VITO belooft inwoners van Mol en Dessel (ruim 20 000 gezinnen) met diepe geothermie gedurende komende 20 jaar een even lage warmtefactuur als vandaag

Tijdens de druk bijgewoonde opvolgmeeting van het diepe-geothermieproject van VITO op de Balmatt-site bleek dat het Vlaamse energielandschap voor een grote doorbraak staat: diepe geothermie zou Vlaanderen kunnen helpen de klimaatdoelstellingen te halen zonder grote meerkost. Zowel bedrijven als particulieren kunnen dan gebruik maken van warmte en elektriciteit, die continu leverbaar is (onafhankelijk van dag/nacht of weersomstandigheden) en aan een vaste prijs, onafhankelijk van de globale en lokale energiemarkt. En dit zonder groenestroomcertificaten en gedurende tenminste 20 jaar aan de huidige lage prijzen. Om deze ambities verder te onderbouwen wil VITO samenwerken met onderzoeksorganisaties zoals EnergyVille, met industrie zoals Atlas Copco en met netbeheerders zoals Eandis en Infrax, alsook met nieuw op te richten bedrijven zoals het Kempisch Warmtebedrijf.

Deze energievorm opent heel wat perspectieven voor bestaande bedrijven, zoals bv. Janssen Pharma­ceutica, maar ook voor nieuwe sectoren. Vlaanderen kan met dit gegeven aantrekkelijk worden voor de vestiging van bedrijven actief in CO2-captatie en –verwerking in duurzame chemie. Niet alleen VOKA Kempen juicht dit toe, maar ook Vlaams minister van Werk, Economie en Innovatie, Philippe Muyters.

VITO nodigt de Vlaamse regering uit om na te denken over een concessiebeleid voor een gebied van maar liefst 45 gemeenten in de Antwerpse en Limburgse Kempen en over een wijziging van de EPB-regelgeving.

Succesvolle proefboring Balmatt-site zet tweede boring in de steigers

Zoals de stoomwolk tijdens de pompproef al liet vermoeden, klopten de berekeningen van de VITO-experten en heeft de proefboring een warmwaterreservoir in de Kolenkalk bereikt. Het reservoir blijkt zelfs meer potentieel te hebben dan de meest waarschijnlijke aanname van de onderzoekers. De raad van bestuur van VITO heeft op 16 februari jl. dan ook beslist om door te gaan met de tweede boring.

De VITO-experten hebben op basis van de verkregen kennis uit de eerste boring het boortracé aangepast. De top bevindt zich op 7,5 meter van de eerste put, dus ook op de Balmatt-site. De tweede boring begint volgende week en zal tegen eind juni 2016 beëindigd zijn. De onderzoekers zullen dan een zeer uitgebreide pompproef uitvoeren om het zopas ontdekte reservoir ten volle te exploreren.

VITO gaat er van uit dat de beide putten in productie en continu bedrijf een thermisch potentieel van 15 tot 17 MW_th en een elektrisch potentieel van meer dan 1,5 MW_el kunnen genereren. Een volledige geothermiecentrale (gebaseerd op 6 putten) zou dus meer dan 5 MW_el kunnen leveren. Daarmee zou de Balmatt-site de vierde grootste geothermiecentrale uit Europa worden.

Naast warmte ook elektriciteit

Na de realisatie van de tweede boorput zal VITO een warmtewisselaar installeren alsook een eerste ORC (Organic Rankine cycle, zet warmte om in elektriciteit). Met deze opstelling zal VITO nagaan of elektriciteitswinning haalbaar is. Daarnaast zal de continue werking van de beide putten de onder­zoekers toestaan om temperatuur en debiet over een langere periode (maanden) te volgen. De warmtelevering aan VITO-SCK zal vanaf de zomer van 2017 kunnen gebeuren.

Dit is nog maar het begin

Indien de parameters na de tweede boring even veelbelovend zijn, dan zouden de inwoners van Mol en Dessel de kans kunnen krijgen om hun woning te verwarmen aan ca. 120 euro/maand gedurende de komende 20 jaar voor een gemiddelde woning met een warmtegebruik van 23 MWh/jaar. Dat komt overeen met de huidige lage energiefactuur, die echter afhankelijk is van de prijsschommelingen op de globale aardolie- en -gasmarkt, alsook van het aanbod van weersafhankelijke hernieuwbare energie.

“Om dit te realiseren voor het gehele gebied van de Antwerpse en Limburgse Kempen, zo’n 45 gemeenten en ca. 900 000 inwoners, is overleg met de Vlaamse regering nodig, onder meer voor het voeren van een slim concessiebeleid en de wijziging van de huidige EPB-regelgeving”, zegt Dirk Fransaer, gedelegeerd bestuurder van VITO.

VITO-experts verwachten dat met het volledige plan kan worden voorzien in de opwekking van groene elektriciteit die meer dan 10 % van de Vlaamse elektriciteitsproductie dekt. Dit betekent dat de CO₂-uitstoot van Vlaanderen onmiddellijk zou dalen met 2 Mton CO₂ (cf. Klimaatdoelstellingen).

De VITO-onderzoekers zijn er bovendien van overtuigd dat de luchtkoeling van de ORC kan worden gebruikt voor massale en goedkope CO₂-captatie. VITO heeft in dit domein reeds een patent aangevraagd en werkt samen met Thomas More aan een demo-installatie. VITO voert ook besprekingen met bestaande bedrijven over de implementeerbaarheid van een CO₂-capatatiesysteem. En er zijn gesprekken met mogelijke afnemers van CO₂.

Als onderzoeksinstelling werkt VITO in het domein van duurzame chemie aan de ontwikkeling van de omzetting van CO₂ in chemicaliën. Een aantal technologieën zijn reeds bij VITO in ontwikkeling en kunnen vanaf 2019 gedemonstreerd worden op de Balmatt-site.

Tot slot, maar zeker niet onbelangrijk: het geheel kan ook een significante impact hebben op de tewerkstelling in de regio.

Vlaams minister van Werk, Economie en Innovatie Philippe Muyters: “Deze proefboring is niet alleen een prachtig onderzoeksproject, maar ook een bron van werkgelegenheid. Ik ben verheugd dat de resultaten van de eerste proefboring veelbelovend zijn en kijk uit naar de resultaten van de tweede. Diepe geothermie zou op termijn kunnen zorgen voor lagere energiekosten voor Vlaamse onder­nemingen, maar verankert hen ook letterlijk op een duurzame manier in Vlaanderen.”

Bron: VITO N.V.