08/03/2016

Slotmoment Demeter

Back to article overview

De partners en deelnemende landbouwers aan het project Demeter kwamen samen op het bedrijf van de familie Vanacker in Huldenberg (Vlaams-Brabant) voor een afsluitend moment met toelichtingen en een evaluerende workshop.

De landbouwbodems in Vlaanderen en Nederland hebben een dubbel probleem. Enerzijds hebben ze een hoog nutriëntengehalte veroorzaakt door de hoge bemestingsdruk, waardoor vaak veel nutriënten uitspoelen naar het oppervlakte- en grondwater. Anderzijds daalde de bodemkwaliteit en de hoeveelheid organische stof er de voorbije 20 jaar. Na het startschot door Vlaams minister Joke Schauvliege in 2012 zetten de partners van het Demeterproject extra in op de aanpak van deze dubbele problematiek. Vier jaar later, op maandag 7 maart, rondden de projectpartners, de deelnemende landbouwers uit beide landen en belanghebbenden het project samen af op de vierkantshoeve, Hof Ter Vaeren van de familie Vanacker in Huldenberg.

Het Europese LIFE-project Demeter bood heel wat kansen om bodem meer onder de aandacht te brengen. De partners die binnen dit project aan de slag gingen, zijn de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), het Nederlandse Nutriënten Management Instituut (NMI) en de Universiteit Gent (UGent). Een complementair partnerschap dat een brug sloeg tussen wetenschappelijke kennis en de dagdagelijkse praktijk.

Professor Steven Sleutel zette de realisatie van de Demetertool in de kijker. Een online rekenprogramma, gratis beschikbaar voor alle Vlaamse en Nederlandse land- en tuinbouwers. Met de tool kunnen landbouwers simulaties maken om  te kijken hoe de bodemkwaliteit kan verbeteren door bv. groenbedekkers in te zetten, aanpassingen te doen in de teeltrotatie of bemestingsstrategie. De Demetertool levert daarenboven een handig adviesrapport met de organische stof-evolutie en de stikstof- en fosforbalans van de ingebrachte percelen. Ondertussen is de Demetertool al ruim een jaar in gebruik en heeft hij al 600 gebruikers.

Om het nut van de Demetertool te garanderen, werd deze de voorbije jaren getest door de wetenschappers van de Universiteit Gent, de bedrijfsadviseurs van de VLM en NMI, en vooral ook door 80 Vlaamse en Nederlandse landbouwers. De resultaten werden gebruikt om de praktijkwaarde van de Demetertool te verzekeren.

Greet Verlinden, bodemkundige bij VLM, ging dieper in op de intensieve staalnamecampagne op de Vlaamse percelen en de ervaringen van de landbouwers met de individuele bedrijfsbegeleiding in het project. Marjoleine Hanegraaf, senior manager bij NMI, belichtte dan weer de aanpak in Nederland, waar Nederlandse boeren samen in groep meer leren van elkaar onder begeleiding van een adviseur. Henri Van Summeren en Romke Postma, landbouwer en adviseur bij het NMI illustreerden deze ervaringen in een gesprek met elkaar.

In een workshop konden de deelnemers stemmen over een 10-tal stellingen, waarover de groep in discussie kon gaan. De kritische stellingen gingen over de verzoenbaarheid van het op peil houden van de organische stof en een goede nutriëntenbalans, de werking van de Demetertool, samenwerking tussen landbouwers en adviseurs,… Om de discussie echt interessant te maken, zagen de deelnemers bij de stemming ook het verschil in mening tussen landbouwers en niet-landbouwers. De resultaten van de stemming vindt u terug bij de presentaties van de dag. Het merendeel van de landbouwers liet ook weten dat ze opnieuw zouden deelnemen indien dit project een vervolg zou krijgen.

Tijdens het slotmoment stelden de bedrijfsadviseurs ook hun informatiepakket "Een geslaagde oogst op een gezonde bodem" voor. Elke deelnemer mocht een pakket meenemen naar huis.

Bron: Vlaamse Landmaatschappij