Gelet op de huidige aandacht naar verontreinigingen met PFAS (zoals oa PFOS, PFOA) in bodem, afvalstof, grondstof en grondwater, zal ook de vraag naar bodemonderzoeken op deze verontreinigingen toenemen.
De huidige PFAS-problematiek heeft grote invloed op de hele milieu-en gezondheidssector, in het bijzonder de bodemsector. Om een zicht te krijgen over de omvang van deze problematiek zal de komende periode veel aandacht gaan naar deze parameters.
Om u eveneens te begeleiden in deze materie, zetten wij enkele aandachtspunten op een rijtje.
Wanneer PFAS onderzoeken?
Om na te gaan welke risico-activiteiten een verhoogde kans hebben op verontreiniging met PFAS, kan u tabel 1 in de ‘Richtlijn PFAS-onderzoek’ raadplegen.
Wat zijn de aandachtpunten bij de staalname?
Nauwkeurige en zorgvuldige staalname is cruciaal bij onderzoek naar PFAS-verbindingen in het milieu. Omdat PFAS-verbindingen zeer veel toepassingen hebben gekend en op zeer lage concentraties dienen bepaald te worden, is de kans op contaminatie door staalnamemateriaal reëel. Het gebruik van staalnamemateriaal (handschoenen, boormateriaal, pompen, recipiënten) met PFAS houdende componenten dienen absoluut te worden vermeden. Ook glazen recipiënten zijn niet geschikt omdat PFAS-verbindingen aan glas adsorberen, daarom dienen polypropyleen recipiënten gebruikt te worden. In de richtlijn PFAS-onderzoek (hfdst 4) kan u de checklist terugvinden die gebruikt kan worden op het terrein om PFAS houdende materialen of adsorberende stoffen te vermijden.
Indien stalen worden genomen om de aanwezigheid van PFAS/PFOS te onderzoeken ten gevolge van mogelijke atmosferische depositie wordt een staalnamediepte tot 0,15 m-mv vooropgesteld.
Hoe maakt u uw planningsgegevens over?
Gelieve uw geplande onderzoeksverrichtingen te communiceren via smartsheet.
Wat zijn de aandachtspunten bij de analyses op bodem?
Voor de bepaling van per- en polyfluorverbindingen (PFAS) in bodem, sediment, slib, baggerspecie, vast afval en bodemverbeterende middelen is CMA/3/D (versie 11/2020) onze referentie voor rechtsgeldige meetresultaten.
Aan de labo’s wordt gevraagd volgende analyses op PFAS uit te voeren:
- 28 kwantitatieve parameters (lijst tabel 1 uit CMA_3_D)
- 8 indicatieve parameters (lijst tabel 2 uit CMA_3_D)
Gelet op mogelijke aanpassingen in het opstellen van de normen, vragen wij om de 36 parameters te rapporteren. Bij grootschalige opdrachten kan de analyse van de indicatieve parameters op 50% van de stalen gebracht worden in overleg met de OVAM.
Aangezien het normeringskader voor PFAS momenteel nog in ontwerp is, willen we de 8 indicatieve parameters kennen die uit de analyses worden bepaald. De resultaten van deze metingen nemen we mee in de resultaten van de proefronde die momenteel bij VITO lopende is.
Wat zijn de aandachtspunten bij de analyses op grondwater?
De momenteel geldende WAC/IV/A/025 (versie november 2016 ) voor analyse van grondwater vermeldt 12 kwantitatieve componenten. In de gereviseerde ontwerp-WAC/IV/A/025 (versie november 2020) zijn 27 kwantitatieve, 9 indicatieve en 3 optionele componenten opgenomen.
Vanuit OVAM wordt gevraagd volgende analyses op PFAS op het grondwater uit te voeren:
- 27 kwantitatieve parameters (lijst tabel 1 uit gereviseerde ontwerp-WAC)
- 9 indicatieve parameters (lijst tabel 2 uit gereviseerde ontwerp-WAC)
Ook hier willen we de informatie ontvangen over de indicatieve parameters.
Welke toetsingswaarden gebruikt u?
Voor de evaluatie van de resultaten aan de huidige toetsingswaarden kan u volgende documenten raadplegen:
- Toetsingswaarden PFOS en PFOA
- Toetsingswaarden PFAS : hiervoor neemt u de som-PFAS die bestaat uit de som van de kwantitatieve parameters.
Hoe verloopt de rapportbehandeling door OVAM?
Ook binnen de rapportbehandeling zijn we alert voor potentiële PFAS-knelpunten. Zo controleren we of de onderzochte risico-activiteiten een potentieel PFAS-risico met zich meebrengen. Indien PFAS een verdachte stof is, moet deze analytisch onderzocht worden. Bij onduidelijkheden nemen we in eerste instantie via mail contact op met u. Indien nodig, zullen we bijkomend veldwerk of aanvullingen vragen en moet er een gewijzigd rapport worden ingediend.
Wat mag u nog verwachten?
Er wordt gewerkt aan de opmaak van een onderzoeksprotocol voor verkennende bodemonderzoeken PFAS op en rond brandweerkazernes, brandweeroefenterreinen en locaties waar op basis van gemeente of brandweer in het verleden zware branden vermoedelijk met PFOS-schuim zijn geblust.
Laatste berichtgeving over pfas kan u steeds terugvinden op onze website.
Bron: De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, Vlaamse Overheid