen dat alle stortplaatsen die reeds vr de vaststelling van de richtlijn afvalstortplaatsen 1 in gebruik waren, aan de eisen van die richtlijn voldoen.

De richtlijn is erop gericht de negatieve effecten van het storten van afvalstoffen op het milieu, en met name op de oppervlaktewateren, het grondwater, de bodem, de lucht en de menselijke gezondheid te voorkomen of te beperken, en zij bevat strenge bepalingen inzake het beheer van stortplaatsen.

Aan Bulgarije, Polen en Roemeni is uitstel verleend, gekoppeld aan een geleidelijk afnemend jaarlijks streefcijfer voor de hoeveelheid afval die nog op niet-conforme locaties wordt gestort. De termijnen zijn: Bulgarije (14 stortplaatsen): 31 december 2014; Polen (305 stortplaatsen): 31 december 2011; Roemeni (101 stortplaatsen): 16 juli 2017.

De meest recente cijfers (2008) betreffen de 12 nieuwe lidstaten; zij wijzen op het bestaan van circa 1600 niet-conforme stortplaatsen. Voor een duidelijk beeld van de situatie in alle lidstaten is het wachten op het einde van het jaar, wanneer complete gegevens beschikbaar zullen zijn. De Commissie controleert nu de naleving van de richtlijn in de hele EU. Indien er stortplaatsen in bedrijf blijven die niet aan de Europese normen voldoen, zal de Commissie desnoods juridische stappen ondernemen tegen de betrokken lidstaten.

In het recente verleden heeft de Commissie procedures ingeleid tegen Spanje, Frankrijk, Itali, Ierland en Griekenland. Het Europees Hof van Justitie heeft vastgesteld dat deze landen hun verplichtingen inzake afvalverwijdering niet waren nagekomen. De Commissie ziet nauwlettend toe op de intensivering van hun inspanningen om de EU-milieuwetgeving uit te voeren.

Deugdelijk beheerde en gecontroleerde afvalstortplaatsen: een noodzaak!

Afvalstortplaatsen die niet goed worden beheerd, kunnen een ernstig risico vormen voor de gezondheid van de burger en het milieu.

Stortplaatsen zijn een bron van effluenten en stortgas. Percolatiewater het effluent dat vrijkomt uit een stortplaats kan het grondwater verontreinigen en ongeschikt maken voor menselijke consumptie. Uit biologisch afbreekbaar afval (bijvoorbeeld tuin- en keukenafval en voedselresten) kan methaan vrijkomen, een krachtig broeikasgas met een aardopwarmend vermogen dat 25 keer groter is dan dat van kooldioxide, waardoor het wezenlijk bijdraagt tot de klimaatverandering. Stortgas vertegenwoordigt meer dan 2 % van de broeikasgasemissies in de EU. De richtlijn afvalstortplaatsen bevat strikte eisen inzake percolaat- en stortgasemissies.

Streefcijfers voor de vermindering van de gestorte hoeveelheid biologisch afbreekbaar huishoudelijk afval

Van nu af aan moeten de lidstaten de hoeveelheid biologisch afbreekbaar huishoudelijk afval die wordt gestort, beperken tot 50 % van de in 1995 gestorte hoeveelheid. Dit houdt in dat dit type afval moet worden verwerkt op andere, milieuvriendelijkere manieren zoals compostering of verbranding met terugwinning van energie. De Commissie heeft de lidstaten gevraagd informatie over te leggen om de naleving van dit streefcijfer te bewaken. De volgende mijlpaal wordt bereikt in 2016, als het reductiestreefcijfer op 65 % van het niveau van 1995 wordt gebracht.

Europa-breed vertegenwoordigt de biologisch afbreekbare fractie ongeveer 40 % van het huishoudelijk afval. Storten is in de uitgebreide Europese Unie nog steeds de meest verbreide verwijderingsmethode voor huishoudelijk afval. Dat deze verwijderingsmethode negatieve gevolgen kan hebben voor het milieu, staat niet meer ter discussie. In december 2008 heeft de Commissie een Groenboek gepubliceerd (zie IP/08/1879 ) waarin zij onderzoekt of er behoefte is aan nieuwe wetgeving om ervoor te zorgen dat meer biologisch afval voor recycling en terugwinning van energie wordt bestemd in plaats van te worden gestort.

Aan een aantal lidstaten waar huishoudelijk afval in 1995 nog op grote schaal (voor meer dan 80 %) werd gestort, werd een afwijking toegestaan, namelijk een verlenging van de uitvoeringstermijn met vier jaar. Zij moeten tegen 2010 een vermindering met 25 % tot stand brengen en tegen 2013 het streefdoel van 50 % halen. Het gaat om de volgende lidstaten: Bulgarije, Cyprus, Estland, Griekenland, Ierland, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Portugal, Roemeni, Slowakije, Tsjechi en het VK.

Voor nadere bijzonderheden, zie:
http://ec.europa.eu/environment/waste/landfill_index.htm

_________

¹ :
Richtlijn 1999/31/EG van de Raad betreffende het storten van afvalstoffen.

Bron : Europese Commissie