Fost Plus lanceerde een voorstel om alle plastics vanaf 2019 selectief in te zamelen via de blauwe zak. De OVAM verwelkomt alle voorstellen die bijdragen tot het verminderen van het restafval, maar dit voorstel presenteren als een nieuwe beleidsmaatregel (wat Fost Plus als beheersorganisatie van de verpakkingsindustrie overigens niet kan) is wel erg voortvarend. Plastics en huishoudelijk verpakkingsafval vormen nog een groot deel van het restafval en -helaas- ook van het zwerfvuil. Ondanks puike sorteer- en recyclagecijfers is Vlaanderen niet blind voor de verbetermogelijkheden die we nog hebben. Het Uitvoeringsplan Huishoudelijk Afval 2016-2022 heeft als doel om de Vlaming tegen 2022 16 kg minder restafval te laten produceren en de hoeveelheid zwerfvuil met 20% terug te dringen. Om die doelstellingen te halen, komen verpakkingen sowieso ‘in the picture’. Maar enkel een integrale aanpak van het verpakkingsafval, die verder reikt dan extra sorteerinspanningen, kan zoden aan de dijk zetten.
Neen, u hoeft uw sorteergewoonten voorlopig dus nog niet om te gooien. Wat wel vaststaat is dat we met z’n allen meer kunststoffen willen sorteren en recycleren. En er ook minder willen gebruiken, bijvoorbeeld door middel van een verbod op plastic draagtassen. En wat helemaal zonneklaar is dat we willen dat er minder plastics in onze leefomgeving terecht komen. Preventie, meer recyclage en minder zwerfvuil, dat is
een taak van ons allen als consument, van de overheid, van de recyclage-industrie, maar ook de verantwoordelijkheid van de distributie en de producenten die hun producten op onze markt brengen. We hebben daar zelfs een term voor: ‘uitgebreide producentenverantwoordelijkheid’ . Een verantwoordelijkheid die verder reikt dan de inzameling van plastic flessen, metalen verpakkingen en drankkartons. Verder zelfs
dan de inzameling van alle plastic verpakkingsafval in een blauwe zak.
Het betekent dat we de verpakkingsindustrie verantwoordelijk stellen voor de samenstelling van hun verpakkingen, het zoeken naar alternatieven voor plastics, het gebruik van meer gerecycleerde grondstoffen en -ook- voor een groot deel van de kosten die het opruimen van hun verpakkingen in het zwerfvuil en sluikstort teweeg brengen. Het afgelopen jaar werden de hoeveelheden zwerfvuil en sluikstort en de daaraan verbonden opruimkost voor lokale besturen en overheden opnieuw in kaart gebracht.
Hoewel deze studie nog niet volledig klaar is, wijzen de eerste resultaten op een véél hogere maatschappelijke kost, dan voorheen werd aangenomen. Het geeft dan ook geen pas om op eigen houtje nieuwe sorteerregels voor te stellen als ware het nieuwe beleidsmaatregelen, in de hoop dat andere maatregelen die men liever niet ingevoerd ziet, daardoor afgewend kunnen worden. Dit komt de duidelijkheid voor de burger zeker niet ten goede en laat het nu net daar zijn dat een goed sorteerbeleid begint. De OVAM staat voor een integraal verpakkingsbeleid dat in de loop van de 2018 vorm moet krijgen.
Een verpakkingsbeleid dat uitgaat van 100% producentenverantwoordelijkheid voor de verpakkingssector, indien nodig aangevuld met statiegeld, om die doelstelling waar te maken. Een beleid dat ook het nodige investeringskader geeft aan verwerkers en ophalers, van de publieke én de private markt, om de toevloed aan plastic afval te kunnen dragen en hoogwaardige recyclage van kunststoffen mogelijk te maken.
Nog even geduld dus voor u al die plastics in de blauwe zak steekt. Sorteer verder zoals u bezig was. U doet dat overigens zeer goed. En van zodra er iets verandert, dan hoort u het eerst van de OVAM, of van uw lokaal bestuur!
Bron: De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, Vlaamse Overheid