Natuurbescherming in Europa: meer inspanningen nodig om biodiversiteitsverlies tegen 2020 te stoppen
De tussentijdse evaluatie van de EU-biodiversiteitsstrategie toont aan dat er op veel domeinen vooruitgang is geboekt, maar benadrukt ook dat de lidstaten meer inspanningen moeten leveren om biodiversiteitsverlies tegen 2020 te stoppen.
Bij de tussentijdse evaluatie van de EU-biodiversiteitsstrategie is nagegaan of de EU erin zal slagen het biodiversiteitsverlies tegen 2020 te stoppen. Er is op veel domeinen vooruitgang geboekt, maar de lidstaten moeten nog veel meer inspanningen leveren om hun beloften na te komen. Het vermogen van de natuur om lucht en water te zuiveren, gewassen te bestuiven en de gevolgen van rampen zoals overstromingen te beperken, komt in het gedrang. Dit kan voor de maatschappij en onze economie aanzienlijke onvoorziene kosten met zich meebrengen. De resultaten van een opiniepeiling in de hele EU, die vandaag ook zijn bekendgemaakt, bevestigen dat de meerderheid van de Europeanen bezorgd is over de effecten van biodiversiteitsverlies en beseft dat biodiversiteitsverlies negatieve gevolgen kan hebben voor de gezondheid en het welzijn van de mens, en uiteindelijk voor onze economische ontwikkeling op lange termijn.
De EU heeft een strategie ontwikkeld om biodiversiteitsverlies tegen 2020 te stoppen. Uit de tussentijdse evaluatie van de strategie blijkt dat er op het terrein veel meer moet worden gedaan om de strategie in concrete maatregelen om te zetten. Ten eerste moeten de lidstaten de EU-natuurwetgeving beter implementeren. Meer dan driekwart van de belangrijke natuurlijke habitats zijn er slecht aan toe en veel soorten worden met uitsterven bedreigd. De strijd tegen biodiversiteitsverlies hangt ook af van de mate waarin met biodiversiteit rekening wordt gehouden bij het beleid op het gebied van landbouw, bosbouw, visserij, regionale ontwikkeling en handel. Het hervormde gemeenschappelijk landbouwbeleid biedt kansen om beter met biodiversiteit rekening te houden, maar het succes van dit beleid is afhankelijk van de mate waarin de lidstaten op nationaal niveau maatregelen nemen. Wij moeten ons natuurlijk kapitaal erkennen en waarderen, niet alleen binnen de grenzen van beschermde gebieden maar overal op het land en in de zee. De Commissie voert momenteel een "fitness check" uit van de EU-richtlijnen voor vogels en habitats om te beoordelen of ze haar waardevolle doelstellingen op de meest doeltreffende manier verwezenlijkt.
Europees commissaris voor Milieu, Maritieme Zaken en Visserij, Karmenu Vella, zei: "Wij kunnen veel lessen trekken uit dit verslag: er is vooruitgang geboekt en er zijn goede voorbeelden om na te volgen, maar er moet nog veel meer worden gedaan om tekortkomingen te verhelpen en onze doelstellingen inzake biodiversiteit tegen 2020 te halen. Wij mogen niet zelfvoldaan zijn; het verlies van biodiversiteit heeft nefaste gevolgen voor ons eigen leven. Dat kunnen wij ons niet veroorloven, en evenmin onze economie.”
Het herstel van natuurlijke habitats en de aanleg van groene infrastructuur blijven uitdagingen voor Europa. Als de EU-strategie voor groene infrastructuur wordt uitgevoerd, zal dit talrijke voordelen opleveren voor onder meer de landbouw, de bosbouw en de visserij. Invasieve uitheemse soorten vormen steeds meer een bedreiging voor de biodiversiteit in Europa en brengen aanzienlijke schade toe aan landbouw, bosbouw en visserij: in de EU voor minstens 12 miljard euro per jaar. Een nieuwe EU-verordening is in werking getreden om de verspreiding van invasieve uitheemse soorten tegen te gaan en begin 2016 zal een lijst klaar zijn van voor de EU gevaarlijke invasieve soorten.
Wereldwijd levert de EU veel inspanningen om het biodiversiteitsverlies te stoppen. Samen met de lidstaten is de EU de grootste financiële donor voor het behoud van biodiversiteit. De EU heeft al enkele maatregelen genomen om de indirecte oorzaken van biodiversiteitsverlies, zoals de handel in wilde dieren en illegale visserij, aan te pakken en biodiversiteit in haar handelsovereenkomsten op te nemen. In de nieuwe mondiale agenda voor duurzame ontwikkeling 2030 wordt nogmaals gewezen op de noodzaak om mondiale beloften op dit punt na te komen.
De tussentijdse evaluatie is tegelijkertijd met een Eurobarometer-enquête gepubliceerd waaruit blijkt dat de Europeanen bezorgd zijn over het verlies van biodiversiteit. Minstens driekwart van de Europeanen vindt dat dieren, planten en ecosystemen nationaal, Europees en wereldwijd ernstig worden bedreigd en meer dan de helft verwacht dat dit biodiversiteitsverlies nefaste gevolgen voor hun eigen levenskwaliteit zal hebben.
Achtergrond
Het doel van de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2020 is biodiversiteitsverlies en de achteruitgang van ecosysteemdiensten te stoppen, deze tegen 2020 zo goed mogelijk te herstellen en biodiversiteitsverlies op mondiaal niveau helpen te keren. De strategie heeft voor zes belangrijke domeinen de volgende doelstellingen: de volledige implementatie van EU-natuurwetgeving; de handhaving en het herstel van ecosystemen en ecosysteemdiensten; duurzamere landbouw, bosbouw en visserij; strengere controles op invasieve uitheemse soorten en een grotere EU-bijdrage aan het keren van biodiversiteitsverlies op mondiaal niveau. In de EU-strategie ligt de nadruk op de noodzaak om ten volle rekening te houden met de door de natuur geboden economische en maatschappelijke voordelen en deze op te nemen in rapportage- en boekhoudsystemen. De strategie heeft ook als doel ervoor te zorgen dat wordt voldaan aan de verbintenissen die in het Verdrag inzake biodiversiteit zijn aangegaan en draagt bij aan de nieuwe mondiale agenda voor duurzame ontwikkeling 2030.
Meer informatie
De tussentijdse evaluatie van de EU-biodiversiteitsstragie voor 2020 – verslag van de Commissie
De EU-biodiversiteitsstrategie voor 2020
De EU-biodiversiteitsstrategie voor 2020 – brochure
Bron: © Europese Unie, 1995-2015