Bedrijventerreinen zijn belangrijke schakels om groenstructuren te verbinden. Dat blijkt uit de resultaten van het project ‘Bedrijven en biodiversiteit start op de tekentafel’ die vandaag in aanwezigheid van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw werden toegelicht op het Industriepark-Noord in Sint-Niklaas. Ruimte voor economische activiteit kan ook waardevol zijn voor de biodiversiteit. Een bedrijventerrein kan zo deel uitmaken van een fijnmazig groenblauw netwerk binnen de ruimere omgeving.
Het klassieke beeld van een bedrijventerrein is grijs en ontoegankelijk. Binnen verstedelijkt Vlaanderen zorgen veel industriezones voor een versnippering van het landschap ten nadele van het aanwezige groen. Het project ‘Bedrijven en biodiversiteit start op de tekentafel’ toont het tegenovergestelde. Tijdens de samenwerking tussen het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie en de opleidingen Landschaps- en tuinarchitectuur van de Hogeschool Gent en de Erasmushogeschool Brussel trokken 80 studenten naar verschillende bedrijventerreinen verspreid over Vlaanderen. Hun missie was om op zoek te gaan naar ecologische en multifunctionele ontwerpconcepten voor deze terreinen. Niet toevallig was één daarvan het Industriepark-Noord. Sint-Niklaas wil de Z-vormige bosstructuur via een doordacht beleid herwaarderen. Deze historische zandrug wordt nu doorsneden door grote vlaktes beton nl. industriezones. Ontwerpbureau Grontmij werkt, met de concepten van de studenten als inspiratie, aan een nieuwe visie voor het Industriepark-Noord met groene infrastructuur in de hoofdrol. Een eerste draft van hun plannen werd vandaag voorgesteld.
De concepten van de studenten tonen duidelijk aan dat mits creatieve oplossingen ruimte voor economische activiteit ook waardevol kan zijn voor de biodiversiteit. Het kan gaan om ingrepen zoals een bloemenweide als voortuin of bloemrijke mengsels aan de rand van het terrein, hagen of takkenrils als afsluiting tussen de individuele bedrijven, het plaatsen van een insectenhotel, geclusterde parkeertorens voor de hele bedrijvenzone met klimplanten, groendaken, grasdallen waarbij hemelwater beter in grond kan dringen enz. De vertaalslag van concept naar realisatie blijkt echter vaak een moeilijke hindernis.
Eén van de hinderpalen tussen concept en uitvoering is het ontbreken van technische kennis over materiaalkeuzes. De Vlaamse Confederatie Bouw startte daarom op 1 oktober met het 4-jarig project ‘Groen in de bouw’, gesubsidieerd door het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie. Het project heeft als doel om kennis en overleg te bevorderen binnen de sector van de natuurtechnische milieubouw voor infrastructuur, bouw en stadsvernieuwing. Door technische, ondersteunende informatie samen te brengen, te communiceren en uit te wisselen binnen een kenniscentrum ‘Groen in de bouw’, wordt de kwaliteit van bio-afbreekbare materialen en hun toepassingen verhoogd. De bedoeling is om opdrachtgevers hierdoor te overtuigen om meer natuur op en rond gebouwen toe te laten. Het nieuwe kenniscentrum focust ook op het betrekken van de hele keten: opdrachtgever-studiebureau-onderzoeksinstelling-producent–aannemer. Dit is bij het werken met ‘levende’ materialen extra belangrijk.
Vlaams minister Joke Schauvliege: “Bij het verweven van natuur en omgeving, moet zeker ook de economische sector betrokken worden. In mijn beleidsnota Omgeving nam ik op dat natuur naast een intrinsieke waarde ook een functionele waarde heeft, die kan weergegeven worden via ecosysteemdiensten, de brug tussen ecologie en economie. Ik wil in Vlaanderen het bedrijfsleven hiervoor maximaal mee inschakelen.”
Met de ontwerpenconcepten van de studenten werd een reizende tentoonstelling gemaakt. Uitlenen kan eenvoudig via de website www.lne.be/bedrijven-en-biodiversiteit.