26/06/2018

Onze steden worden te heet, en dit kunnen we eraan doen

Back to article overview

Om de steden af te koelen, moeten stadsplanners hogere gebouwen afwisselen met veel tussenruimte, in plaats van de huidige aaneengesloten lage bebouwing te laten bestaan. Dat blijkt uit onderzoek van de UGent en VITO.

Hitte-eiland

Op warme dagen is het puffen in de Vlaamse steden: het is er gemiddeld 3 graden warmer dan buiten de stad. Steden worden dan ook beschouwd als hitte-eilanden: beton en asfalt absorberen de hitte, die in de stad moeilijk weg kan door de compacte bebouwing. En met de verwachte temperatuurstijgingen in de komende jaren zou het in de stad wel eens onaangenaam heet kunnen worden.

Daar zouden stadsplanners beter nu al op inspelen, meent onderzoekster Marie-Leen Verdonck (Universiteit Gent).

“We krijgen nu al te maken met hittegolven, maar over pakweg 80 jaar kunnen zij wel eens de norm worden.

Om tegen te gaan dat het in de stad ondraaglijk warm wordt, moeten we de structuur van onze steden aanpassen aan de stijgende temperaturen.”

Stedelijke klimaatmodellen

"We zien dat er al inspanningen gebeuren om steden voor te bereiden op temperatuurstijgingen, bijvoorbeeld door meer groen en water in de stad te installeren.

Verder heeft Vlaanderen sinds kort ook een visie op ruimtelijke planning naar de toekomst, maar de impact van deze visie op stedelijke hitte

zijn vaak niet gebaseerd op onderzoekscijfers, zodat ze hun doel missen”, meent Verdonck.

Daarom onderzocht ze verschillende klimaatzones in Antwerpen, Gent en Brussel, en bracht ze die zones onder in modellen. De bedoeling: de temperatuur in de toekomst simuleren onder verschillende scenario’s van verstedelijking en klimaatverandering. De resultaten van dit klimaatmodel moeten beleidsmakers en stadsplanners helpen om op de juiste plaats de juiste ingreep te doen om de stad af te koelen.

Hoger en opener bouwen

Vlaamse steden zijn vrij volgebouwd, met weinig ruimte tussen gebouwen. Daardoor kan de stad ’s nachts echter moeilijk afkoelen.

De onderzoekster pleit dan ook voor een geheel andere bebouwing:

We moeten compacter gaan wonen, in gebouwen van 3 tot 9 verdiepingen. Tussen die gebouwen moet open ruimte komen zoals bijvoorbeeld groenzones en waterpartijen, zodat er voldoende ruimte is voor afkoeling.”

Links: huidige bebouwing in Vlaamse steden. Rechts: ideale bebouwing om het hitte-eilandeffect tegen te gaan

“Op veel plaatsen in de stad zou het beter zijn om oude energie-inefficiënte gebouwen af te breken en er een geheel nieuwe bebouwing op te plaatsen, dan om te investeren in kostelijke renovaties. Enkel zo zullen we onze steden écht kunnen afkoelen tijdens langdurige hittegolven”, besluit de onderzoekster.

Dit onderzoek werd uitgevoerd door de Universiteit Gent, in samenwerking met de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO). Het onderzoek kadert in het UrbanEARS project, dat gefinancieerd wordt door Belspo.

Info

Link naar de wetenschappelijke publicatie

Marie-Leen Verdonck
Vakgroep Omgeving
M 0478 77 76 23
marieleen.verdonck@ugent.be