14/10/2019

Nieuwe vistrap in het Leuvense Sluispark al succesvol

Back to article overview

Op zondag 13 oktober openden we de vistrap in Leuven, sluitstuk van het nieuw aangelegde Sluispark. Dankzij deze vistrap kunnen vissen nu stroomopwaarts zwemmen rond de stuw in de 4de Dijlearm en de boven- en zijlopen van de Dijle bereiken om er te paaien en op te groeien. Bij een eerste test werden al verschillende vissoorten aangetroffen.

In de Dijle komen naar schatting een 25-tal vissoorten voor. Om zich voort te planten, trekken vele van deze soorten, zoals kopvoorn, winde, rivier- en blankvoorn, in het voorjaar stroomopwaarts de rivier op. Zelfs vanuit  de zee proberen vissoorten als paling en bot naar de bovenlopen van de Dijle te zwemmen. De boven- en zijlopen van de Dijle vormen immers een zeer geschikt paai- en opgroeigebied.

Knelpunt

Ter hoogte van het Sluispark zorgt de stuw op de 4de Dijlearm ervoor dat water in de Dijle hoog genoeg staat om het kanaal te voeden. Daardoor ontstaat er een niveauverschil van meer dan anderhalve meter tussen het waterpeil op- en afwaarts van de stuw. Hierdoor kunnen de vissen die in de 4de Dijlearm zitten niet meer verder stroomopwaarts zwemmen.

Oplossing nu al succesvol

Om dit knelpunt voor vismigratie op te lossen bouwde de Vlaamse Milieumaatschappij een vistrap rond de stuw. Deze vistrap splitst het onoverbrugbare hoogteverschil op in 23 kleinere stapjes van 7 cm.die de de vissen wel kunnen opzwemmen. In de smalle openingen tussen de grote stapstenen, banen de verschillende vissoorten zich een weg naar boven. Het is belangrijk voor de goede werking van de vistrap dat deze openingen niet dicht gelegd worden. De ingang voor stroomopwaarts zwemmende vissen ligt best zo dicht mogelijk bij het knelpunt, zodat de vissen die vast komen te zitten, de alternatieve route kunnen vinden. De uitgang ligt dan weer best zo ver mogelijk, zodat de vissen niet terug meegesleurd worden met het water dat over de stuw stroomt. Katrien Smet, Vlaamse Milieumaatschappij: “Uit een eerste onderzoek blijkt dat al minstens 8 vissoorten de vistrap al gebruiken of zich erin gevestigd hebben. Het gaat om typische beekvissen met een voorkeur voor stromend water, zoals o.a. kopvoorn en serpeling. Maar bijzonder was ook de aanwezigheid twee gestippelde alvers. Dit visje komt vooral voor in snelstromende zijlopen van de Maas, zoals Semois, Lesse en Ourthe, maar voelt zich ook al thuis in het kolkende water van deze met rotsen bekleedde vistrap.

Vistrap voor iedereen

De omgeving van het Sluispark is de laatste jaren getransformeerd door verschillende stadsvernieuwingsprojecten. Met deze investeringen wil de stad de Vaartkom zowel voor bewoners als voor bezoekers een hernieuwde belevingswaarde geven. Water speelt hierin een centrale rol: de 2 Dijlearmen werden opengelegd en er kwamen lange zittrappen en een waterspeeltuin. Die worden nu aangevuld met de vistrap, een waterbouwkundig kunstwerk waarop de stad terecht trots mag zijn.

Dirk Vansina, schepen Openbare werken: “Voor het ontwerp van de vistrap werd bewust gekozen voor een vistrap die niet alleen boeiend is voor de vissen, maar ook voor de bezoekers van het Sluispark. Via stapstenen, kan men in de vistrap rondwandelen of doorsteken. Zo kan men dichter bij het water komen, en dit beter ervaren.”

Europese samenwerking

 

Deze vistrap werd mee gefinancierd binnen het LIFE Belini-project. Acht Belgische partners bundelen binnen LIFE Belini hun krachten om de waterkwaliteit in het Zenne-, Dijle- en Demerbekken te verbeteren. De realisatie van deze vistrap is 1 van de meer dan 40 acties die niet alleen de waterkwaliteit verbeteren, maar ook bijdragen tot een verbeterde biodiversiteit en een beperking van het overstromingsrisico. LIFE Belini wordt uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie binnen het LIFE Integrated Projects programma.

Meer info: www.life-belini.be

Bekijk foto's van de opening

 

Bron: Vlaamse Milieumaatschappij, Vlaamse Overheid