51 % gebruikt putwater om te drinken, te koken, af te wassen of zichzelf te wassen

Maar liefst 51% van de 2 254 deelnemers aan de campagne ‘Steek je kop niet in ’t zand… weet jij welk grondwater uit je put komt?’ gebruikt putwater om te drinken, te koken, de afwas te doen of zichzelf te wassen. Om gezondheidsrisico’s te beperken, zou bij deze vormen van gebruik de kwaliteit van het putwater regelmatig gecontroleerd moeten worden. Dit wordt vaak niet gedaan. Naar aanleiding van de campagne gingen 184 gezinnen in op het voorstel om hun putwater te laten analyseren door het Provinciaal Instituut voor Hygiëne. Zij weten nu of hun putwater al dan niet aan de drinkwaternormen voldoet en of het putwater geen vervuilende stoffen, zoals toxisch arseen, bevat.

De resultaten van deze putwatercampagne bevestigen de problematiek dat veel gezinnen hun putwater gebruiken voor drinkwatertoepassingen zonder de zekerheid dat het water voldoet aan de drinkwaternormen. Deze conclusie past binnen de recente resultaten van de 3xG-studie, een lokaal initiatief dat de gezondheid van baby’s en moeders in de regio Dessel, Mol en Retie opvolgt. Deze studie stelde vast dat wie in deze regio putwater gebruikt om te koken, een risico loopt op blootstelling aan toxisch arseen.

Wie zijn putwater gebruikt om de auto te wassen, het toilet door te spoelen of het gazon te besproeien loopt geen gezondheidsrisico’s. Wanneer je putwater evenwel drinkt, het gebruikt om te koken, de afwas te doen of te douchen, laat je best regelmatig een analyse uitvoeren. Daarom lanceerde Logo Kempen samen met veertien Kempense gemeenten een grootschalige campagne met als slogan: ‘Steek je kop niet in ’t zand … weet jij welk grondwater uit je put komt?’ Van 25 april tot 30 juni 2017 konden de inwoners van Balen, Dessel, Geel, Herenthout, Herselt, Kasterlee, Lille, Mol, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo gebruikmaken van de online tool op www.wateruitjeput.be.

Door enkele eenvoudige vragen te beantwoorden, kwamen de Kempenaars te weten of het nodig is om hun putwater te laten testen. Wie de online vragenlijst invulde, kreeg advies op maat en kon zich rechtstreeks aanmelden voor een putwateranalyse.

Helft gebruikt putwater voor drinkwatertoepassing

In totaal hebben 2.254 mensen in de online vragenlijst ingevuld waarvoor ze putwater gebruiken. Maar liefst 51 % gebruikt zijn putwater voor een drinkwatertoepassing, waarbij slechts 8 % van deze groep zijn put het afgelopen jaar heeft laten testen. Dit betekent dat de overige 92 % zijn putwater gebruikt om te drinken, zichzelf te wassen, te koken of de afwas te doen zonder de zekerheid dat dit water veilig is en voldoet aan de drinkwaternormen. Effectief drinken van het putwater gebeurt door 37 % van de mensen die deelnamen aan de bevraging.

Wanneer we kijken naar andere vormen van gebruik, dan besproeit respectievelijk 71 % en 70 % het gazon of de moestuin met putwater. 58 % zet putwater in om de auto te wassen. Voor het doorspoelen van het toilet, doet 50 % beroep op putwater. Poetsen gebeurt met putwater bij 43% van de respondenten.

184 putwateranalyses

Mensen die het putwater gebruiken voor drinkwatertoepassingen, kregen het voorstel om een putwateranalyse te laten uitvoeren. Uiteindelijk werden 184 analyses uitgevoerd door het Provinciaal Instituut voor de Hygiëne. Daarnaast steeg ook het aantal aanvragen vanuit de Kempen voor een gratis putwateranalyse via de Vlaamse overheid; een aanbod dat geldt voor particulieren die niet aansluitbaar zijn op het openbaar waterleidingnet. De analyseresultaten werden aan de betrokkenen overgemaakt, waarna zij beslissen over het al dan niet verdere gebruik van putwater.

ACHTERGRONDINFORMATIE 3xG

Wat is 3xG? 

3xG, wat staat voor Gezondheid – Gemeenten – Geboorten, is een gezondheidsopvolging die de Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen (NIRAS) laat uitvoeren op vraag van de partnerschappen STORA (Dessel) en MONA (Mol). Een van de voorwaarden van de lokale partnerschappen om de oppervlaktebergingsinstallatie van laagradioactief, kortlevend afval in Dessel te aanvaarden, was immers een continue gezondheidsopvolging. Met het oog op gezondheidspreventie in de regio peilt de studie naar de impact van diverse milieueffecten en levensstijl, en worden tal van gezondheidsgegevens opgevolgd. 3xG startte in het voorjaar van 2010.

De studie wordt geleid door de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) en wordt uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit Antwerpen, het Provinciaal Instituut voor Hygiëne en de Vrije Universiteit Brussel. Bij 301 kinderen en hun moeders onderzoeken de wetenschappers onder andere de blootstelling aan milieuvervuilende stoffen, zowel buitenshuis als binnenshuis. Ook de opname van chemische stoffen via voeding en het effect op de gezondheid maakt deel uit van de studie. In 2015 namen de onderzoekers de blootstelling aan zware metalen onder de loep. Daarnaast bestuderen ze om de vijf jaar de ziekte- en sterftecijfers in de regio. Aan de hand van de resultaten stellen de experts aanbevelingen op die het welzijn en de gezondheid van de lokale bevolking ten goede komen. 

Bloed- en urinestalen van alle deelnemers worden ook opgeslagen in een biobank. Als men in de toekomst een nieuwe vervuilende stof ontdekt, kan zo onderzocht worden hoelang die stof al aanwezig is in ons bloed en hoe ze met de tijd evolueert. 

Meer informatie over de studie vindt u op www.studie3xg.be.