Het aantal boomsoorten en hun soortkenmerken bepalen hoe goed bossen functioneren als ecosysteem. Dat blijkt uit vijf jaar onderzoek van FORBIO, het Belgische luik van ‘s werelds grootste biodiversiteitsexperiment.
Drie proefvelden
Vijf jaar geleden plantten onderzoekers van de universiteiten van Gent, Leuven, Luik en Louvain-La-Neuve 90.000 bomen van 10 verschillende boomsoorten, in samenstellingen van één tot vier soorten. Dat deden ze op de drie proefvelden van het FORBIO-diversiteitsexperiment in Zedelgem, Hechten-Eksel en Gedinne, samen goed voor 27 hectare. De bedoeling was om na te gaan of bossen met veel boomsoorten beter presteren op het vlak van ecosysteemdiensten zoals houtproductie, waterregulatie en koolstofopslag.
De voordelen van boomsoortendiversiteit
Na vijf jaar intensief onderzoek trekt het internationale team van onderzoekers de eerste conclusies:
- Het risico dat veel bomen sterven is groter in monoculturen. Het is dus beter om meerdere soorten bij elkaar te planten.
- Een hogere boomsoortendiversiteit kan de aantasting door insectenplagen en schimmelziekten verminderen. In een gemengd bos is een boom van een bepaalde boomsoort minder zichtbaar en minder aantrekkelijk voor zijn belagers.
- Wanneer bepaalde boomsoorten samen voorkomen, verloopt de afbraak van hun bladstrooisel sneller. Dat is goed voor de bodemvruchtbaarheid.
- Verschillende boomsoorten samen planten is geen garantie voor succes. Het is ook belangrijk welke soorten je precies kiest. Elke boomsoort heeft namelijk specifieke kenmerken die van belang zijn voor het functioneren van het bos.
Biodiversiteitsverlies
Nog minstens twintig jaar zullen onderzoekers de bosontwikkeling blijven opvolgen in dit grote openluchtlaboratorium. Zo wordt bijvoorbeeld nog onderzocht of bomen in een gemengd bos minder last hebben van droogtestress, een verwacht gevolg van klimaatverandering. Binnen een paar jaar zullen onderzoekers ook kunnen nagaan of gemengde bossen sneller groeien, bijvoorbeeld omdat bomen van verschillende soorten water en licht beter verdelen en benutten.
Het onderzoek kan meer inzicht bieden in de effecten van biodiversiteitsverlies op onze samenleving. Eerder onderzoek kwam al tot de bevinding dat biodiversiteitsverlies gepaard gaat met een verlies van ecosysteemdiensten waarvan de mens sterk afhankelijk is. De eerste resultaten van FORBIO bevestigen alvast die conclusie.
Het FORBIO-onderzoek heeft de logistieke steun van het Vlaamse Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en het Waalse Département de la Nature et des Forêts (DNF). FORBIO maakt deel uit van TreeDivNet, een globaal netwerk van soortgelijke experimenten: het grootste biodiversiteitsexperiment ter wereld.
Bron : Persbericht UGent