Minister Schauvliege wijst 1,7 miljoen euro toe aan gemeenten om erosie te bestrijden
Naar aanleiding van de VN-Wereldbodemdag onderstreepte Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur Joke Schauvliege vandaag op de landbouwbeurs Agribex het belang van gezonde bodems en bodembescherming. Zij verleent dit jaar 1,7 miljoen euro aan gemeenten voor het aanstellen van erosiecoördinatoren en het uitvoeren van kleinschalige werken. Vooral de inzet van de erosiecoördinatoren sedert 2010 heeft een gunstig effect op de erosiebestrijding.
De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) heeft 5 december uitgeroepen tot Wereldbodemdag. Goede bodems zijn levensnoodzakelijk en een niet te hernieuwen hulpbron. Daarom vereisen ze bescherming, want bebouwing en infrastructuur dichten de bodem meer en meer af en ook erosie, verontreiniging, verlies van organische koolstof en verdichting tasten de bodemkwaliteit aan. Het is daarom noodzakelijk de bodem van de nog beschikbare oppervlakte zo gezond mogelijk te houden, zowel voor het behoud van de biodiversiteit, de strijd tegen klimaatverandering als voor de voedselproductie.
Europees Commissaris van Leefmilieu Potočnik wees in zijn videoboodschap op Agribex op het groeiend internationaal besef dat bodems essentieel zijn voor duurzame ontwikkeling: “Een landdegradatie-neutrale wereld is één van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen die werden overeengekomen tijdens Rio+20. Om de bodem afdoend te beschermen heeft Europa nood aan een bindend wettelijk kader zoals overeengekomen in het 7de Milieuactieplan.”
Vlaamse initiatieven
In Vlaanderen kampen vooral gemeenten in heuvelachtige gebieden met een (zand)lemige bodem met bodemerosie. Om modderoverlast op de wegen, schade aan gebouwen, sediment in de waterlopen en riolering, en verlies van vruchtbare bodem op de akkers te verhinderen worden diverse maatregelen genomen. Zo kunnen landbouwers met teelttechnische maatregelen de bodem zo lang mogelijk bedekt houden en voor een goede bodemstructuur zorgen. Dat remt het afstromende water en houdt de bodem beter ter plaatse. Van hun kant kunnen gemeenten met kleine ingrepen, zoals de aanleg van aarden dammen, bufferbekkens en -grachten, het afstromende water vertragen en bufferen, en het meegevoerde sediment doen neerslaan.
Vlaanderen neemt al langer initiatieven om zijn bodems te beschermen. Enerzijds staan we wat de sanering van verontreinigde bodems betreft aan de top. Anderzijds besteedde Vlaanderen in de periode 2001-2013 al ruim 10 miljoen euro aan kleinschalige erosiebestrijdingswerken.
In 2013 trok Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege voor de eerste jaarhelft 1 miljoen euro uit voor 16 gemeenten. Voor de tweede jaarhelft maakt ze opnieuw 700.000 euro vrij: 424.000 euro gaat naar kleinschalige erosiebestrijdingswerken in Bilzen, Diest, Dilbeek, Heers, Lubbeek en Pittem, het resterende bedrag naar de gemeenten Anzegem, Ardooie, Bever, Bilzen, Menen, Ternat, Wevelgem en Zwevegem voor de aanstelling van een erosiecoördinator.
Al 104 gemeenten beschikken over een goedgekeurd erosiebestrijdingsplan en 5 zijn met de opmaak bezig. De gemeenten kregen hiervoor tussen 2002-2012 4,5 miljoen subsidie van de Vlaamse overheid. De erosiebestrijdingswerken uitvoeren vraagt expertise en tijd. Daarom besliste Vlaams minister Schauvliege in 2010 dat gemeenten met een goedgekeurd erosiebestrijdingsplan subsidies kunnen aanvragen voor een erosiecoördinator. Hij/zij is het aanspreekpunt in de gemeente inzake erosiebestrijdingsprojecten. Het eerste jaar vroegen 51 gemeenten een subsidie voor een erosiecoördinator. Vandaag zijn er dat al 87. In totaal kende de Vlaamse overheid hiervoor al 3,7 miljoen euro subsidie toe aan de gemeenten. De aanstelling van de erosiecoördinatoren had vanaf het eerste jaar effect: in 2011 verdubbelden de verleende subsidies. Deze trend zette zich door in 2012 en 2013. Terwijl in de periode 2005-2010 jaarlijks gemiddeld 0,6 miljoen euro subsidie werd gegeven voor gemeentelijke erosiebestrijdingswerken, bedraagt in de periode 2011-2013 de gemiddelde subsidie 1,2 miljoen euro per jaar.
Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege:“Erosiebestrijding is de speerpunt van mijn bodembeschermingsbeleid. Meer en meer gemeenten doen beduidende inspanningen maar ook individuele landbouwers springen via vrijwillige beheerovereenkomsten bij. Elk jaar worden ongeveer 825 beheersovereenkomsten afgesloten. Daar staat jaarlijks zo’n 1 miljoen euro tegenover. De bodem mag in geen geval in het geding komen. Daarom gaan we nog een versnelling hoger schakelen. Samen met minister-president Peeters, ook bevoegd voor Landbouw, werken we tegen 2014 een vernieuwd actieplan uit dat focust op de brongerichte aanpak en zetten we volop in op communicatie en sensibilisatie.”
Nuttige websites:
www.lne.be/agribex - www.lne.be/themas/bodem
www.fao.org/globalsoilpartnership/gsp-events/detail/en/c/206930/
www.youtube.com/watch?v=TqGKwWo60yE
Bron : Persbericht Joke Schauvliege, Vlaams minister van leefmilieu, natuur en cultuur