05/02/2020

“Green deal dreigt voor Vlaanderen een Mean deal te worden”

Back to article overview

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir reageert vandaag op het voorstel van de Europese Commissie tot verdeling van middelen uit het zogenaamde Just Transition Fund. “Europa is echt de pedalen kwijt. Als de Europese Commissie haar voorstellen niet bijstuurt wordt de Green Deal voor Vlaanderen een Mean Deal. 26 procent van het fonds gaat naar Polen en slechts 0,9 procent naar België. Bovendien eist de Europese Commissie dat die Belgische middelen prioritair naar de Waalse provincie Henegouwen gaan. Vlaanderen dreigt met lege handen achter te blijven.”

Het zogenaamde Just Transition Fund is een onderdeel van deze Europese Green Deal, en stelt voor de periode 2021-2027 een bedrag van 7,5 miljard euro ter beschikking aan lidstaten om de regio’s die het meest getroffen worden door de transitie naar klimaatneutraliteit te ondersteunen. Zopas heeft de Commissie een ontwerp verordening gepubliceerd, waarin onder meer de criteria voor de verdeling van de middelen uit het Just Transition Fund zijn opgenomen. Binnen de Vlaamse regering wordt dat verdelingsvoorstel echter niet op gejuich onthaald.

Vlaanderen heeft een betere deal nodig

“De eerste concrete teksten tonen aan dat er weinig rechtvaardig is aan het Just Transition Fund. Voor de Vlamingen dreigt het uit te draaien op een financiële kater. 26 procent of 2 miljard uit het fonds gaat naar Polen, slechts 0,9 procent of 68 miljoen naar België. Maar dat bedrag moet voor de Europese Commissie prioritair naar de provincie Henegouwen gaan, zo blijkt uit hun voorstel. Vlaanderen verliest dus twee keer: één keer aan Europa, net zoals de Waalse collega’s, en één extra keer omdat Europa een extra transfer eist naar Henegouwen. Vlaanderen heeft een betere Deal nodig.”

Van de in totaal 7,5 miljard euro krijgt België het minimum van 68 miljoen euro, 6 euro per inwoner. “Dat is 0,9 procent, terwijl onze inwoners zorgen voor 3 procent van de EU-begroting”, stelt Demir. “Vlaanderen zou in het minimumscenario aanspraak kunnen maken op 39 van de 68 miljoen euro. Maar zelfs daar steekt de Europese Commissie een stokje voor. De Europese Commissie wil dat België de middelen prioritair inzet in Bergen, Charleroi en Doornik, allen in de provincie Henegouwen. De reden daarvoor is erg kunstmatig en niet transparant.”

Afstraffing door grote toegevoegde waarde

Om Henegouwen als prioritaire provincie af te schilderen gebruikt de EU-commissie het volgens Demir “kunstmatige criterium uitstoot / bruto toegevoegde waarde”.

“Door de grote toegevoegde waarde die Vlaamse ondernemingen creëren, ligt dit kunstmatige criterium lager bij ons. Met andere woorden: Vlaanderen zorgt voor welvaart en wordt daarvoor gestraft.”

Steenkoolcentrales sluiten wordt afgestraft

Opmerkelijk is dat landen die nog steeds op steenkool, bruinkool, turfproductie of schaliegas draaien een groot voordeel hebben bij de verdeling van middelen (bij 3 van de 5 criteria).

De grote winnaars daardoor zijn Polen, die met 2 miljard euro meer dan een kwart van het geld krijgt, Duitsland (877 miljoen euro), Roemenië (757 miljoen euro) en Tsjechië (584 miljoen euro).

“In tegenstelling tot Nederland en Duitsland heeft ons land alle steenkoolcentrales gesloten. Toch hebben landen die wél nog elektriciteit produceren uit steenkool vreemd genoeg een voordeel. Zo krijgt België slechts 6 euro per inwoners en Nederland, het land van EU-commissaris Frans Timmermans, meer dan het dubbele per inwoner (12,8 euro)”, klaagt Demir aan.

België en dus ook Vlaanderen moet nu reageren op de aanbevelingen vanuit EU-commissie.

“Wij willen een haalbaar en betaalbaar klimaatbeleid in Vlaanderen. Maar we hebben niet de ambitie om met het geld van de Vlamingen het klimaatbeleid in Wallonië en Oost-Europa haalbaar en betaalbaar te maken. Vlaanderen zal niet akkoord gaan met de verdeling van de middelen zoals nu voorgesteld. Aan België zo weinig middelen toekennen én dan nog eens één Waalse provincie als prioriteit bestempelen. Dat lijkt ons weinig rechtvaardig”, besluit Demir.

 

Bron: Zuhal Demir, Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme